×
سیاسی
شناسه خبر : 122144
تاریخ انتشار :

نورنیوز بررسی کرد؛

جایگاه «عقلانیت راهبردی» در روابط ایران و چین

گرچه به‌دلایل مختلف انتشار بیانیه مشترک چین و سعودی با گنجاندن بندی غیر دوستانه درباره ایران کاملا غیر قابل قبول و فرصت‌طلبانه تلقی شده و محکوم است، اما با توجه به سوابق و روند روابط پکن و ریاض، نمی‌توان از آن به‌عنوان یک شگفتی، غافلگیری و یا رخدادی دفعی و غیر مترقبه یاد کرد.

نورنیوز ـ گروه بین‌الملل: حوزه سیاست خارجی به دلیل نقش و تأثیرگذاری بازیگران متعدد در نظام بین‌الملل که هر یک بر اساس منافع و اهداف خود نسبت به تنظیم مناسبات کوتاه و میان‌مدت با سایر کشورها اقدام می‌کنند عرصه «عقلانیت راهبردی» است.

عدم توجه به این مهم و در نظر نگرفتن الزامات آن به طور قطع شرایطی را رقم خواهد زد که حاصل آن شکل‌گیری بن‌بست و از میان رفتن فرصت کنش‌گری فعال در روابط خارجی خواهد شد.

اگرچه «رویکرد پارامتریک» به معنی طراحی کنش بر اساس میدانی خالی از بازیگران دیگر نیز یکی از روش‌هایی است که برخی در مقام طراحی یا تحلیل مناسبات در روابط خارجی از آن بهره می‌جویند اما به طور قطع بهره‌گیری از این شیوه‌ی تصمیم‌گیری و اقدام، هیچ‌گونه تناسبی با پیچیدگی‌های حاکم بر محیط بین‌الملل و  کنش‌گری چند لایه بازیگران این عرصه ندارد.

سفر رییس جمهور چین به عربستان سعودی و بیانیه‌های مشترک و جداگانه‌ای که از سوی چین با عربستان، شورای همکاری خلیج فارس و  برخی کشورهای عربی امضاء و بندهای غیر دوستانه‌ای نیز در آنها مطرح شد، طی سه هفته گذشته منشاء تحلیل‌های متعددی در مورد چرایی و هدف‌های مورد نظر پکن از این اقدام شد.

با وجود واکنش رسمی و تند ایران به اقدام انجام شده از سوی چین، نوک پیکان حملاتی که در قالب تحلیل‌های تند و تیز داخلی و خارجی در این خصوص منتشر شد، متوجه سیاست همکاری با شرق جمهوری اسلامی ایران بود.

صرف نظر از رویکردهای کاملاً سیاسی برخی کارشناسان غرب‌گرای داخلی و همچنین رسانه‌های خارجی که صرفاً به‌دنبال بهانه برای حمله به جمهوری اسلامی ایران هستند، بسیاری از تحلیل‌گرانی که در این خصوص اعلام نظرهای انتقادی داشتند، تلاش کردند با رویکردی کارشناسی و بدون پیش زمینه ذهنی به این رخداد بپردازند و اسیر فضاسازی عناصر سیاست‌زده و یا غرب‌گرا نشوند.

توجه به رویکرد چین در روابط خارجی و نگاه عمل‌گرایانه این کشور در تنظیم روابط با واحدهای مختلف سیاسی در جهان کمک خواهد کرد تا تحلیل‌های واقع‌گرایانه نسبت به اقدام اخیر چین به صورت جامع‌تری تهیه و ارائه شود.

 همکاری نوین چین با عربستان ریشه در نخستین سند چشم‌انداز چین درباره کشورهای عربی غرب آسیا و شمال آفریقا (سند سیاست عربیArab Policy Paper  ۲۰۱۶) دارد که منافع چین را در سیاست خارجی در ارتباط با کشورهای عربی مشخص می‌کند.

راهبرد ذکر شده از سوی «وانگ جیسی» در سال ۲۰۱۲ مطرح شد و هدف آن خنثی‌سازی راهبرد جدید واشینگتن موسوم به چرخش به شرق آسیا بود.

راهبرد آمریکا که بر پایه مهار دریایی چین پایه‌گذاری شده و ابعاد بسیار گستره‌ای دارد، بر اساس محدودسازی پکن برای دسترسی به منابع انرژی تنظیم شده و در صدد است از نقطه ضعف چین در خصوص وابستگی به تنگه مالاکا برای انتقال انرژی از غرب آسیا به این کشور، بیشترین استفاده را ببرد.

در حال حاضر حدود ۸۰ درصد از نفت وارداتی چین از طریق تنگه مالاکا وارد این کشور می‌شود.

