نورنیوز - گروه سیاست خارجی: «ناصر کنعانی»، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۱ فروردین ماه در نخستین نشست هفتگی خود با خبرنگاران در سال ۱۴۰۱ ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: یک سال پر تلاش را در حوزه سیاست خارجی پشت سر گذاشتیم به رغم تلاش‌هایی که از سوی طرف‌های مشخص صورت گرفت که برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد مشکل کرده و در سیاست خارجی ایران خلل ایجاد کرده و در امنیت و ثبات و آرامش ملت ایران خلل ایجاد کنند. یک سال پر تلاش و توأم با موفقیت‌های برجسته را پشت سر گذاشتیم، هم در حوزه مناسبات با همسایگان در منطقه و هم کشورهای خارج از منطقه و کارنامه دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ توأم با موفقیت‌های بسیار چشمگیر و برجسته‌ای است.
او افزود: سال جدید را در حالی آغاز کردیم که مقام معظم رهبری مشخصاً در دو گفتگوی مبسوط که در سال جدید در مشهد و در دیدار با کارگزاران دولت جمهوری اسلامی ایران داشتند، به دستگاه دیپلماسی تأکید داشتند. این دستگاه تلاش خواهد کرد به توصیه معظم له بر افزایش ابتکار و تحول در حوزه سیاست خارجی و بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌ها در جهان توجه ویژه کند و به منویات ایشان جامه عمل بپوشاند.
کنعانی ادامه داد: در صحنه فلسطین شاهد تحولات خاصی بودیم. رژیم صهیونیستی به رغم دست و پنجه نرم کردن با بحران‌های متراکم داخلی و تنش‌های داخل رژیم و صف آرایی‌های داخلی و شکاف گسترده سیاسی و اجتماعی در اراضی اشغالی، باز به دلیل ماهیت جنایتکارانه این رژیم و تلاش آن برای انتقال بحران از اراضی اشغالی به سرزمین‌های فلسطینی و دیگر مناطق پیرامونی، شاهد حملات جدید این رژیم به مناطق فلسطینی بودیم هم در غزه و هم اقدامات تروریستی این رژیم کرانه غربی و اقدامات تجاوزکارانه علیه حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و تعدی و اهانت به مقدسات مسلمین به ویژه مسجدالاقصی نشان داد که این رژیم از هیچ فرصتی برای ادامه اقدامات جنایتکارانه خود علیه ملت فلسطین و کشورهای منطقه و همجوار فروگذار نخواهد کرد.
او گفت: خوشبختانه شاهد بیداری امت اسلامی هستیم. شاهد توجه بیش از پیش ملت‌ها و دولت‌ها از ملت فلسطین هستیم. در آستانه روز قدس هستیم. اطمینان داریم در جمعه پیش رو شاهد خروش ملت‌های مسلمان و همه ملل آزاده جهان در حمایت از ملت مظلوم فلسطین و حقوق فلسطینی‌ها در تشکیل دولت فلسطینی از بحر تا نهر خواهیم بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: شاهد برگزاری نشست‌ها و اجتماعات خوبی در تعداد قابل توجهی از کشورها از جمله اروپا و آمریکا بودیم و امیدواریم در روزهای آتی شاهد این نشست‌ها در تجلیل از ابتکار امام راحل مبنی بر نامگذاری روز قدس و در محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت از حقوق حقه ملت فلسطین خواهیم بود و ملت ایران در این روز حضور حماسی خود را یک بار دیگر به رخ جهانیان خواهند کشاند.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات بین عربستان و یمن و اینکه آیا ایران در این مذاکرات حضور خواهد داشت؟ اظهار کرد: در بحث یمن شاهد تحولات و تحرکات جدیدی در این پرونده هستیم. ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با یمن دارای موضع اصولی، شفاف و اعلام شده از ابتدای آغاز این بحران بودیم. از ابتدا راهکار نظامی را مردود اعلام و تأکید کرده بودیم تنها راهکار برای حل بحران یمن راهکار سیاسی است که همه طرف‌های یمنی حضور یابند و مبتنی بر منافع و مصالح یمن درباره سرنوشت این کشور تصمیم بگیرند. ایران به عنوان کشور صاحب نقش در مسائل منطقه‌ای راهکار سیاسی پیشنهاد داده بود.
