×
اقتصادی
شناسه خبر : 111405
تاریخ انتشار : شنبه 1401/07/30 ساعت 15:16
تلسکوپ ایرانی؛ اجرای پروژه علمی در کلاس جهانی در سایه تحریم‌ها

نورنیوز بررسی کرد؛

تلسکوپ ایرانی؛ اجرای پروژه علمی در کلاس جهانی در سایه تحریم‌ها

با ساخت تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تولید علم و پیشرفت فناورانه در حوزه نجوم در حال عبور از محدودیت‌های سخت‌افزاری است. روزی تنها با چند نفر از محققان، ساخت تلسکوپ ملی آغاز شد اما امروز صدها دانشمند و دانشجو در آن فعالیت دارند و امیدهای روشنی را پیشِ روی ایران قدرتمند قرار داده است.

نورنیوز ـ گروه اقتصاد: چندی پیش اولین نورگیری تلسکوپ ایران به عنوان بزرگترین پروژه ملی علمی کشور در حوزه نجوم بعد از ۲۳ سال تلاش مهندسان و پژوهشگران کشور به ثمر رسید.

از ویژگی‌ این تلسکوپ ایرانی آن بود که از همان ابتدا توانست با گرفتن تصاویر از کهکشان کار خود را با دقتی بالا آغاز کند تا جایی که نشریه علمی ساینس را مجبور به واکنش کرد تا به این موفقیت عنوان «تلسکوپ ایرانی در کلاس جهانی» بدهد، موفقیتی که بازدارندگی تحریم‌ها هم نتوانست مانع اجرایش شود.

برای درک واکنش مجله ساینس به تلسکوپ ملی کافی است بدانید این تلسکوپ در ۵ مهر ماه گنبد خود را برای تنظیم با آسمان باز کرد و شب بعد عکس از سیاره Arp 282 گرفت، عکسی که در موقعیتی همسان به تازگی توسط تلسکوپ هابل گرفته شده و به عنوان دستاوردی بی‌نظیر روی خط خبری جهان قرار گرفت.

باید در نظر داشت آنچه تلسکوپ ملی در گام نخست توانست نظر جامعه اخترشناسان را به خود جلب کند نه تنها جنبه‌های فنی اجرای آن بود که در هر مرحله از پیشرفت کار بر پیچیدگی‌های علمی و مهندسی آن افزوده می‌شد، بلکه از سرعت اجرای پروژه هم کاسته نشد و سریع‌تر پیش می‌رفت.

همچنین؛ محفظه خلاء دقیقی که توسط مهندسان رصدخانه ملی و یک شرکت ایرانی تولید شد تا به کمک آن بتوانند لایه‌های خالی را با آلومینیوم بپوشانند و شیشه صیقلی را به آینه تلسکوپ تبدیل کنند همگان را به تمجید واداشت. این تحسین از آن جهت بود که وقتی انگلیسی‌ها در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی تصمیم گرفتند سیستمی آلومینیومی را برای ساخت تلسکوپ مرئی و مادون قرمز در حوزه نجوم تولید کنند، زمان زیادی به طول انجامید، اما همین پروژه را محققان ایرانی در مدت زمان بسیار کمتری موفق به انجام آن شدند. 

برای شناخت موفقیت به دست آمده در ساخت تلسکوپ ملی کافی است در نظر داشته باشید آنچه درباره ساخت آینه تلسکوپ در زمان کوتاه به ثمر رسید شامل سازه‌هایی با بدنه هشت ضلعی است که بخش ثابت آن محفظه ترکیبی از بتن و فولاد است که با پنل‌های ساندویچی پوشیده شده‌اند.

بخش ثابت رصدخانه ملی که ۱۵ متر و ارتفاع آن ۹.۵ متر گزارش شده است علاوه بر آن چرخ‌ها، غلتک‌ها، تله گردوغبار، سازوکار حرکت‌دهنده گنبد و نیز سیستم انتقال قدرت الکتریکی در قسمت رابط بین بخش متحرک و ثابت قرار گرفته‌اند. 

با احتساب این قطعات، به‌طورکلی، برای ساخت آن بیش از ۱۲۰ هزار قطعه مکانیکی و نوری به کار رفته است. آنچه در این تلسکوپ مورد نظر قرار دارد این است که این تلسکوپ یک تلسکوپ نوری با قطر آینه اصلی ۳۴۰ سانتی‌متری است که حدود ۴۰۰۰ کیلوگرم وزن دارد.

علاوه‌بر آینه اصلی، این تلسکوپ مجهز به آینه دیگری به اسم آینه ثانویه است که ۶۰ سانتی‌متری است که رهگیری اجرام آسمانی را با دقت ثانیه قوسی امکان‌پذیر می‌کند.

در ساخت بسیاری از تلسکوپ‌های متوسط تا بزرگ در دنیا معمولاً از همین ترکیب استفاده می‌شود. از آنجایی که محققان برای کنترل محورها و آینه اولیه و ثانویه از آخرین فناوری‌های روز دنیا بهره برده‌اند، سازه تلسکوپ وزنی حدود ۹۰ تن پیدا کرده است.

هر چند مهندسان تلسکوپ رصدخانه ملی ایران هنوز باید کارهایی در حوزه‌های تولید و یکپارچه‌سازی نرم‌افزاری و تنظیم سخت‌افزارهای دقیق در بخش اپتیک فعال را با دقت بالا انجام دهند، اما آنچه مسلم است اهداف اولیه علمی این پروژه شامل کاوش در تکامل تشکیل کهکشان‌ها و تکامل ستاره‌ها و شکار سیارات فراخورشیدی به خوبی محقق شده است.

