چرا ایران شبکه بانکی خود را به بانک‌های روسیه متصل کرد؟

نورنیوز-گروه اقتصادی: در یک اقدام بی سابقه به منظور تقویت همکاری اقتصادی و مالی میان ایران و روسیه، تهران اخیرا شاهد یک مراسم رسمی بود که در آن محمد رضا فرزین رئیس بانک مرکزی ایران و شماری از مدیران اجرایی بانک ها در ایران و روسیه حضور به هم رساندند تا اتصال شبکه مخابراتی  «میر» روسیه به شبکه «شتاب» ایران را اعلام نماید. این تحول یک گام مهم جهت مقابله با تحریم های مالی اعمال شده علیه ایران و روسیه و توسعه بخشیدن به گزینه های دستیابی به خدمات مالی برای هر دو کشور به شمار می رود. 

متصل شدن شبکه «میر» روسیه با شبکه شتاب ایران باعث می شود تا صاحبان کارت های بانکی ایران بتوانند از آنها در داخل روسیه جهت دریافت پول با ارز روبل به طور مستقیم از دستگاه های خودپرداز روسی استفاده نمایند. به گفته ناظران، این مرحله یک راه حل آسان و مستقیم برای شهروندان ایرانی است که به روسیه سفر می کنند، زیرا به آنها اجازه می دهد بدون نیاز به مبادله ارز یا اتکا به روش های پرداخت خارجی معاملات مالی انجام دهند.

این طرح اولین گام جهت همکاری مالی میان دو کشور به شمار می رود و پیش بینی می شود طی سه مرحله به اجرا گذاشته شود:

• مرحله اول: این امکان را به ایرانیان در روسیه می دهد تا بتوانند پول با ارز روبل توسط کارت های بانکی ایرانی خود دریافت نمایند.

• مرحله دوم: شهروندان روس مقیم ایران می توانند طبق نیاز خود پول با ارز محلی یا روبل برداشت کنند.

• مرحله سوم: دارندگان کارت های شتاب ایران می توانند از این کارت ها در مراکز تجاری روسیه به طور مستقیم استفاده کنند و همین امر فرآیند خرید و فروش را آسان تر خواهد کرد و توان انجام مبادلات تجاری میان دو کشور را افزایش خواهد داد.

 تسهیل تجارت و گردشگری

این ارتباط بانکی برای اولین بار بین سیستم پرداخت ایران و یک سیستم پرداخت خارجی نشان دهنده گامی تاریخی با توجه به تحریم های غرب علیه ایران و روسیه است. قبل از این عملیات، این شهروند ایرانی به دلیل تحریم‌های اعمال شده علیه ایران قادر به استفاده از کارت بانکی خود در هیچ کشور دیگری نبود.

قبل از این عملیات، این شهروند ایرانی به دلیل تحریم های اعمال شده علیه ایران قادر به استفاده از کارت بانکی خود در هیچ کشور دیگری نبود.

این همکاری در برهه‌ای حساس برای ایران و روسیه صورت می‌گیرد زیرا هر دو کشور در معرض تحریم‌های اقتصادی گسترده از سوی کشورهای غربی هستند که منجر به اختلال در بسیاری از فعالیت‌های مالی و تجاری بین‌المللی آنها شده است. در سال ۲۰۲۳ بیش از ۶۰ هزار گردشگر روسی از ایران دیدن کردند.

رئیس کل بانک مرکزی ایران در ژوئیه ۲۰۲۴ از امضای اولین قرارداد تبادل پولی دوجانبه برای مبادلات تجاری ایران و روسیه خبر داد و توضیح داد که این قرارداد با هدف تسهیل تجارت بین دو کشور و کاهش وابستگی به دلار و یورو است. به گفته وی، بر اساس این قرارداد مبادلات تجاری ایران و روسیه مستقیماً با ارزهای ملی دو کشور (ریال و روبل) انجام می شود و این امر به حذف واسطه ها و کاهش هزینه های نقل و انتقال پول نیز کمک می کند.

 اهمیت اقتصادی این اقدام

"آیزاک سعیدیان" استاد اقتصاد در گفت وگو با الجزیره نت با اشاره به اینکه تجارت بین دو کشور کم است، افزود: با اتصال شبکه بانکی ایران و روسیه، عملیات تجاری تسهیل می شود. تحریم‌ها نمی‌توانند این توافق بین تهران و مسکو را از بین ببرد، زیرا هیچ ارتباطی با تحریم‌ها ندارد.

پیمان مولوی، استاد اقتصاد نیز به نوبه خود این اقدام را گام خوبی در زمینه روابط دو کشور، گردشگری و تجارت دانست، اما تأثیر چندانی بر اقتصاد ایران ندارد، زیرا کشوری بزرگ با حدود 86 میلیون نفر جمعیت است و نیازهای زیادی دارد و رابطه اش با شبکه بانکی جهان کاملا قطع است و هم اکنون فقط با بانک های روسیه متصل است.

وی در گفت وگو با الجزیره نت پیش بینی کرد که آینده بر چندین ارز جهانی مبتنی خواهد شد وتنها راه حل اتصال شبکه بانک های ایران با سراسر کشورهای جهان یا شمار زیادی از کشورها به طور جداگانه است.