کنعانی ادامه داد: از روند آتش بس حمایت کرده بودیم و همچنین تأکید کرده بودیم که از تمدید آتش بس به گونه‌ای که منجر به رفع کامل محاصره یمن و ارسال بدون محدودیت کمک‌های انسانی به مردم مظلوم یمن شود حمایت می‌کنیم. اینکه آتش بس پایدار به شکل گیری راهکار سیاسی و پایدار کمک کند.
او افزود: همواره تأکید کردیم این ملت یمن هستند که باید درباره وضعیت کشورشان نسبت به آینده و حکومت کشورشان تصمیم بگیرند و کسی حق ندارد به جای ملت یمن در ارتباط با سرنوشت سیاسی مردم یمن تصمیم گیری کند و یا موضعی را بر اراده سیاسی ملت یمن تحمیل کند. در ارتباط با مذکرات بین طرف‌های یمنی نقش مثبت و موثری ایفا کردیم در ارتباط با نقش سازمان ملل و فرستاده ویژه دبیرکل در پرونده یمن نقش موثر و کمک کننده‌ای ایفا کردیم و گفتگوهای بسیار خوبی در دوره‌های قبل داشتیم به پیشبرد طرح‌ها و ابتکاراتی که دولت عمان در ارتباط با یمن دنبال و مطرح کرده بود استقبال کردیم.
او گفت: همچنان در مسیر حمایت از روند سیاسی هستیم و در هر جایی نیاز به ایفای نقشی باشد و هر یک از طرف‌های یمنی و منطقه‌ای و سازمان ملل نقش تسهیل کننده از ما درخواست شود عمل خواهیم کرد. امیدواریم با توجه به شرایط جدید در منطقه شاهد شکل‌گیری روند آتش بس پایدار در یمن باشیم. به نحوی که مصالح یمن و کشورهای همسایه را تأمین کند.
کنعانی درباره اعزام هیأتی از عربستان به ایران گفت: براساس توافقات بین دو کشور برای از سرگیری روابط رسمی و فعال سازی روابط صورت گرفت هیأت فنی عربستان سعودی در روز شنبه وارد تهران شد هم در تهران و هم در مشهد در حال بررسی شرایط و زمینه‌سازی برای بازگشایی سفارت در تهران و سرکنسولگری در مشهد هستند و ان‌شاءالله طی چند روز آینده شاهد عزیمت هیأت ایران به عربستان خواهیم بود که زمینه‌های بازگشایی سفارت و سرکنسولگری و نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی را فراهم کنند.
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره زمان دقیق باز شدن سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌های ایران و عربستان بیان کرد: دو طرف در پکن توافق کردند در روزهای آینده اقدامات اجرایی را برای بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها فراهم کنند. براساس آنچه در پکن رخ داد و بیانیه مشترک دو طرف، عملاً روابط رسمی دو کشور برقرار شد و برای فعال سازی روابط و فعالیت سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی دو کشور نیازمند اقدامات اجرایی بودیم و توافق شد سریعاً هیأت‌های دو کشور به سمت کشور مقابل عزیمت کنند و در همین خصوص اکنون هیأت عربستان در ایران حضور دارد و طی دو سه روز آینده هیأت ایران عازم عربستان خواهد شد.
او افزود: برای فعال‌سازی نمایندگی‌ها نیازمند برخی اقدامات اجرایی هستیم و این اقدامات در حال انجام است و با تکمیل این اقدامات شاهد تبادل سفرای دو کشور هم خواهیم بود و این در چارچوب توافقی است که دو کشور انجام دادند و درباره تعیین سفرا نیز گام‌های ابتدایی انجام و روند اداری در حال انجام است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره تأثیر روابط ایران و عربستان بر منطقه گفت: توافقات دوجانبه ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دوجانبه که با بازخوردهای مثبتی در منطقه و سطح بین‌المللی مواجه بوده است حتما تأثیرات مثبت و ایجابی در تقویت همکاری برای افزایش صلح، ثبات و امنیت و تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری نه تنها بین دو کشور بلکه کشورهای منطقه خواهد داشت. گمان می‌کنیم بهبود و فضای جدید مناسبات ایران و عربستان علاوه بر ابعاد دوجانبه دارای تأثیرات مثبت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواهد بود.
