نور نیوز-گروه سیاسی: امروز، جمعه دوم خرداد، شهر رم میزبان دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده است؛ گفت‌وگوهایی که به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه، برگزار می‌شود.
این دور از مذاکرات نیز مانند مراحل پیشین به صورت غیرمستقیم پیش می‌رود و نقش واسطه‌گری میان دو طرف را بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، برعهده گرفته است؛ نقشی که در ماه‌های گذشته برای حفظ کانال‌های ارتباطی حیاتی بوده است.
در مرکز اختلافات کنونی، موضوع حساس غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران قرار دارد؛ مسئله‌ای که بار دیگر فضای مذاکرات را تحت‌الشعاع قرار داده است. مقامات آمریکایی، به‌ویژه استیو ویتکاف، صراحتاً بر لزوم توقف کامل غنی‌سازی تأکید دارند، در حالی‌که تهران چنین شرطی را غیرقابل قبول می‌داند. این تضاد دیدگاه، گفت‌وگوها را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده است و هنوز نشانه‌ای از دستیابی به توافقی نزدیک به چشم نمی‌خورد.
گزارش مذاکرات و حاشیه های این رویداد سیاسی مهم را در ادامه می خوانید:
وزیر خارجه عمان: مذاکرات با کمی پیشرفت پایان یافت
وزیر خارجه عمان اظهار اعلام کرد که در روزهای آینده مسائل باقی مانده روشن شود.
وی افزود: پنجمین دور مذاکرات ایران و آمریکا امروز در رم با مقداری پیشرفت اما نه چندان نهایی شده به پایان رسید.
وی نوشت: ما امیدواریم که در روزهای آینده مسائل باقی‌مانده روشن شود تا بتوانیم به سمت هدف مشترک دستیابی به یک توافق پایدار و شرافتمندانه پیش برویم.
بقایی : مذاکرات در سطح فنی ادامه دارد
سخنگوی وزارت خارجه ایران از محل مذاکرات در رم گفت : مذاکرات در سطح هیات فنی ادامه دارد و عراقچی با همتای عمانی مشعول گفت وگو است.
وی افزود: رئیس هیات امریکایی به دلیل برنامه پروازی محل را ترک کرد ولی گفت وگوها با تسهیل گری وزیر خارجه عمان ادامه دارد.
به گفته وی مذاکرات در یک فضای حرفه ای و ارام برگزار شد و جزییات را بعد از اتمام کار اعلام می کنیم ولی تا اینجای، کار در یک فضای معقول و حرفه ایی پیش رفت
مذاکرات همچنان ادامه دارد
خبرنگار صداو سیما در خبری اعلام کرد که ویتکاف رئیس تیم مذاکره کننده آمریکایی محل مذاکرات را ترک کرده است، اما مذاکرات غیرمستقیم بین هیات ها همچنان ادامه دارد.
گفته می شود که ویتکاف برنامه پروازی داشته است.
عباس عراقچی نیز در حال رایزنی با وزیر خارجه عمان است و روند مذاکرات نیز ادامه دارد.
بقایی: مذاکرات در یک فضای حرفه‌ای در حال انجام است
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه درباره روند دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا، گفت: مذاکرات در یک فضای حرفه‌ای در حال انجام است و وزیر امور خارجه عمان در گفت‌وگوهای جداگانه با مذاکره‌کنندگان ارشد ایرانی و آمریکایی، پیام‌ها و مواضع طرفین را منتقل می‌کند.
بقائی تصریح کرد: همه ادعاهایی که راجع به مباحث مطرح‌شده در مذاکرات، در رسانه‌های خارجی منتشر شده است، گمانه‌زنی بوده و قابل تایید نیست.
دیدار وزیر خارجه ایران با همتای عمانی
عباس عراقچی پیش از آغاز مذاکرات غیر مستقیم بین هیات های ایرانی و آمریکایی با وزیر خارجه عمان دیدار و گفت وگو کرد.
در این دیدار در مورد نحوه پیشبرد مذاکرات بین عراقچی و بدرابوسعیدی تبادل نظر صورت گرفت.
