تحرکات اخیر ترکیه در منطقه کردستان عراق، از نقض‌های مکرر حریم هوایی شمال عراق گرفته تا بمباران برخی مناطق آن در کنار درگیری‌های پراکنده در شهرک راهبردی «زینی ورتی» میان دو حزب حاکم اقلیم و صف‌آرایی‌های صورت گرفته در کوه‌های قندیل که مدتهاست به دژ عناصر گروه پ.ک.ک تبدیل شده، نگرانی‌هایی را برای سران کُرد به همراه داشته است؛ تا جایی که آنها درباره احتمال درگیری داخلی میان کردها هشدار می‌دهند.
روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» چاپ لندن، طی یادداشتی با همین محور به قلم «ابراهیم حمیدی» نوشت: مقامات کُرد در سوریه درباره تنش ایجاد شده میان دو حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان عراق و احتمال باز شدن جبهه جدید علیه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) توسط ترکیه ابراز نگرانی می‌کنند.
تنش میان دو حزب حاکم منطقه کردستان در «قندیل»
«تنش میان دو حزب حاکم منطقه کردستان عراق، پس از آن روی داد که نیروهایی از حزب دموکرات کردستان در شهرک راهبردی "زینی ورتی" که دروازه ورود به کوه‌های قندیل در شمال عراق به شمار می‌رود، پیشروی کردند. مقامات کُرد در سوریه معتقدند که این امر، به تشدید محاصره مناطق خودمختاری کردها در شمال شرق سوریه منجر خواهد شد و درباره درگیری کردی - کردی هشدار دادند».
ماجرای حضور احزاب حاکم اقلیم در شهرک راهبردی زینی ورتی
«شهرک زینی ورتی به دلیل آنکه مناطق نفوذ میان ایران و حزب کارگران کردستان و حزب اتحادیه میهنی و حزب دموکرات کردستان عراق را جدا می‌کند، ارزش راهبردی دارد. از اواخر سالهای دهه ۹۰، به موجب توافق میان دو حزب حاکم منطقه کردستان، این منطقه تحت کنترل نیروهای اتحادیه میهنی قرار گرفته است. اما نیروهای حزب دموکرات کردستان، از یک ماه پیش در راستای اقدامات پیشگیرانه در شیوع ویروس کرونا و کنترل مرزهای اقلیم با ایران، در برخی از مناطق این شهرک مستقر شدند. »
«مسرور بارزانی، نخست‌وزیر منطقه کردستان گفت که هدف از این استقرار، کنترل مرزهای اقلیم به دلیل شیوع کرونا و تلاش برخی افراد برای قاچاق در این مرزها بر خلاف اقدامات پیشگیرانه و اصول بهداشتی است.»
«اما نیچروان بارزانی، رئیس منطقه کردستان به طور تلویحی به دلیلِ دیگرِ این اقدام که مقابله با نفوذ حزب کارگران کردستان است، اشاره کرد و گفت: کردستان عراق نباید مبدأ حملات حزب کارگران کردستان به ترکیه یا هر کشور همسایه دیگری باشد. ما بار دیگر تاکید می‌کنیم که منطقه شمال عراق، میدان نبرد حزب کارگران کردستان نیست و نباید از آن، برای حمله به ترکیه استفاده شود. این مسأله باید حل و فصل شود».
«وی در اشاره به حمله ارتش ترکیه به منطقه زینی ورتی در شمال اربیل، گفت: حزب کارگران به حاکمیت عراق و اقلیم احترام نمی‌گذارد، لذا بمباران ترکیه علیه این منطقه، قابل پیش‌بینی بود. اگر این حزب می‌خواهد که به اقلیم کردستان عراق کمک کند، بهتر است از اقلیم برود زیرا حضورش در شمال عراق، مشکل ساز است».
احتمال مشارکت پارتی در نبرد ترکیه علیه پ.ک.ک
«از سوی دیگر، «مصطفی قره سو» از رهبران حزب کارگران کردستان گفت: چه بسا که ترکیه تلاش کند تا حزب دموکرات کردستان عراق (پارتی) را در طرح خود برای اشغال قندیل مشارکت دهد. زیرا بدون همکاری این حزب نمی‌تواند به چنین اقدامی دست زند. اما مقامات مسئول در حزب دموکرات کردستان این امر را تکذیب می‌کنند و می‌گویند که روی اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با کرونا و مراقبت از مرزهای مشترک با ایران، متمرکز هستند».
«این در حالی است که منطقه زینی ورتی، اخیرا شاهد حضور نیروهای زیادی از جمله نیروهای پیشمرگه تحت فرمان حزب دموکرات کردستان است. شمار زیادی از یگانهای نخبه در این منطقه حضور دارند، سنگرهای زیادی ایجاد شده و هزاران نیروی نظامی در آن مستقرند و تجهیزات نظامی نیروهای حزب اتحادیه میهنی تحت فشار حزب دموکرات در اختیار این نیروهای جدید قرار گرفته است».
