نورنیوز-گروه جامعه: آیین‌نامه اجرایی رتبه‌بندی معلمان یکشنبه 12 تیرماه از سوی دولت به وزارت آموزشوپرورش ابلاغ شد؛ اما آیین‌نامه اجرایی معلمان که در دولت مورد بحث و بررسی و تصویب قرار گرفت شامل 25 ماده است.
همچنین یوسف نوری وزیر آموزشوپرورش در این باره گفته است: امروز نسخه اولیه شیوه‌نامه ارزیابی معلمان آماده میشود چون قبلاً سازمان امور استخدامی و سازمان برنامه و بودجه درباره آن همکاری داشتند، جلسه مشترک شیوه‌نامه برگزار میشود و برای تدوین نهایی آن، حدود یک هفته بیشتر متصور نیستیم.
آموزشوپرورش در تبصره 3 ماده 4 آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان، مکلف شده است شیوه‌نامه‌ای برای فرایند اجرای آیین‌نامه و قانون رتبه‌بندی معلمان با همکاری سازمان امور استخدامی و سازمان برنامه و بودجه تدوین کند که این را سریع انجام می‌دهیم.
در ادامه به برخی موارد مهم آیین نامه اجرایی رتبه‌بندی معلمان اشاره کرده‌ایم:
در ماده 1 آمده است: رتبه‌بندی معلمان مطابق قانون نظام رتبه‌بندی معلمان و این آیین‌نامه به‌منظور افزایش کیفی فرایند تعلیم و تربیت، اعتلای کرامت و منزلت اجتماعی معلمان، استقرار نظام پرداخت‌ها بر اساس تخصص و شایستگی‌ها، عملکرد رقابتی معلمان، مهندسی نیروی انسانی، توسعه مستمر و نظام‌مند شایستگی‌های عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و تربیتی و کیفیت عملکرد معلمان، تقویت انگیزه و رضایت‌مندی شغلی و ارتقای تعهد و تقویت هویت حرفه‌ای معلمان بر اساس نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزشوپرورش اجرا میشود.
ارزیابان چه کسانی هستند؟
طبق ماده 2؛ ارزیابان حرفه‌ای، افراد صاحب نظری هستند که به پیشنهاد و معرفی وزارت آموزشوپرورش از بین اعضای هیئت علمی شاغل یا بازنشسته دانشگاه‌های کشور یا وابسته به وزارت یا معلمان شاغل و بازنشسته آموزشوپرورش با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر که از سوی مرکز آموزش مدیریت دولتی براساس الگوی ارزیابی حرفه‌ای آموزش داده شده و گواهینامه ارزیابی دریافت می‌کنند.
در ماده 3 آمده است: مشمولان این آیین‌نامه عبارتند از مشمولین طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان و نیروهای توان‌بخشی مدارس استثنایی که در حال حاضر صرفاً در واحدهای آموزشی و تربیتی اشتغال به خدمت تمام‌وقت دارند.
شرایط رتبه‌بندی کارکنان اداری
افراد موضوع لایحه قانونی راجع به استفاده کارکنان کادر اداری وزارت آموزشوپرورش که برای خدمت معلمی استخدام شده‌اند از طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان کشور و احتساب سوابق تجربی آنان - مصوب 1358 - شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی آن، مشمول این آیین‌نامه هستند.
آن دسته از نیروهای اداری شاغل در پست‌های کارشناسی و بالاتر که بر اساس ضوابط و شرایط مربوط در یکی از عناوین موضوع طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان اشتغال یابند، از زمان تغییر سمت و شروع به خدمت معلمی مشمول نظام رتبه‌بندی می‌شوند. در صورت بازگشت مجدد به کار در سمت‌های اداری حسب شرایط ذی‌ربط از فوق‌العاده رتبه‌بندی برخوردار نخواهند بود.