می‌توان اذعان کرد که مسیر پیشرفت در حوزه‌های هوا و فضا از ساخت تلسکوپ ملی گرفته تا پرتاب ماهواره ملی راهی روشن پیش‌ِ روی دانشمندان ایرانی قرار داده که هر چند تحریم‌های ظالمانه مانعی برای برخی از همکاری‌ها علمی و فنی شده است ولی مانع تحقق ایران قدرتمند نشده است.

باید به یاد داشته باشیم که پروژه ساخت تلسکوپ ملی تنها با چند نفر از محققان زمانی کلید خورد که تاریکی در مقابل آینده و تکرار کلماتی که می‌توانست مهندسان را دلسرد کند خودنمایی می‌کرد، اما در نهایت شاهد تولد تلسکوپ ایرانی شدیم که امروز صدها دانشمند و دانشجو در این پروژه همکاری می‌کنند و امیدهای روشنی را پیشِ روی نجوم ایران قرار داده است.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
نگرانی ایرلند نسبت به توقیف کشتی‌های ناوگان الصمود
هشدار سخنگوی سازمان ملل درخصوص گرسنگی و سوءتغذیه‌ زنان و کودکان غزه
هوای تهران در وضعیت نارنجی قرار گرفت
جدول فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون | پنجشنبه 10 مهر
مهلت ثبت‌نام محصولات ایران‌خودرو تمدید شد+زمان ثبت نام
دکتر پزشکیان دقایقی قبل وارد بندرعباس شد
وضعیت آب و هوا امروز پنجشنبه 10 مهر 1404 + وضعیت استان‌ها
بانک رفاه به بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی وام می دهد+جزییات
نتایج انتخاب رشته علوم پزشکی آزاد منتشر شد+لینک سامانه
استعفای بی‌سابقه 100 هزار کارمند دولت فدرال آمریکا
طرح ترامپ برای غزه؛ طناب نجات نتانیاهوی در آستانه سقوط
تعطیلی دولت و زندگی آمریکایی‌ها
گام بزرگ چین در اکتشاف اعماق دریا با زیردریایی سرنشین‌دار+فیلم
پژوهشگران چینی کرم ضدپیری با اثبات علمی ساخته‌اند
شرکت‌ها ناچار به رعایت خطوط قرمز یمن هستند
فروش میلیون دلاری مجموعه «گیرمو دل تورو»
پلیس رژیم صهیونیستی خیاباهای قدس را بست
ایروانی: شورای امنیت آتش‌بس فوری و دائمی در غزه را تصویب و اجرا کند
تلاش برای مسموم کردن بشار اسد در مسکو
گزارش «المیادین» درباره جزئیات طرح ترامپ برای نوار غزه
دستور نتانیاهو به نیروی دریایی درباره ناوگان الصمود/توقیف چهارمین کشتی
ابراز تأسف قطر از تصویب نشدن قطعنامه آتش‌بس غزه در شورای امنیت
نفتکش روسیه در سواحل فرانسه توقیف شد
بازداشت فعالان و خبرنگاران حاضر در کشتی‌های «ناوگان صمود»
خبرگزاری فرانسه: حماس خواستار اصلاح طرح ترامپ است
تعداد شهدای خبرنگار غزه به 254 تن رسید
احضار ساپینتو به باشگاه استقلال
رژیم صهیونیستی کشتی‌های ناوگان «صمود» را محاصره کرد
لاریجانی: آمریکا با جنگ، هر روز تشییع جنازه خواهد داشت
درخواست گروه 7 از ایران برای بازگرداندن دسترسی آژانس به تاسیسات هسته‌ای
اسرائیل را از مسابقات بین‌المللی اخراج کنید!
واریز مرحله دوم سود سهام عدالت در 10 بانک به پایان رسید
وزیر دفاع: گسترش روابط دفاعی ایران و ترکیه در حل چالش‌های منطقه تأثیرگذار است
ناوگان الصمود اعلام وضعیت فوق‌العاده کرد
عملیات مشترک القسام و سرایا القدس علیه مواضع اشغالگران
جدول گروه A لیگ قهرمانان آسیای 2؛ استقلال در قعر جدول!
ابوالفضل جلالی: شرمنده‌ایم، هیچ حرفی نمی‌ماند
برندگان مسابقه جهانی عکاسی از پرندگان در سال 2025
جزئیات حراج سکه طلا و نحوه تحویل + لینک سایت
نورنما | نمایی متفاوت از پل ورسک در هوای مه آلود
استقلال 0-1 المحرق | کابوس آبی ها پایان ندارد + خلاصه بازی
سانچز: اسرائیل«صمود» را تهدید نکند؛ سرنشینان حمایت کامل دیپلماتیک دارند
ایران در اجلاس ایکائو خواستار بازخواست رژیم صهیونیستی شد
سازمان ملل: از زمان آتش‌بس در لبنان، 103 نفر به شهادت رسیده‌اند
رژیم صهیونیستی برای درگیری چند روزه با ناوگان صمود آماده می‌شود
لغو دوباره تمامی پروازها در اسرائیل
بارسلونا 1-2 پاری‌سن‌ژرمن | آبی اناری ها بازهم حریف انریکه نشدند+خلاصه بازی
افزایش 50 درصدی حملات سایبری به ایران
رژیم صهیونیستی یک خودرو را در جنوب لبنان هدف قرار داد
هیلاری کلینتون: ترامپ می‌خواهد دولت را گروگان نگه دارد
X
آگهی تبلیغاتی