به طور قطع نقش عربستان سعودی به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت در خلیج فارس و از شرکای راهبردی آمریکا در رهایی چین از دایره تهدیدات راهبرد جدید آمریکا غیر قابل انکار است.

استفاده از کارت عربستان سعودی، سرمایه‌گذاری ۲۱ میلیارد دلاری چین در بخش انرژی عربستان و خرید ۴۹ درصد از سهام شرکت خطوط لوله آرامکو و تلاش برای خرید یک درصد از سهام شرکت آرامکو در کنار سرمایه‌گذاری شرکت سینوپک در پالایشگاه یَسرِف، سرمایه‌گذاری مشترک آرامکوی عربستان و نورینکوی چین برای ساخت پالایشگاه ده میلیارد دلاری و پروژه پتروشیمی لیائونینگ و همچنین سرمایه‌گذاری عربستان در بخش توریسم چین و ده‌ها قرارداد ریز و درشت دیگر میان دو کشور نشان دهنده وجود اشتراکات قابل توجه میان پکن و ریاض است که در کنار منطق اقتصادی حاکم بر آن، هدف‌های جداگانه سیاسی در موضوع بازیگری در برابر آمریکا را دنبال می‌کند.

محمد بن‌سلمان در فوریه ۲۰۱۹ طی سفر به چین، پس از امضای ۳۵ قرارداد تجاری و سرمایه‌گذاری به ارزش ۲۸ میلیارد دلار با پکن، اعلام کرد: «ابتکار یک کمربند، یک راه که از سوی چین ارائه شده با چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان بسیار هم‌راستا خواهند بود.»

این موضع سعودی بیان‌گر توجه و علاقه ریاض به متنوع‌سازی روابط سیاسی و اقتصادی با دو حوزه غربی و شرقی جهان که در رقابت بسیار شدید با یکدیگر هستند، خبر می‌دهد.

این واقعیت موضوعی نیست که از نگاه سایر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله جمهوری اسلامی ایران پنهان بماند و در تنظیم مناسبات با طرفین این رابطه، مغفول واقع شود.

اگرچه به‌دلایل مختلف، انتشار بیانیه مشترک میان چین و سعودی با گنجاندن بندی غیر دوستانه در مورد ایران کاملاً غیر قابل قبول و به نوعی فرصت‌طلبانه تلقی شده و محکوم است، اما با توجه به توضیحاتی که در خصوص سوابق و روند روابط پکن و ریاض ارائه شد، نمی‌توان از آن به عنوان یک شگفتی، غافلگیری و یا رخدادی دفعی و غیر مترقبه یاد کرد.

مواضع بعدی چین و عربستان پس از انتشار این بیانیه به روشنی نشان داد که پکن و ریاض به خوبی بر ظرفیت‌های اقتصادی، تجاری و نقش و تأثیرگذاری راهبردی و غیر قابل انکار ایران بر معادلات سیاسی و امنیتی در سطح منطقه آگاهی و اشراف دارند و می‌دانند که اقدامات تبلیغاتی مشابه بیانیه منتشر شده تأثیری بر واقعیت‌ها و معادلات قدرت در منطقه ندارد.

ایران نیز که روابط خارجی خود را بر مبنای عقلانیت راهبردی و توجه به تأثیرگذاری بازیگران مختلف در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی و نقش آنان در تأمین منافع ملی تنظیم و راهبری می‌کند، ضمن آنکه نسبت به هرگونه کنش غیر متعارف از سوی شرکای اقتصادی و تجاری خود به تناسب واکنش نشان می‌دهد، سیاست‌های اصولی خود را اسیر عقلانیت پارامتریک و یک‌سویه‌نگری نخواهد کرد.

این رویه به عنوان رویکردی ثابت در روابط خارجی ایران و در قبال کلیه کشورها همواره وجود داشته و در آینده نیز مبنای هرگونه تصمیم و اقدام در سطح راهبردی خواهد بود.