آغاز دور پنجم مذاکرات
رسانه های بین المللی اعلام کردند که دور پنجم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا لحظاتی قبل آغاز شد.
ریاست هیات ایران را عباس عراقچی بر عهده دارد و هیات امریکایی را ویتکاف نماینده ویژه ترامپ نمایندگی می کند.
بقایی: بصورت جدی مواضع متناقض امریکای ها مطرح می کنیم
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: مواضع متناقض آمریکایی‌ها در ابتدای گفتگو به‌طور صریح و جدی با طرف مقابل مطرح خواهد شد.
بقایی افزود: باید تاکید کنم که هیئت ایران با جدیت و قاطعیت مواضع به حق ایران در رابطه با بهره‌مندی از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و رفع تحریم‌ها را مطرح خواهد کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد که تیم ایرانی با جدیت و قاطعیت در پنجمین دور از مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا از حقوق حقه ملت ایران دفاع خواهد کرد.
وی گفت: هر دوره‌ای از مذاکرات خصوصیات خاص خود را دارد و هر چه که مذاکرات پیش می‌رود چالش‌های آن هم بیشتر می‌شود.
هیات ایرانی با آمادگی کامل در این دور از مذاکرات شرکت کرده و با جدیت پیگیر مواضع کشورمان است.
ورود هیات ها به محل مذاکرات
هیات ایرانی برای شرکت در مذاکرات غیرمستقیم در باره مسائل هسته ای با هیات آمریکایی وارد محل رزیدانس سفیر عمان در رم ایتالی شد.
همچنین هیات آمریکایی نیز بعد از دقاقتی وارد محل برگزاری مذاکرات با ایران شد.
تخت‌روانچی: مواضع آمریکایی‌ها متناقض است
مواضع آمریکایی‌ها درباره مسائل هسته‌ای متناقض است.
یک ماه و نیم پیش، آقای ویتکاف پرسید که آیا ما با غنی‌سازی اورانیوم ۳.۶۷ درصد موافق هستیم یا خیر؛ سپس او ناگهان موضع خود را تغییر داد.
او در مصاحبه‌ای گفت که ایالات متحده با هیچ غنی‌سازی، حتی با یک درصد، موافق نیست
این هرگز در گفت‌وگوهای ما مطرح نبود.
این فراتر از چیزی است که ما آماده مذاکره در مورد آن هستیم.
جزییاتی از مذاکرات دور پنجم:
مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده در محل رزیدانس سفیر سلطنت عمان در رم با وساطت و میانجیگری بدر بوسعیدی، وزیر خارجه عمان برگزار خواهد شد. رزیدانس سفیر ایران در رم در حد ۳۰۰ متر با رزیدانس سفیر عمان فاصله دارد.
وزیر خارجه ایتالیا در حال حاضر به دلیل سفر کاری در رم حضور ندارد.
عمان تلاش کرده تا مواضع حداکثری طرفین را به هم نزدیک کند. پیش از این نیز وزیر خارجه ایران در گفت و گو با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده بود که وزیر خارجه عمان بر برگزاری دور پنجم مذاکرات اصرار داشته است.
گره اصلی مذاکرات فعلا بحث ضرورت تداوم غنی سازی در داخل ایران است. علیرغم ادعاهای استیو ویتکاف، رئیس هیات مذاکره کننده آمریکایی، وزیر خارجه ایران در چند روز اخیر بارها اعلام کرده که غنی سازی در داخل ایران با یا بدون توافق ادامه پیدا خواهد کرد و همزمان تاکید داشته که ایران ایده غنی سازی نمایشی را هم نخواهد پذیرفت.
ورود وزیر خارجه به رم
وزیر امور خارجه به منظور شرکت در پنجمین دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم با فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا که با میانجیگری عمان برگزار می‌شود، دقایقی پیش وارد شهر رم پایتخت ایتالیا شد.
«مجید تخت روانچی» معاون وزیر در امور سیاسی، «کاظم غریب‌آبادی» معاون حقوقی و بین‌الملل، «اسماعیل بقایی» سخنگوی این وزارتخانه و تعداد دیگری از دیپلمات‌ها و کارشناسان از جمله اعضای هیات همراه وزیر امور خارجه هستند.