همچنین نیروهای فاقد کد شناسه استخدام مورد تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور، کارکنان مأمور یا انتقالی به سایر دستگاه‌های اجرایی (با حفظ پست سازمانی با بدون آن)، کارکنان مأمور به مدارس غیردولتی (به‌استثنای مدیران و معاونین که از آموزشوپرورش حقوق دریافت می‌کنند)، نیروهای مازاد یا در اختیار مدرسه، کلیه افرادی که از بیش از یک صندوق حقوق دریافت می‌کنند، افرادی که در مرخصی بدون حقوق به سر می‌برند، افراد انتقالی به دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی و افراد مأمور به تحصیل مشمول این آیین‌نامه نیستند.
طبق ماده 4، امتیازات لازم برای کسب رتبه‌های پنج‌گانه مشخص شده و مشمولین در مرحله استقرار، با در نظر گرفتن امتیازات مندرج در جداول زیر سنجش و ارزیابی‌شده و بر اساس امتیازات کسب‌شده در یکی از رتبه‌های پنج‌گانه قرار خواهند گرفت.
بسته‌های ارزیابی با سنجه‌های کیفی متفاوت که متناسب با هر رتبه از عمق و اهمیت بیشتری برخوردار میشود، برای هریک از رتبه‌ها به‌صورت مجزا و بر اساس سهم از سقف امتیاز بر اساس توزیع جدول شماره 1 توسط مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت با همکاری مراجع ارزیابی‌کننده مندرج در جدول شماره 2 به اجرا گذاشته میشود:
جدول شماره 1سهم میزان اثرگذاری هریک از بسته‌های (ابزارهای) ارزیابی و سنجش در هر یک از رتبه‌ها به درصد:
جدول شماره 2 مراجع ارزیابی کننده در هر یک از بسته‌های ارزیابی
حداقل امتیاز مورد نیاز برای احراز هریک از رتبه‌های مشمولین بر اساس سهم امتیازات تعیین‌شده جدول شماره 1 برای هریک از شایستگی‌های موضوع این آیین‌نامه به شرح جدول شماره 3 است.
مصادیق و شاخص‌های رفتاری و عملکردی جهت ارزیابی برای احراز رتبه‌ها ازجمله مدرک تحصیلی، سنوات خدمت، گواهینامه‌ها، تألیفات، پروژه‌ها و همچنین میزان و ضریب تأثیر هرکدام از آنها به‌موجب شیوه‌نامه‌ای خواهد بود که با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور و وزارت تهیه و به تأیید وزیر آموزشوپرورش خواهد رسید.
ارزیابی شایستگی‌های عمومی چگونه انجام میشود؟
در ارزیابی شایستگی‌های عمومی، مجموعه‌ای از صفات و ویژگی‌های شخصیتی فرد شامل باورها، نگرش‌ها، اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی، فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی و نظام آموزشوپرورش کشور که زمینه را برای انجام کار متعهدانه آماده می‌کند و پایبندی فرد را به ارزش‌های اسلامی و انقلاب اسلامی، قوانین و مقررات آشکار می‌سازد، معیار بررسی خواهد بود.
هیئت‌های ممیزه جهت احراز این دسته از شایستگی‌ها در طول خدمت مشمولین مکلف به استعلام از مراجع ذیصلاح قانونی هستند.
در مواردی که بر اساس قوانین مربوطه، بازنشستگی افراد شاغل مشمول در اختیار وزارت است، اجرای رتبه‌بندی منوط به حداقل دو سال خدمت در آموزشوپرورش از تاریخ اجرای این آیین‌نامه است.
مشمولانی که پس از ارزیابی نخست، حداقل امتیاز لازم برای احراز رتبه آموزشیار معلم را کسب نکنند، از تاریخ عدم احراز رتبه، برای مدت یک سال به آنها فوق‌العاده رتبه آموزشیار معلمی پرداخت خواهد شد. این دسته از مشمولان می‌توانند در فرصت یک‌ساله با کسب امتیاز لازم و ارزیابی مجدد در یکی از رتبه‌ها قرار گیرند.
شرط برقراری فوق‌العاده رتبه‌بندی برای هر یک از رتبه‌ها و همچنین شرط احراز هر یک از آنها، کسب حداقل امتیاز مربوط به شایستگی‌های عمومی همان رتبه مندرج در جدول شماره 3 خواهد بود.