نورنیوز
اخبار مرتبط
جایگاه «عقلانیت راهبردی» در روابط ایران و چین
دوشنبه 1401/10/05 ساعت 22:05
نور ویدئو؛
جایگاه «عقلانیت راهبردی» در روابط ایران و چین
گرچه به‌دلایل مختلف انتشار بیانیه مشترک چین و سعودی با گنجاندن بندی غیر دوستانه درباره ایران کاملا غیر قابل قبول و فرصت‌طلبانه تلقی شده و محکوم است، اما با توجه به سوابق و روند روابط پکن و ریاض، نمی‌توان از آن به‌عنوان یک شگفتی، غافلگیری و یا رخدادی دفعی و غیر مترقبه یاد کرد.
نادیده گرفتن جنایات غربی‌ها و جنایت نامیدن خطای شرقی‌ها!
سه‌شنبه 1401/09/22 ساعت 17:36
نور ویدئو؛
نادیده گرفتن جنایات غربی‌ها و جنایت نامیدن خطای شرقی‌ها!
باید برای قضاوت در مورد بار منفی اقدام اخیر چین و اثرات آن، این حرکت غیر دوستانه پکن را با خباثت، دشمنی و جنایت تاریخی غربی‌ها به‌ویژه آمریکا در قبال مردم ایران مقایسه کنیم و در خصوص آینده روابط با این کشور به قضاوت بنشینیم.
خشم پمپئو از سفر رئیس‌جمهوری چین به عربستان
دوشنبه 1401/09/21 ساعت 18:46
خشم پمپئو از سفر رئیس‌جمهوری چین به عربستان
وزیر خارجه دولت ترامپ در مصاحبه با شبکه خبری فاکس نیوز دیدار رئیس‌جمهور چین از عربستان سعودی را ناشی از سیاست اشتباه آمریکا دانسته است.
نادیده گرفتن جنایات غربی‌ها و جنایت نامیدن خطای شرقی‌ها!
دوشنبه 1401/09/21 ساعت 18:00
نورنیوز بررسی کرد؛
نادیده گرفتن جنایات غربی‌ها و جنایت نامیدن خطای شرقی‌ها!
باید برای قضاوت در مورد بار منفی اقدام اخیر چین و اثرات آن، این حرکت غیر دوستانه پکن را با خباثت، دشمنی و جنایت تاریخی غربی‌ها به‌ویژه آمریکا در قبال مردم ایران مقایسه کنیم و در خصوص آینده روابط با این کشور به قضاوت بنشینیم.
نگرانی آمریکا از توافق نفتی ریاض – پکن
دوشنبه 1401/09/21 ساعت 12:22
نگرانی آمریکا از توافق نفتی ریاض – پکن
تغییر رویکرد دولت بایدن در قبال منطقه غرب آسیا به خصوص در همراهی با سعودی‌ها موجب شده تا خریداران عربی امنیت با گسترش روابط با پکن به عنوان یک اهرم در برابر ترک احتمالی آمریکا از توافقات امنیتی و دفاعی با آنها استفاده کنند.
صدرالحسینی: حضور چین در غرب آسیا نافی منافع و امنیت ایران نیست/ رویکرد پکن به رابطه با تهران
دوشنبه 1401/09/21 ساعت 10:39
صدرالحسینی: حضور چین در غرب آسیا نافی منافع و امنیت ایران نیست/ رویکرد پکن به رابطه با تهران
سفر شی جین پینگ به عربستان، تلاش چین برای حضور در حوزه نفوذ آمریکا و کاهش اثرگذاری آن بر سعودی است و اصلاً نافی منافع و امنیت ایران نیست؛ چه‌بسا رقابت چین و آمریکا بر سر حوزه‌های نفوذ در کشورهای عربی به‌سود جمهوری اسلامی ایران نیز باشد.
آقای جینگ پین! درباره حاکمیت چین بر تایوان چه نظری دارید؟!
یکشنبه 1401/09/20 ساعت 09:53
آقای جینگ پین! درباره حاکمیت چین بر تایوان چه نظری دارید؟!
مدیر مسئول کیهان با اشاره به صدور بیانیه مشترک و تأمل برانگیز رئیس جمهور چین و سران کشورهای عرب عضو شورای همکاری خلیج فارس گفت: آقای جینگ پین! درباره حاکمیت چین بر تایوان چه نظری دارید؟!
شکل دیگرى از رقص شمشیر
یکشنبه 1401/09/20 ساعت 09:37
ابراهیم متقی
شکل دیگرى از رقص شمشیر
نگاه سطحی به سیاست بین‌الملل، از سوی هر گروهی که شکل گیرد، مخاطره‌ساز خواهد بود. این واقعیت درسی آموزنده برای کارشناسان وزارت امور خارجه یا سایر تحلیلگران است. تحلیلگران موضوعات منطقه‌ای و گروه‌های اپوزیسیون نیازمند درک و شناخت واقعیت‌های امنیت منطقه‌ای خواهند بود.
امیرعبداللهیان: با هیچ‌کس در مورد جزایر سه‌گانه ایرانی تعارف نداریم
شنبه 1401/09/19 ساعت 21:01
امیرعبداللهیان: با هیچ‌کس در مورد جزایر سه‌گانه ایرانی تعارف نداریم
وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به موضع گیری اخیر شورای همکاری خلیج‌فارس تاکید کرد: در ضرورت احترام به تمامیت ارضی ایران با هیچ طرفی تعارف نداریم.
نظرات
آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
عراقچی به عربستان و قطر می‌رود
یمنی‌ها در تجمعی گسترده حمایت خود را از مردم غزه اعلام کردند+ فیلم
افزایش شدید مالیات بر سیگار و محصولات دخانی
چرا فاکس‌نیوز سلاح فرقه رجوی را به دوش می‌کشد؟
نورنما | تصادفات عجیبی که آدم شوکه می شود
مراسم هشتادمین سالگرد پیروزی روسیه در جنگ میهنی+ لینک پخش زنده
واکنش نمایندگی ایران به گزارش‌های ساختگی پیرامون سایت ادعایی هسته‌ای
حماس به پاپ لئوی چهاردهم تبریک گفت
جاده چالوس امروز یک‌طرفه می‌شود
قیمت طلا امروز جمعه 19 اردیبهشت 1404/ کاهش قیمت
تعیین تکلیف شهریه مدارس غیردولتی تا پایان اردیبهشت
فیلم های سینمایی امروز تلویزیون
برنامه مسابقات امروز 19 اردیبهشت+پخش زنده برنامه مسابقات امروز 19 اردیبهشت+پخش زنده
جزییات پرداخت معوقات فرهنگیان بازنشسته اعلام شد
ساعت اجرای طرح ترافیک اعلام شد
اصلاح آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور در دستور کار سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفت+جزییات
ثبت‌نام غیرحضوری وام 50 میلیونی برای بازنشستگان تأمین اجتماعی آغاز شد + شرایط دریافت وام
سقوط 25 پهپاد اسرائیلی ارتش هند به دست پاکستان+فیلم
پایان فصل برای بیرانوند؛ تراکتور قهرمان بدون سنگربان اول برابر استقلال خوزستان
پنج‌شنبه‌ها در تهران تعطیل شد؛ قدمی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی
نورنما |فیزیک چقدر میتواند جذاب باشه اگه به درستی تدریس شود
نتایج و جدول لیگ برتر پس از پایان هفته بیست و نهم ! + جدول و نتایج بازی
طمع قاتلان به طلاهای بدلی؛ قتل وحشیانه یک زن در ورامین!
حادثه خونین در جاده نیشابور؛ یک تصادف و پنج مصدوم دیگر!
اموزگار رأفت و رضایت، پیشوای ظلم‌ستیزی و ستمگری
تراکتور(3) -نساجی مازندران(3)/ + لینک پخش زنده
پرسپولیس (1)- خیبرخرم آباد(1) + لینک پخش زنده
زور سپاهان فقط به پرسپولیس می رسد ! هوادار ( 1 ) - سپاهان ( 1 ) +لحظات مهم بازی
دشت یک امتیاز قوهای انزلی در دقایق آخر ! آلومینیوم اراک( 1 ) - ملوان( 1 )+ لحظات مهم بازی
استقلال 0 - چادرملو 0 | بازی بدون گل به پایان رسید + خلاصه بازی
کندوان فردا یکطرفه می‌شود؛ طرح پلیس برای بازگشت امن مسافران
کامبک زیبای فولاد یحیی! استقلال خوزستان ( 1 ) - فولاد خوزستان ( 2 ) + لحظات مهم بازی
نورنما |میلاد مسعود ولی نعمت مان،آقا امام رضا (ع) مبارک باد
خزانه‌داری آمریکا باز هم شمشیر تحریم را کشید
افزایش حقوق کارکنان باسابقه؛ مزایای ویژه برای خدمت‌گذاران 30 ساله
اعلام زمان واریزحقوق بازنشستگان همراه با پرداخت معوقات ومتناسب سازی
معمای بابک زنجانی؛ خیز بلند متهم فساد قرن برای تصاحب سایپا
سیب‌زمینی به صف صادرات برگشت!
ساعت کاری بانک‌ها هم تغییر کرد
مترو تهران هم‌پای تغییر ساعت ادارات حرکت می‌کند
جزئیات اجرای مصوبه تغییر ساعت تدریس معلمان مدارس غیردولتی
اعلام زمان انتشار کلید اولیه آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی
طارمی در جمع بزرگان اروپا؛ تیم منتخب هواسکورد رنگ ایرانی گرفت
ایران(3)- بلاروس(4)/ خداحافظی زودهنگام ایران با جام جهانی + ویدیوی گل ها
ترامپ خبر «خیلی بزرگ» را توییت کرد
آسمان واتیکان همچنان سیاه است
عراقچی: تحریم‌ها مانع اصلی توسعه روابط اقتصادی ایران و هند است
قیمت طلا و سکه امروز پنجشنبه 18 اردیبهشت 1404+ جدول قیمت
تهران گرم و گرم تر می شود!
سه رکورد تاریخ ساز طارمی در فوتبال اروپا
X
آگهی تبلیغاتی