اقتصاد، سلامت و زندگی؛ قربانیان پنهان آلودگی هوا

نورنیوز-گروه اجتماعی: آلودگی هوا در سال ۱۴۰۳ جان بیش از ۳۵ هزار نفر را در ۸۳ شهر کشور تهدید کرد و بار اقتصادی ۱۴ میلیارد دلاری بر کشور تحمیل نمود. سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری‌های قلبی شایع‌ترین پیامدهای آلودگی هستند .

گستردگی آلودگی و شهرهای بحرانی

مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، آلودگی هوا را دومین عامل مرگ‌ومیر در کشور معرفی کرده است. این مرکز در سال ۱۴۰۳ بیش از ۵۷ میلیون نفر را در ۸۳ شهر کشور مورد مطالعه قرار داده و نشان داده است که شهرهای، ایرانشهر و ریگان در صدر شهرهای آلوده قرار دارند. در مقابل، شاهرود و سنندج پاک‌ترین هوا را داشتند. چنین پراکندگی جغرافیایی، ضرورت سیاست‌گذاری منطقه‌ای و تمرکز بر کنترل منابع آلاینده را بیش از پیش نشان می‌دهد.

پیامدهای سلامت و مرگ‌ومیر

تحقیقات نشان می‌دهد سکته مغزی و سرطان ریه هرکدام سهم ۱۵ درصدی از مرگ‌های ناشی از آلودگی دارند. ایسکمیک قلبی با ۱۴.۶۶٪ و بیماری‌های مزمن انسداد ریوی با ۱۱٪، دیگر پیامدهای جدی این بحران هستند. همچنین مرگ‌های ناشی از مواجهه طولانی با ذرات معلق ۱۲.۷٪ گزارش شده است. این داده‌ها اهمیت فوری بهبود کیفیت هوا و تقویت زیرساخت‌های بهداشتی را یادآور می‌شود تا از افزایش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های تنفسی و قلبی جلوگیری شود.

پیامدهای اقتصادی آلودگی

آلودگی هوا علاوه بر تهدید سلامت، بار اقتصادی سنگینی بر کشور تحمیل کرده است. بر اساس آمار، هزینه‌های اقتصادی ناشی از این بحران در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۴ میلیارد دلار برآورد شده است. در این رقم هزینه‌های درمانی، کاهش بهره‌وری نیروی کار و خسارات ناشی از مرگ‌ومیر پیش‌بینی‌نشده است. پیامد اقتصادی آلودگی هوا نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کنترل آلودگی و حمل‌ونقل پاک، نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد بلکه سلامت جمعیت و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.

وضعیت هوای روزانه و ضرورت اقدام

در سال ۱۴۰۳ تنها ۱۰٪ روزها هوای پاک ثبت شده و ۶۹٪ روزها در حد قابل قبول، و ۲۱٪ روزها ناسالم بوده است. این شاخص‌ها نشان می‌دهند که بخش عمده‌ای از جمعیت کشور در معرض خطر دائمی آلودگی قرار دارند. ضرورت دارد دولت و نهادهای مرتبط با محیط‌زیست، حمل‌ونقل، صنایع و انرژی با اجرای سیاست‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت، کاهش انتشار آلاینده‌ها و افزایش آگاهی عمومی، بحران آلودگی را مدیریت کنند.