کنعانی درباره سالگرد اشغال عراق نیز بیان کرد: از اینکه شاهد شکل‌گیری روندی در عراق هستیم که ملت عراق در روند دموکراتیک با مراجعه به صندوق آرا نمایندگان را انتخاب می‌کنند همواره به انتخاب ملت عراق احترام گذاشتیم و ایران در ۲۰ سال گذشته برای تشکیل دولت مردمی و منتخب در عراق روابط خود را با عراق براساس نیازهای عراق مدیریت و برنامه‌ریزی کرده است. به رغم اینکه نسبت به عملکرد سوء آمریکا در اشغال عراق منتقد هستیم ولی دولت ایران همواره در جهت تحکیم ثبات، امنیت و آرامش در عراق تلاش کرد و ایران شریک مهم و اثرگذاری برای عراق بود.
او افزود: در طول سال‌های گذشته سنگ بنای بسیار خوبی در روابط دوجانبه با عراق با همت دو دولت بنیانگذاری کردیم و روابط دو کشور روی ریل مناسبی است. علاوه بر حوزههای سیاسی و امنیت در حوزههای اقتصادی شاهد روابط گرم و نزدیک هستیم. حجم مبادلات تجاری ما قابل توجه است و دو طرف از شرکای تجاری طراز اول منطقه هستند و نسبت به روابط دوجانبه هم دستاوردهای بسیار خوبی را شاهدیم و هم افق پیش رو روشن و دلگرم کننده می‌دانیم. در سطوح دولتی ارتباطات نزدیک و گفت‌وگوها بین وزارتخانه‌ها و نهادها برقرار است و در حوزه مردمی نیز شاهد ارتباطات هستیم.
کنعانی درباره سفر وزیر حمل و نقل عراق به تهران گفت: این سفر در راستای همکاری‌های دو کشور در حوزه حمل و نقل بود. نیازمند تقویت مناسبات و ایجاد زیرساخت‌های مناسب بین دو کشور هستیم. توافق دو کشور برای ایجاد خط ریلی شلمچه به بصره است که مسافت ۳۲ کیلومتری را نیاز داریم که این خط را تأسیس کنیم که شبکه راه‌آهن دو کشور به هم متصل شود. در این ارتباط به رغم توافق‌های قبلی ولی برای اولین بار توافق کاملاً عملیاتی صورت گرفته است و دولت عراق در این خصوص تعهد لازم را پذیرفت و متعهد شد زمینه اقدام را فراهم کند از جمله در حوزه تأمین بودجه.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: ایران مسئولیت اجرای پل در شط العرب را پذیرفت. اگر شرایط خوب پیش برود شاهد اتصال خطوط ریلی دو کشور خواهیم بود.
کنعانی درباره تفسیرهای نامناسب در رسانه‌های جمهوری آذربایجان درباره روابط با ایران و بحث تغییر سفیر ایران در باکو نیز اظهار کرد: تغییر و تحولات پست‌های دیپلماتیک در وزارت خارجه امر مرسومی است و اتفاق جدیدی هم در ارتباط با جمهوری آذربایجان قرار نیست رخ دهد.
او افزود: متأسفانه اروپا در طول چند ماه گذشته با تمرکز بر موضوعات حاشیه‌ای و اولویت بخشیدن به مداخله در امور داخلی ایران از فرصت‌های تنظیم و تقویت رابطه دوجانبه غفلت کرده است و زمان قابل توجهی را از دست داد. تصمیم در اختیار اروپاست می‌تواند فرصت‌های گذشته را جبران و خطاهای گذشته را اصلاح و به مسیر روابط دوجانبه تمرکز کند. شاهد برخی اقدامات و ابتکارات سیاسی جدید از سوی برخی کشورهای اروپایی به صورت دوجانبه و از سوی برخی کشورها در قالب چندجانبه بودیم. گفتگوهایی صورت گرفت که نفس این گفتگوها را مثبت می‌دانیم و ایران از این رویکرد استقبال می‌کند.
