نورنیوز – گروه سیاسی: موج خبری بلندی که با موضوع لغو جشنواره «کوچه»، یکی دو روز تقریبا تمام سپهر رسانه‌ای و فرهنگی کشور را فراگرفته بود با ورود رئیس جمهور و وزیر فرهنگ به ماجرا به طور نسبی فرونشست و از اولویت و سرخط یا اصطلاحا «تاپ» اخبار دور شد. فستیوال «کوچه» (با گویش بوشهری «کیچه») که آغاز آن به سال ۱۳۹۶ بر می‌گردد؛ جشنواره‌ای است برای روایت موسیقی بومی-محلی که هرساله در بافت تاریخی بوشهر و با هدف شناخت و ترویج موسیقی جنوب همراه با نقاط مختلف ایران برگزار می‌شود و در کنار آن معرف آیین‌های بوشهری، غذاهای سنتی و صنایع دستی این منطقه است.
امسال قرار است این موسیقی 5 تا 10 اردیبهشت برگزار شود. از چند روز پیش که خبر برگزاری این برنامه هنری رسانه‌ای برخی از چهره‌های مذهبی استان واکنش‌های تندی به آن داشتند؛ از جمله امام جمعه شهرستان دشتستان در این زمینه گفت:« فستیوال «کوچه» با شعار کاذب خیام خوانی و ترویج فرهنگ سنتی و اصیل بوشهر، بهانه‌ای شده برای ترویج اختلاط، رقص، کشف حجاب و شکستن خطوط قرمز شرع و عرف کاری که اینان مروج آنند، انسان را یاد عملکرد بنیاد فرح پهلوی می‌اندازد.»
پس از این فشارها، مسئولان برگزاری جشنواره،از لغو آن خبر دادند. انتشار خبر لغو این برنامه، بازتاب بسیاری در رسانه ها یافت و مقامات مسئول را در استان و تهران به واکنش واداشت. نهایتا با دستور رئیس جمهور و تدبیر وزیر فرهنگ، برگزاری جشنواره کوچه تایید شد و تصمیم بر این قرار گرفت که این مراسم در سالن لیان بوشهر اجرا شود.
مقابله با سلیقه‌گرایی، مطالبه اهالی هنر
با تمام اعتمادهایی که به مدیران حوزه‌ی فرهنگ و هنر دولت جدید وجود دارد اما متاسفانه نمی‌توان خوشبینانه حکم کرد که این، آخرین حلقه از زنجیره‌ی لغوها و مزاحمت‌هایی است که به طور معمول و با توسل به استدلال‌ها یا بهانه‌هایی، برگزاری برنامه‌های هنری، خصوصا موسیقی را در کشور با اخلال یا حتی تعطیل مواجه میکند.
گواینکه برخورد با موسیقی و کنسرت، هیچگاه در سیاست‌های رسمی و اعلام شده‌ی حاکمیت، جایی نداشته اما برخی از کانون‌های قدرت علیرغم سیاست حاکمیت در حمایت اصولی و کلی از برنامه‌های موسیقی، در اجرای کنسرت‌ها مداخله کرده و با اقدامی فراقانونی یا حتی غیرقانونی، همچنان روند لغوها و اخلال‌ها را تعقیب می‌کنند. طی یکی دوماه اخیر، چند فقره از این مزاحمت‌ها و لغوها در شهرهای مختلف کشور به وقوع پیوست. به این اعتبار، ضمن ارج‌نهادن به مداخله مقامات ارشد کابینه، خصوصا شخص رئیس‌جمهور، و حمایت از جشنواره کوچه، باید یادآوری کرد که انتظار اهالی هنر از دولت این است که از مواجهه‌ی موردی با این روند دل‌آزار فراتر برود و یکبار برای همیشه، با تدبیری ویژه، به این سلیقه‌گرایی‌ها قاطعانه پایان دهد.