شرط تبدیل وضعیت نیروهای جدید
تمامی افراد جدیدالاستخدام (به‌استثنای متعهدین خدمت و سایر مشمولین دارای قانون خاص) به صورت پیمانی به‌کارگیری خواهند شد و تبدیل وضعیت آنها منوط به کسب امتیازات رتبه مربی معلم و با رعایت سایر قوانین مربوط خواهد بود و ارزیابی آنها صرفاً پس از دو دوره ارزیابی سالانه صورت می‌پذیرد.
طبق ماده 8 وزارت آموزشوپرورش مکلف است با نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور به‌منظور اجرای فرایند رتبه‌بندی معلمان نسبت به طراحی و استقرار سامانه رتبه‌بندی به‌منظور دریافت مدارک و مستندات با رعایت مقررات مربوط، حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه اقدام کند. کلیه فرایندهای مربوط ازجمله ارائه مدارک و مستندات از سوی مشمولان و همچنین ارزیابی و اعمال امتیاز از سوی هیئت ممیزه و اعتراض و رسیدگی به آن به‌صورت الکترونیکی و از طریق سامانه مزبور خواهد بود.
سرنوشت ارائه اطلاعات خلاف واقع
در ماده 11 آمده است: چنانچه در ارائه مدارک و مستندات مورد نیاز برای سنجش شایستگی‌های معلمی و تجربه افراد مشمول قانون محرز شود فردی اطلاعات خلاف واقع در اختیار هیئت‌های ممیزه قرار داده است مراتب جهت رسیدگی به هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری استان ارجاع میشود، تا زمان تعیین تکلیف قطعی موضوع در آن مرجع رسیدگی به پرونده رتبه‌بندی متوقف خواهد شد و در صورتی که منجر به محکومیت فرد شود، متخلف علاوه بر مجازات انتظامی از دریافت فوق‌العاده رتبه‌بندی در همان دوره ارزیابی محروم خواهد شد.
ماده 12: بعد از تعیین رتبه مراتب در سامانه جهت صدور حکم کارگزینی به واحد امور اداری و تشکیلات مرتبط ابلاغ و به معلم و واحد آموزشی و تربیتی متبوع وی اعلام میشود.
طبق ماده 13، شرکت در فرایند رتبه‌بندی معلمان، حقی برای متقاضی ایجاد نمی‌کند و صرفاً در صورت کسب حدنصاب امتیازات تعیین‌شده ناشی از معیارهای قانونی و قرار گرفتن در هر یک از رتبه‌ها با تأیید هیئت ممیزه ذی‌ربط، موجب برخورداری معلم از مزایای قانونی رتبه‌بندی خواهد شد.
شیوه ثبت اعتراض
ماده 14: در صورتی که هر یک از ارزیابی‌شوندگان نسبت به نحوه رسیدگی و ارزیابی و رتبه تعیین شده خود اعتراضی داشته باشد می‌تواند حداکثر ظرف 10 روز از ابلاغ رتبه درخواست خود را از طریق سامانه به دبیرخانه هیئت ممیزه سطح بالاتر ارائه کند در صورت وارد بودن اعتراض متقاضی رتبه وی توسط هیئت ممیزه رسیدگی کننده به اعتراض تعیین و تاریخ اجرای حکم بعد از تاریخ استحقاق خواهد بود.
میزان ضرایب در رتبه‌بندی
طبق ماده 15 میزان افزایش حقوق ناشی از رتبه‌بندی در فیش حقوقی مشمولان اعلام شده است؛ با تعیین رتبه مشمول توسط هیئت ممیزه ذی‌ربط، فوق‌العاده رتبه‌بندی به ترتیب برای رتبه‌های پنج‌گانه آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم به ترتیب 45 درصد، 55 درصد، 65 درصد، 75 درصد و 90 درصد مجموع امتیازات حق شغل، حق شاغل و فوق‌العاده شغل در حکم کارگزینی مشمولین، به‌صورت جداگانه درج و ماهیانه پرداخت میشود.
تسنیم