همه چیز درباره طرح اقدام ملی مسکن

نور نیوز- گروه اقتصادی-جدیدترین آمار ها خبر از افزایش اجاره نشینی در شهر ها و روستا ها در سالهای گذشته دارد . در حال حاضر تنها حدود 60 درصد خانواده های ایرانی صاحب خانه هستند . این آمار برای کلان شهر هایی مثل تهران پایین تر است به طوری که طبق گزارشها، تهران بیشترین آمار اجاره نشینی کشور را به خود اختصاص داده است .در حال حاضر به طور متوسط حدود 34 درصد هزینه خانوار های ایرانی به مسکن اختصاص دارد .
از سوی دیگر سال گذشته نا بسامانی های اقتصادی قیمت مسکن را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داد و ضمن افزایش سرسام اور قیمتها، رکود را بر این بازار حاکم کرد.بسیاری از کارشناسان علاوه بر افزایش قیمتها و کاهش توان خرید مصرف کنندگان، کمبود خانه و توقف ساخت‌وساز را دلیل اصلی این مشکل در بازار مسکن عنوان میکنند.با رکود بازار مسکن ، بازار های جانبی وابسته به آن مانند بازار مصالح ، خرید و فروش و ... نیز دچار رکود میشوند و در نتیجه آن بسیاری از فرصت های شغلی از دست میرود.
مجموع اتفاقات پیش گفته دولت را بر آن داشت که تدبیری برای موضوع مسکن بیاندیشد . در زمستان سال گذشته اعلام شد،دولت قصد دارد علاوه بر اتمام پروژه های ناتمام \" مسکن مهر \" ، در طرحی به نام \"اقدام ملی مسکن\"(http://tem.mrud.ir ) برای ساخت 400هزار واحد مسکونی تا پایان سال 1400 اقدام نماید .
در این طرح قرار است 400 هزار واحد مسکونی ساخته شود که ساخت 200 هزار واحد آن در شهرهای جدید و با مشارکت بخش خصوصی، ??? هزار واحد در مناطق بافت فرسوده توسط شرکت بازآفرینی محیط شهری و ??? هزار واحد نیزبر عهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است.
در این طرح اولویت با کسانی است که دارای زمینی هستند اما توانایی ساخت‌وساز در آن را ندارند. دولت به این افراد 75تا100میلیون تومان وام 10ساله با سود 18 درصد می‌دهد. اقساط این وام ماهانه حداقل 1.5میلیون تومان است که پس از یک تنفس دوساله آغاز می‌شود. همچنین در این طرح برای کسانی که زمین ندارند امکان محدود استفاده از اراضی دولتی فراهم شده است
قیمت متوسط ساخت هر متر مربع خانه در طرح اقدام ملی بین 1.5 میلیون (در خانه‌های یک طبقه و ویلایی) و 2 تا ?.? میلیون تومان در آپارتمان در نظر گرفته شده و بسته به نوع سازه و تعداد طبقات این قیمت‌ها افزایش خواهد داشت. البته به گفته معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی نمیتوان کف و سقفی برای قیمت تعیین کرد و این اعداد تقریبی است .
انتقادات به این طرح بیشتر پیرامون شباهت هایش به طرح پرحاشیه مسکن مهر که توسط دولت قبل پایه ریزی شد وارد می شود.برای سنجش درست و غلط بودن انتقادات وارد با این طرح ابتدا لازم است طرح مسکن مهر را بهتر بشناسیم .
مبنای اصلی مسکن مهر بر پایه اجاره بلند مدت زمین جهت احداث بنا مبتنی بود .با توجه به این که بخش قابل توجهی از هزینه تمام شده مسکن مربوط به زمین آن است، دولت تلاش کرد با حذف قیمت زمین از هزینه تمام شده مسکن تا حدودی قیمت تمام شده مسکن را کاهش دهد . مهمترین مشکل مسکن مهر ،انتخاب زمین های غیرقابل دسترس و فاقد امکانات و زیر ساختهای ضروری لازم برای زندگی در حاشیه شهر ها برای احداث واحد های مسکونی بود.نکته دیگر این طرح در نظر نگرفتن این موضوع بود که مشکل بالا بودن قیمت زمین عمدتا مربوط به کلان‌شهرها است و به همین دلیل این راه حل ها تنها برای این بخش از محیطهای شهری(در حقیقت شهرهای جدید مجاور کلان‌شهرها) جوابگو می باشد که خود موجب افزایش معضل مهاجرت به کلان شهرها خواهد شد.
از سوی دیگر در این پروژه به جای استفاده از منابع مردمی به منابع ملی فشار آورده شد و همین امر باعث افزایش شدید نقدینگی، تورم و گرانی گردید.همچنین با اجرای طرح مسکن مهر ،قیمت ملک به جای کاهش ، افزایش یافت .
بنا بر گفته های وزیر راه و شهر سازی، پروژه طرح ملی مسکن تلفیقی از مسکن استیجاری و اصلاح بافت‌های فرسوده خواهد بود . منابع تامین مالی واحدها در این دو پروژه با هم تفاوت‌هایی دارد .در حالی که در مسکن مهر به‌جز وام، مابقی هزینه‌ها را متقاضیان پرداخت می کنند، در مسکن اجتماعی واحد‌ها متناسب با وسع درآمد خانوار قیمت‌گذاری می‌شود و حداکثر باپرداخت ??درصد از سهم درآمد آن‌ها امکان سکونت فراهم می شود.بر این اساس متقاضیان طی اقساط بلندمدت ?? تا ?? ساله قیمت واحد مسکن اجتماعی را پرداخت می‌کنند و در پایان مالک مسکن یاد شده می‌شوند.
همچنین با اجرای این پروژه در مناطق و بافت‌های فرسوده به جای تخصیص زمین‌های بیابانی و دورافتاده قرار است یکی از مشکلات مهم پروژه های مسکن مهر در این طرح رفع گردد.
در حال حاضر بدلیل قیمت بالای مسکن و عرضه کم آن ، نیاز به مشارکت و تصدی گری دولت در این عرصه به شدت احساس میشود . با این وجود اطلاعات کاملی درباره جزئیات طرح مسکن ملی هنوز اعلام نشده و برای پیش بینی کامل و جامع بودن این طرح ورفع شدن کامل معضلات مسکن مهر در این اقدام جدید دولت باید منتظر ماند.