نورنیوز-گروه اقتصادی: تازهترین گزارش گمرک از وضعیت تجارت خارجی ایران در ۱۰ ماهه سال جاری، تصویری امیدوارکننده از عملکرد اقتصادی کشور ارائه میدهد. صادرات غیرنفتی به ۴۷.۸ میلیارد دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۱۸ درصد افزایش یافته است. این رشد نشانگر پیشرفت در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و تقویت صادرات غیرنفتی است. در مقابل، واردات کالا با ۵۶ میلیارد دلار، تنها ۳ درصد رشد داشته و اگر طلا را در نظر نگیریم، واردات با کاهش ۱۰ درصدی مواجه شده است.
بهبود در تراز تجاری غیرنفتی
یکی از نکات برجسته این گزارش، کاهش کسری تراز تجاری غیرنفتی بدون احتساب طلا است. این رقم از ۱۲.۵ میلیارد دلار در سال گذشته به ۲ میلیارد دلار کاهش یافته است. چنین تغییری میتواند به دلیل افزایش صادرات کالاهای تولید داخل و مدیریت بهتر در واردات محصولات غیرضروری باشد. کنترل واردات، ضمن تقویت صنایع داخلی، فشار بر منابع ارزی کشور را نیز کاهش داده است.
نقش طلا در تجارت خارجی
واردات ۶.۳ میلیارد دلار طلا، نقشی مؤثر در آمارهای تجاری داشته است. واردات طلا، ضمن تأمین نیازهای بازار داخلی، میتواند بهعنوان راهکاری برای مدیریت نوسانات ارزی و حفظ ارزش داراییها به کار رود. با این حال، حذف ارزش این مقدار از محاسبات، بهبود چشمگیری را در تراز تجاری غیرنفتی نشان میدهد.
مازاد تجاری نفتی و غیرنفتی
اضافه بر افزایش صادرات غیرنفتی، فروش بیش از ۳۰ میلیارد دلار نفت، مازاد تجاری کلی (شامل نفت و غیرنفتی) را به بیش از ۲۸ میلیارد دلار رسانده است. این دستاورد بهویژه در شرایط تحریمی، بیانگر نقش پررنگتر صادرات در جبران کسریهای اقتصادی است و نشان می دهد که در صورت سرمایه گذاری جدی و حمایت از تولید داخلی برای صادرات، امکان بهبود قابل ملاحظه شرایط اقتصادی کشور کاملا در دسترس است.
بررسی چشمانداز و اقدامات لازم الاجرا
رشد صادرات غیرنفتی حاکی از تلاش برای گشودن درهای جدید به بازارهای جهانی و تقویت تجارت خارجی است. بهبود زیرساختهای صادراتی، بهینه سازی سیاستهای حمایتی ،کاهش موانع در بخش تولید و تجارت و میدان دادن به بخش خصوصی نقش مهمی در این دستاورد داشتهاند. با این حال، چالشهایی چون محدودیتهای ارزی، تحریمها و تأثیر تورم بر تولید و صادرات و مقررات و نظارتهای دست و پا گیرهمچنان پابرجاست.
برای تثبیت این روند، توسعه صنایع با فناوری بالا از طریق سرمایه گذاری بخش خصوصی، ایجاد تنوع در محصولات صادراتی و گسترش بازارهای هدف ضروری است. همچنین، مدیریت واردات کالاهای استراتژیک و افزایش بهرهوری تولید میتواند در ایجاد تعادل بیشتر در تراز تجارت خارجی کمک کند. در مجموع، تحولات اخیر نشاندهنده تاثیر گامهای برداشته شده برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و تقویت توانمندی اقتصادی کشور است.
نورنیوز