با وجود اعمال سیاست‌هایی برای افزایش نرخ زاد و ولد توسط دولت، جمعیت ژاپن با سرعت در حال کاهش است و این موضوع نگرانیهای جدی درباره آینده این کشور ایجاد کرده است.
نورنیوز ـ گروه بین الملل: یک موسسه جمعیت شناسی ژاپنی در سال 2017 پیش بینی کرده بود که جمعیت این کشور طی نیم قرن آینده کاهش سی درصدی پیدا می‌کند. بررسی آمارها در سال 2019 نشان می‌دهد، سرعت کاهش جمعیت در این سال، رکورد تازه‌ای را به ثبت رسانده است.
ژاپن که در 9 سال گذشته به صورت مداوم کاهش جمعیت داشته، تا اول اکتبر 2019، با کاهش 276 هزار نفره جمعیت، بالاترین میزان از سال 1950 را به ثبت رسانده است. وزارت امور داخلی و ارتباطات ژاپن اعلام کرده است، این کاهش جمعیت در نهایت به 487 نفر رسیده است.
در حالی که ژاپن با میانگین سنی 47 سال، دومین کشور پیر جهان به حساب می‌آید، گزارش سال 2017 اشاره کرده بود تا سال 2065، 40 درصد جمعیت این کشور بالای 65 سال خواهند بود. در حال حاضر 30 درصد جمعیت ژاپن را شهروندان بالای 65 سال تشکیل می‌دهند که نیمی از آنها در سنین بالای 75 سال هستند.
این مساله می‌تواند آثار مخربی بر هزینه‌های بخش بهداشت و نیز بازنشستگی به همراه داشته باشد. مطابق آمار تنها 12 درصد جمعیت ژاپن را کودکان پایین‌تر از 14 سال تشکیل می‌هند.
یکی از علل بروز معضل جمعیت در ژاپن نرخ زاد و ولد در این کشور است. وزارت امور اجتماعی ژاپن اعلام کرده است در سال 2019 نرخ زاد و ولد در این کشور با 5.9 درصد کاهش نسبت به سال گذشته، به ۸۶۴ هزار تولد رسیده است. این میزان پایین‌ترین رقم طی نیم قرن گذشته در این کشور به حساب می‌آید و رکورد جدیدی برای ژاپن محسوب می‌شود.
از علل کاهش نرخ زاد و ولد در این کشور می‌تواند به کاهش تعداد زنان بین 25 تا 39 سال اشاره کرد. از سوی دیگر، در حالی که در فرهنگ ژاپن فرزندآوری در چهارچوب خانواده تعریف شده است، بر اساس آمار ارائه شده از هر سه فرد ژاپنی ۱۸ تا ۳۴ سال دو نفر مجرد هستند.
همچین هزینه بالای زندگی، یکی از موانع جوانان ژاپنی برای داشتن فرزند به حساب می‌آید. در مقابل، میزان مرگ و میر در این کشور طی سال گذشته ۵۱۲ هزار مورد بیش از زاد و ولد بوده که این نیز رکورد جدیدی برای این کشور است چرا که برای نخستین بار این عدد از مرز ۵۰۰ هزار نفر عبور کرده است. همزمان با ثبت این آمارها، رکورد دیگری نیز سال گذشته در ژاپن ثبت شد و طبق گزارش‌ها شمار شهروندان خارجی در این کشور در سال 2019 به 2.44 میلیون نفر رسید.
یکی از معضلات ژاپن در این رابطه، نیروی کار است. پیش بینی می‌شود توکیوی جذاب برای جوانان که معمولا رشد جمعیت مثبت دارد، تا یک دهه دیگر با کاهش مهاجرت داخلی رو‌به‌رو شود و در نهایت تا ۵۰ سال دیگر ۱۳ درصد جمعیت حدودا ۱۲ میلیونی‌اش را از دست بدهد.
چند سالی است که یکی از سیاست‌های دولت ژاپن افزایش نرخ باروری است. در حال حاضر نرخ باروری در این کشور 1.4 فرزند به ازای هر زن است. پیش بینی این کشور رساندن نرخ باروری به دو فرزند برای هر زن تا سال 2050 می‌باشد.
از جمله اقدامات این کشور برای حمایت از فرزندآوری، تسهیل قوانین و مقررات مراکز مراقبت از کودک در کنار تسهیل فرآیند بازگشت به کار برای زنان شاغل پس از بچه‌دار شدن است. همچنین کاهش مالیات برخی مستخدمان و کارمندان پاره وقت و در نظر گرفتن وام‌های بدون بهره برای تحصیلات دانشگاهی از دیگر راهکارهایی است که برای مبارزه با این بحران پیش بینی شده است.