×
اقتصادی
شناسه خبر : 111405
تاریخ انتشار : شنبه 1401/07/30 ساعت 15:16
تلسکوپ ایرانی؛ اجرای پروژه علمی در کلاس جهانی در سایه تحریم‌ها

نورنیوز بررسی کرد؛

تلسکوپ ایرانی؛ اجرای پروژه علمی در کلاس جهانی در سایه تحریم‌ها

با ساخت تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تولید علم و پیشرفت فناورانه در حوزه نجوم در حال عبور از محدودیت‌های سخت‌افزاری است. روزی تنها با چند نفر از محققان، ساخت تلسکوپ ملی آغاز شد اما امروز صدها دانشمند و دانشجو در آن فعالیت دارند و امیدهای روشنی را پیشِ روی ایران قدرتمند قرار داده است.

نورنیوز ـ گروه اقتصاد: چندی پیش اولین نورگیری تلسکوپ ایران به عنوان بزرگترین پروژه ملی علمی کشور در حوزه نجوم بعد از ۲۳ سال تلاش مهندسان و پژوهشگران کشور به ثمر رسید.

از ویژگی‌ این تلسکوپ ایرانی آن بود که از همان ابتدا توانست با گرفتن تصاویر از کهکشان کار خود را با دقتی بالا آغاز کند تا جایی که نشریه علمی ساینس را مجبور به واکنش کرد تا به این موفقیت عنوان «تلسکوپ ایرانی در کلاس جهانی» بدهد، موفقیتی که بازدارندگی تحریم‌ها هم نتوانست مانع اجرایش شود.

برای درک واکنش مجله ساینس به تلسکوپ ملی کافی است بدانید این تلسکوپ در ۵ مهر ماه گنبد خود را برای تنظیم با آسمان باز کرد و شب بعد عکس از سیاره Arp 282 گرفت، عکسی که در موقعیتی همسان به تازگی توسط تلسکوپ هابل گرفته شده و به عنوان دستاوردی بی‌نظیر روی خط خبری جهان قرار گرفت.

باید در نظر داشت آنچه تلسکوپ ملی در گام نخست توانست نظر جامعه اخترشناسان را به خود جلب کند نه تنها جنبه‌های فنی اجرای آن بود که در هر مرحله از پیشرفت کار بر پیچیدگی‌های علمی و مهندسی آن افزوده می‌شد، بلکه از سرعت اجرای پروژه هم کاسته نشد و سریع‌تر پیش می‌رفت.

همچنین؛ محفظه خلاء دقیقی که توسط مهندسان رصدخانه ملی و یک شرکت ایرانی تولید شد تا به کمک آن بتوانند لایه‌های خالی را با آلومینیوم بپوشانند و شیشه صیقلی را به آینه تلسکوپ تبدیل کنند همگان را به تمجید واداشت. این تحسین از آن جهت بود که وقتی انگلیسی‌ها در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی تصمیم گرفتند سیستمی آلومینیومی را برای ساخت تلسکوپ مرئی و مادون قرمز در حوزه نجوم تولید کنند، زمان زیادی به طول انجامید، اما همین پروژه را محققان ایرانی در مدت زمان بسیار کمتری موفق به انجام آن شدند. 

برای شناخت موفقیت به دست آمده در ساخت تلسکوپ ملی کافی است در نظر داشته باشید آنچه درباره ساخت آینه تلسکوپ در زمان کوتاه به ثمر رسید شامل سازه‌هایی با بدنه هشت ضلعی است که بخش ثابت آن محفظه ترکیبی از بتن و فولاد است که با پنل‌های ساندویچی پوشیده شده‌اند.

بخش ثابت رصدخانه ملی که ۱۵ متر و ارتفاع آن ۹.۵ متر گزارش شده است علاوه بر آن چرخ‌ها، غلتک‌ها، تله گردوغبار، سازوکار حرکت‌دهنده گنبد و نیز سیستم انتقال قدرت الکتریکی در قسمت رابط بین بخش متحرک و ثابت قرار گرفته‌اند. 

با احتساب این قطعات، به‌طورکلی، برای ساخت آن بیش از ۱۲۰ هزار قطعه مکانیکی و نوری به کار رفته است. آنچه در این تلسکوپ مورد نظر قرار دارد این است که این تلسکوپ یک تلسکوپ نوری با قطر آینه اصلی ۳۴۰ سانتی‌متری است که حدود ۴۰۰۰ کیلوگرم وزن دارد.

علاوه‌بر آینه اصلی، این تلسکوپ مجهز به آینه دیگری به اسم آینه ثانویه است که ۶۰ سانتی‌متری است که رهگیری اجرام آسمانی را با دقت ثانیه قوسی امکان‌پذیر می‌کند.

در ساخت بسیاری از تلسکوپ‌های متوسط تا بزرگ در دنیا معمولاً از همین ترکیب استفاده می‌شود. از آنجایی که محققان برای کنترل محورها و آینه اولیه و ثانویه از آخرین فناوری‌های روز دنیا بهره برده‌اند، سازه تلسکوپ وزنی حدود ۹۰ تن پیدا کرده است.

هر چند مهندسان تلسکوپ رصدخانه ملی ایران هنوز باید کارهایی در حوزه‌های تولید و یکپارچه‌سازی نرم‌افزاری و تنظیم سخت‌افزارهای دقیق در بخش اپتیک فعال را با دقت بالا انجام دهند، اما آنچه مسلم است اهداف اولیه علمی این پروژه شامل کاوش در تکامل تشکیل کهکشان‌ها و تکامل ستاره‌ها و شکار سیارات فراخورشیدی به خوبی محقق شده است.