کنعانی یادآور شد: دنیا فقط اروپا و آمریکا نیست و اروپا هم صرفاً دو سه کشور اروپایی نیستند. در موضوع هسته‌ای هم این موضوع مستثنای از رویکرد کلی دولت ایران نیست این موضوع را به عنوان یکی از موضوعات سیاست خارجی دولت مورد توجه قرار داد و پای میز مذاکره حاضر شد و گفتگوهای متنوع انجام شد و ایران اعلام کرد آماده جمع بندی مذاکرات و زمینه سازی برای اجرای آن است به اینکه همه اعضای برجام به تعهدات و مسئولیت‌های خود در چارچوب برجام برگردند. ایران با رعایت خطوط قرمز خود همواره اعلام کرد برای بازگشت به توافق آماده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی و همچنین آمریکا در سوریه گفت: اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی در جغرافیای سوریه نقض حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور و قوانین بین‌المللی است. این اقدامات متجاوزانه و محکوم است.
او همچنین اظهار کرد: حضور نظامی آمریکا در سوریه اشغالگرانه است و هیچ مبنای قانونی ندارد و مبتنی بر هیچ مصوبه بین‌المللی و دعوت از سوی سوریه نیست. نفس حضور آمریکا در سوریه غیرقانونی و اقدامات نظامی آمریکا هم باید پایان بخشیده شود.
کنعانی درباره توافق ایران و عربستان عنوان کرد: در نشست اسفند ماه در پکن طرفین توافق کردند به دو موافقتنامه همکاری‌های جامع اقتصادی، تجاری، فرهنگی و ورزشی بین دو کشور که در ۱۳۷۷ امضا شده بود برگردند و اجرا کنند در نشست اخیر وزرای خارجه در پکن مجددا بر این موضوع تأکید شد و طرفین اعلام کردند آمادگی تبادل هیأت‌های تجاری در دو بخش خصوصی و دولتی را فراهم و موضوع برگزاری نشست کمیسیون مشترک در نشست وزرای خارجه مطرح شد و امیدواریم با فعال شدن گام به گام روابط رسمی دو کشور و بازگشایی سفارتخانه‌ها زمینه تشکیل کمیسیون مشترک را فراهم کنیم. گمان می‌کنم پیش از این هشت دور نشست کمیسیون مشترک را داشتیم. با برگزاری کمیسیون مشترک این ظرفیت و زمینه فراهم است ابعاد روابط تجاری و اقتصادی دو کشور رونق جدیدی پیدا کند و در بحث سرمایه گذاری دو کشور بر تمایل برای فعالیت‌ها در حوزه سرمایه گذاری اقتصادی اعلام تمایل کردند.
او گفت: تأکید طرفین بر تسهیل خدمات روادیدی برای شهروندان دو کشور تأکید کردند که با اخذ روادید آسان سفر کنند که هم در ارتباط با سفرهای زیارتی و هم تجار و بازرگانان موضوعیت دارد. توافقات انجام شده از همه ظرفیت‌های لازم برای اینکه شاهد شکل گیری فصل جدیدی از همکاری‌های دو کشور باشیم، برخوردار است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و عربستان و تأثیر آن بر لبنان نیز خاطرنشان کرد: موضوع لبنان از پرونده‌های مهم منطقه‌ای است. نگاه ایران به مسئله لبنان کاملاً واضح و روشن است. طرف‌های سیاسی لبنان لازم است بدون مداخله خارجی و تعیین رئیس جمهور به توافق برسند و مبتنی بر منافع ملی تصمیم بگیرند. مداخله خارجی در امور داخلی لبنان کمک کننده نخواهد بود. اینکه کشورها به شکل‌گیری توافق بین طرف‌ها در لبنان کمک کنند امر قابل قبولی است. ایران و عربستان کشورهای مهمی در منطقه هستند و در صورتی طرف‌های لبنانی از ایران درخواست کمک کنند ایران آماده کمک در این زمینه است.
او بیان کرد: ثبات و آرامش در منطقه تأثیرات تدریجی بر دیگر پرونده‌ها در منطقه داشته باشد و لبنان نیز از این موضوع مستثنا نیست و امیدواریم شاهد تکمیل روند سیاسی در لبنان باشیم.
نورنیوز