وزیر خارجه ایران ابتدا رایزنی هایی دوجانبه با بدر بوسعیدی، وزیر خارجه عمان که نقش واسطه را در این مذاکرات غیرمستقیم بر عهده دارد، خواهد داشت.
پیش بینی می شود که رئیس هیات مذاکره کننده در این دیدار، مراتب اعتراض و انتقاد شدید ایران از سیاست فعلی هیات آمریکایی در قبال ایران در میانه مذاکرات را به طرف عمانی منتقل کند.
عراقچی پیش از این حضور در رم به رئیس هیات آمریکایی هشدار داد که اصرار بر غنی سازی صفر در ایران مساوی است با نبود توافق.
قرار است مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا به ریاست عراقچی و ویتکاف ، نماینده ترامپ در امور خاورمیانه ظهر امروز با میانجگری عمان برگزار شود.
سفر وزیر خارجه به رم
صبح جمعه دوم خرداد ۱۴۰۴، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در رأس هیئتی بلندپایه عازم رم، پایتخت ایتالیا شد تا در پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده که با میانجیگری عمان برگزار می‌شود، شرکت کند.
این گفت‌وگوها قرار است از ساعت ۱۳ به وقت محلی (حدود ۲:۳۰ به وقت ایران) در محل اقامت یکی از واسطه‌های اروپایی آغاز شود و انتظار می‌رود موضوعات حساسی چون برنامه هسته‌ای، و موضوع نحوه رفع تحریم‌ها در دستور کار قرار گیرد.
با این حال، فضای مذاکرات رم در حالی شکل گرفته که ایالات متحده به‌صورت ناگهانی و همزمان با اعزام هیئت ایرانی، دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه ایران اعلام کرده است. وزارت خارجه آمریکا با اعمال تحریم‌هایی جدید علیه بخش ساخت‌وساز ایران، موجی از واکنش‌ها را در محافل دیپلماتیک برانگیخته است. این تحریم‌ها در چارچوب سیاست فشار حداکثری اعمال شده و به گفته تحلیل‌گران، تناقض آشکاری با شعارهای دیپلماتیک دولت آمریکا دارد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در پیامی منتشر شده در شبکه اجتماعی ایکس، این اقدام را «نشانه آشکار عدم جدیت آمریکا در مسیر دیپلماسی» خواند. در بیانیه رسمی سخنگوی وزارت خارجه آمده است: «وزارت خارجه مارکو روبیو با تسری تحریم‌های آمریکا به بخش ساخت‌وساز، رکورد جدیدی را در تاریخ دشمنی‌ها ثبت کرده است. این اقدام، شرورانه، غیرقانونی و ضد انسانی است و تحریم‌ها، جنایتی علیه بشریت محسوب می‌شوند.»
او همچنین تأکید کرد که این اقدامات، فقط عزم مردم ایران برای ایستادگی در برابر فشارهای خارجی را تقویت می‌کند و در عمل، مسیر هرگونه تعامل سازنده را مسدود می‌سازد.
درحالی‌که قرار بود پنجمین دور مذاکرات گامی مثبت برای آغاز فرآیندی نو در کاهش تنش‌ها میان تهران و واشنگتن باشد، این تحولات موجب شده تا فضای مذاکرات در رم با ابهام و تشدید بی‌اعتمادی زودهنگام روبرو شود.
با وجود این، منابع غربی تأکید دارند که آمریکا همچنان به مسیر دیپلماسی باور دارد و تحریم‌های اخیر، بخشی از فشار متوازن برای واداشتن ایران به انعطاف در برخی حوزه‌ها تلقی می‌شود؛ ادعایی که از سوی مقام‌های ایرانی رد شده و آن را مصداق «باج‌گیری سیاسی» دانسته‌اند.
با این وصف، دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، به‌جای آنکه دریچه‌ای برای گشودن قفل‌های دیپلماتیک باشد، اکنون در میانه کارزار فشرده‌ای از فشار، تهدید و بی‌اعتمادی، وارد مرحله‌ای دشوار شده است.