«بر اساس این گزارش، نیروهای حزب کارگران کردستان نیز برای نخستین بار طی چند دهه اخیر، از کوه‌های قندیل پایین آمده‌اند و بر دروازه این کوه‌ها که به نوعی دژ تاریخی آنها به شمار می‌رود، مستقر شدهاند. علاوه بر این، ارتش ترکیه نیز بر میزان پرواز جنگنده‌ها و پهپادهای خود بر فراز آسمان شمال عراق افزوده است. بمباران اردوگاه "مخمور" در نیمه ماه جاری میلادی نیز در پاسخ به همین استقرار نیروهای حزب کارگران کردستان صورت گرفت».
«سران کرد می‌گویند که ارتش ترکیه حضور نیروهای خود در شمال غرب عراق را تقویت کرده است. در این میان اخباری از وجود یازده مرکز نظامی ثابت ترکیه در این منطقه، برای تشدید درگیری‌ها با حزب کارگران کردستان که آنکارا آن را سازمانی تروریستی می‌داند، منتشر می‌شود».
«به اعتقاد این رهبران، این اقدام ترکیه در راستای حمایت از منطقه کردستان و حفظ آن که آنکارا آن را گذرگاه حیاتی خود در مقابل روابط سخت و دشوارش با تهران، روابط پیچیده‌اش با بغداد و روابط متشنج با [نهاد موسوم به] خودمختاری کُرد در شمال شرق سوریه می بیند، صورت می‌گیرد. نقش اصلی در این نهاد را حزب اتحاد دموکراتیک (سوریه) (نزدیک به پ.ک. ک) و یگانهای مدافع خلق که هر دو روابط خوبی با حزب اتحادیه میهنی کردستان در سلیمانیه ـ رقیب اربیل ـ برقرار کرده‌اند، برعهده دارند».
نشست بی‌حاصل دو حزب دموکرات و اتحادیه میهنی
«در سایه این وضعیت متشنج و پرتنش، شب گذشته دو حزب اتحادیه میهنی و دموکرات (پارتی) کردستان برای یافتن راهکاری در مشکل ایجاد شده در زینی ورتی، نشستی برگزار کردند. به گفته یکی از رهبران، حزب اتحادیه میهنی خواستار بازگشت به خطوط استقرار پیشین به موجب توافق ۱۹۹۸ و ایفای نقش بیشتر در دولت اقلیم شد و اعلام کرد که آماده است با حضور نیروهای گمرکی برای حفظ مرزها با ایران و جلوگیری از شیوع کرونا، موافقت کند. در مقابل وزارت پیشمرگه در دولت منطقه کردستان همچنان بر مواضع خود پافشاری و اعلام کرد که نیروهایی که در زینی ورتی مستقر شدهاند نیروهای رسمی هستند و به هیچ حزبی مرتبط نیستند».
احتمال عملیات همزمان آنکارا و حزب دموکرات علیه پ.ک.ک
«در حالی که رهبران کُرد در شمال شرق سوریه رقابت میان تانک‌ها و تفنگ‌ها در زینی ورتی و نشست‌های مذاکراتی میان دو حزب حاکم در اقلیم کردستان را رصد می‌کند، یکی از این رهبران کرد در «القامشلی» گفت: ما نگران عملیات همزمان ارتش ترکیه و نیروهای حزب دموکرات کردستان در عمق زینی ورتی و کوه‌های قندیل هستیم. احتمال دارد که آنکارا بخواهد یک جبهه جدید باز کند و با مشارکت حزب دموکرات کردستان در قبال تضعیف حزب اتحادیه میهنی ـ که اخیرا روابطش با آنکارا تیره شده است ـ ضربه محکمی به حزب کارگران کردستان وارد کند».
«در مقابل یکی دیگر از این مقامات مسئول کرد، این احتمالات را ضعیف می‌داند و پیش‌بینی می‌کند که همه چیز تحت کنترل درآید.»
خسارات وارده به کُردها در صورت آغاز عملیات مشترک علیه قندیل
«یکی از رهبران کرد می‌گوید: عملیات نظامی از این دست، خسارات زیادی برای کردها به بار خواهد آورد زیرا موجب آغاز جنگ کردی - کردی و نمایاندن آنها به عنوان گروه‌هایی درگیر خواهد شد در حالی که در دوران نبرد با داعش طی سالهای اخیر، چهره روشنی از این گروه‌های کرد برای همه به نمایش درآمده بود. در مقابل موجب تحقق دستاوردهای نظامی متعددی برای ترکیه و پیشروی بیشتر آن پس از عملیاتش در شمال غرب و شمال شرق سوریه خواهد شد.»
«وی افزود: بی تردید این امر در محاصره منطقه خودمختار در شرق فرات و تاثیر بر گذرگاه میان دهوک، فیش‌خابور و گذرگاه‌های دیگر میان کردستان و شمال شرق سوریه سهیم خواهد بود. ضمن اینکه می‌دانیم، ائتلاف بین‌المللی تحت هدایت آمریکا همچنان از نیروهای کردی -عربی موسوم به "سوریه دموکراتیک" (قسد) که بر این مناطق سیطره دارند، حمایت می‌کند».
خبرگزاری فارس