لغو جشنواره در کوچه تنگ مذاکرات
ماجرای لغو کنسرت‌ها خصوصا لغو جشنواره کوچه، علاوه بر ابعاد فرهنگی و اجتماعی، جنبه‌های سیاسی و امنیتی نیز دارد. چیزی که نوشته‌ی حاضر تلاش دارد به آن بپردازد مشخصا ناظر بر این ابعاد است. در شرایطی که برگزاری دو دور مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و امریکا، فضایی نسبتا یکدست و همدست و همسو در میان فعالان حزبی و سیاسی، رسانه‌ها و بخش‌های زیادی از مردم ایجاد کرده، ارتکاب کار یا انجام حرکتی که نوعی فضای دوقطبی در صحنه‌ی اجتماعی کشور ایجاد کند، غیر از مسدود کردن منافذ امید مردم به گشایش‌های احتمالی، و در کنار آن القای فضای دوقطبی در کشور نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.
در گرماگرم نشست‌های حساس هسته‌ای و رفع تحریم، که لازمه‌ی آن آرامش اجتماعی و هم‌افزایی صداها و سلیقه‌های متفاوت است، برآشفتن حساسیت‌های مردم و هنرمندان از طریق مخالفت با برنامه‌های هنری بومی، در حکم اخلال در روند مثبت مذاکرات است.
بی‌آنکه الزاما خطاب این سخن با فرد خاصی باشد، شوراندن ذهن مردم متدین با دستاویز برگزاری یک جشنواره بومی، حاشیه‌سازی برای مهم‌ترین رویداد این روزهای کشور، یعنی مذاکرات جاری ایران و آمریکاست. این مذاکرات، توانسته‌است فضای مثبت و همدلانه‌ای در میان مردم و سیاسیون ایجاد کند. چه بسا بخشی از جریانات سیاسی کشور که خوش ندارند اعتبار این مذاکرات به نام دولت چهاردهم نوشته شود، قصد داشته باشند با توسل به اقداماتی مثل لغو جشنواره کوچه، امیدواری نسبی مردم برای بهبود اوضاع را تضعیف کنند و دولت را ناکارآمد و حتی بی‌توجه به ضوابط شرع و اخلاق نشان بدهند.
هیچ قرینه یا شاهد خبری وجود ندارد که با قاطعیت اعلام کنیم تلاش‌های برخی مقامات و چهره‌ها برای لغو برنامه‌های هنری مثل جشنواره کوچه، اقداماتی برای اخلال و مزاحمت در فضای مذاکراتی این روزهاست. شاید چنین نیت‌هایی وجود داشته باشد و شاید هم نه. با اینهمه به جرأت می‌توان حکم کرد که نتیجه‌ی قهری چنین فضاسازی‌هایی، القای وضعیت واگرایی اجتماعی و دوقطبی در کشور، و نهایتا تضعیف موقعیت مذاکره‌کنندگان است.
عاملان و تشویق‌کنندگان لغو جشنواره کوچه، حتی اگر اقدام‌شان از سر غیرت دینی و صدق نیت باشد باید به پیامدهای وضعی عمل خود در برهم‌زدن آرامش و وفاق اجتماعی شکل‌گرفته در کشور، توجه داشته باشند.
جای خوشحالی است که مسئولان دولتی در عالی‌ترین سطح، به ماجرا ورود کردند و با تمهیدی مجموعا پسندیده، برگزاری جشنواره کوچه را تضمین کردند. مخالفت با هر فکر و تصمیمی، یک حق طبیعی برای همه‌ی شهروندان است؛ و هر دولتی مکلف است حافظ حقوق شهروندان خصوصا منتقدان و مخالفان باشد؛ مشروط بر اینکه مخالفت‌ها در چارچوب راهکارها و چارچوب‌های روشن قانونی صورت بگیرد.
وقتی برگزاری برنامه‌ای، تأییدیه و مجوز رسمی دولت را در اختیار دارد اخلال در انجام آن برنامه، مصداق طغیان علیه قانون به شمار می‌آید. اگر چنین اقدام خلاف قانونی، به شکاف اجتماعی دامن بزند و در جامعه، قطبی‌سازی کند، قبح آن اقدام مضاعف خواهد شد. بدترین وضعیت آن است که چنین تحرکاتی دقیقا در گرماگرم یک اقدام کلان ملی مثل مذاکرات حساس رفع تحریم‌ها باشد.
جلوداران لغو جشنواره کوچه، حرکت خود را مصداقی برای فریضه امر به معروف و نهی از منکر معرفی کرده‌اند. آیا منکری زشت‌تر از ناامیدکردن مردم و القای تشتت و تنش در جامعه‌ی همدل ایران امروز وجود دارد؟