می‌توان اذعان کرد که مسیر پیشرفت در حوزه‌های هوا و فضا از ساخت تلسکوپ ملی گرفته تا پرتاب ماهواره ملی راهی روشن پیش‌ِ روی دانشمندان ایرانی قرار داده که هر چند تحریم‌های ظالمانه مانعی برای برخی از همکاری‌ها علمی و فنی شده است ولی مانع تحقق ایران قدرتمند نشده است.

باید به یاد داشته باشیم که پروژه ساخت تلسکوپ ملی تنها با چند نفر از محققان زمانی کلید خورد که تاریکی در مقابل آینده و تکرار کلماتی که می‌توانست مهندسان را دلسرد کند خودنمایی می‌کرد، اما در نهایت شاهد تولد تلسکوپ ایرانی شدیم که امروز صدها دانشمند و دانشجو در این پروژه همکاری می‌کنند و امیدهای روشنی را پیشِ روی نجوم ایران قرار داده است.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
پیوند مدفوع برای بازگرداندن دستگاه گوارش به یک اکوسیستم سالم!
کشف یک گاز مولکولی نامرئی در کهکشان راه شیری
شرط ترامپ برای دیدار با پوتین
ایران کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مقابله با جرائم سایبری را امضا کرد
فعالیت کدام مدارس شهرستان خوزستان غیرحضوری شدند؟
رئیس ستاد مرکزی هفته بزرگداشت مقام زن و روز مادر منصوب شد
اختصاص وام برای جهیزیه فرزندان بازنشستگان نیروهای مسلح
ترامپ: بزودی نیروی بین‌المللی در غزه مستقر می‌شود
جدول لیگ برتر پس از انجام تک بازی امروز
نتایج سومین روز بازی‌های آسیایی جوانان بحرین اعلام شد
کارآگاه علوی پس از 17 سال به تلویزیون بازمی‌گردد
علت صدای انفجار در زنجان چه بود؟
نورنما | قدرت‌نمایی دختر دهه هشتادی ایران در مسابقات MMA بازی‌های آسیایی جوانان
آخرین جزییات از فوت ناگهانی دانش‌آموز ایلامی
فیلم روایت شکار پهپاد هرمس 900، از زبان شکارچی این پرنده
نحوه به روز رسانی دهک‌بندی یارانه‌بگیران اعلام شد+آدرس سامانه
سقز غرق در شادی+فیلم
برنامه تشییع پیکر واحد خاکدان اعلام شد
درگیری ارتش و پلیس آلمان با یکدیگر
کشتی آزاد امیدهای جهان؛ عظیمی طلا گرفت
نقض آتش‌بس در استان دروزی نشین؛ وزارت دفاع سوریه مرکز شهر السویدا را هدف قرار داد
انتخابات شهرداری نیویورک آغاز شد
حزب‌الله: سلاح خود را تحویل نمی‌دهیم
مصر، اتیوپی را به ایجاد سیل ساختگی با سد النهضه متهم کرد
ترامپ: برای کاهش تنش های تجاری به چین امتیازتی می دهیم
وقوع زلزله 5.5 ریشتری در شمال‌شرق چین
کامالا هریس ترامپ را مستبد خواند/او دوباره نامزد انتخابات می‌شود
تاثیر کاهش خرید نفت مسکو بر دهلی‌نو
یورش نیروهای ویژه اسرائیلی به شهر جنین
رضایت آمریکا از مذاکرات 5 ساعته با چین/ادامه مذاکرات تجاری از فردا
نجات مادر و کودک خردسال از گازگرفتگی
سینا خلیلی و ابوالفضل محمدنژاد فینالیست شد/مبارزه مهدی یوسفی برای مدال برنز
مکانیسم ماشه محصول تعلل در پیوستن به FATF بود
کانلی، نامزد طرفدار فلسطین رییس جمهور ایرلند می شود
عراقچی: بمب اتمی ایران، توانایی «نه گفتن» در برابر قدرت‌هاست
دلجویی مرزبانی سیستان‌ و بلوچستان از خانواده بانوی حادثه‌دیده در پایانه مرزی میلک
آمریکا با مصادره اموال روسیه به نفع اوکراین موافقت کرد
آبان گرم در انتظار پایتخت/ بارش فقط در ارتفاعات
هشدار دوم به بیمارستان‌های خصوصی برای تخلفات مالی
چرا ترامپ قادر به حذف ایران از جام جهانی نیست؟
ابلاغ برنامه وزارت اقتصاد برای رشد عدالت‌محور با 8 اولویت راهبردی و 6 ابرپروژه
واکنش سازمان ثبت احوال به انتشار آمار عجیب «نسبت طلاق به ازدواج»
بیش از 10 هزار شهید غزه ای زیر آوار است
جزئیات جدید از وضعیت ستاره والیبال ایران/پزشکان برای انتقال صابر کاظمی به قطر می‌روند
جاده چالوس یک‌طرفه شد
دموکرات‌ها ترامپ را به مخفی کاری متهم کردند
معرفی 90 اثر کتابی درباره جهان کودکی در ایران
تقدیر سپاه پاسداران از تولید سریال «پسران هور»
سیم‌پوز؛ راهکار پرداخت امن و بدون اینترنت برای کارتخوان‌های سیار
خداحافظی هاشمیان با بازیکنان پرسپولیس
X
آگهی تبلیغاتی