چهارمین محموله تجهیزات " اس ???" ساخت روسیه در حالی وارد ترکیه شد که طی چند ماه گذشته ، روابط واشنگتن – آنکارا به بحرانی ترین حالت خود در سالهای گذشته رسیده است.
نورنیوز- گروه بینالملل: ترکیه سالها از سامانه های ضد موشکی ناتو استفاده میکرد اما بعد از خروج سامانه های ضد موشکی پاتریوت آمریکا و آلمان از این کشور در سال ???? ،خرید سامانه اس ??? روسیه به اولویت اول ترکیه تبدیل شد.
اس ??? از پیشرفته ترین سامانه های دفاعی در جهان به حساب می آید که با توان شلیک همزمان ?? موشک و نابودی اهداف آئرودینامیکی وبالستیکی در فاصله ? تا ??? کیلومتری با ارتفاع از ??? متر تا ?? کیلومتر را دارد.
اس - ??? ، در ناتو با نام اسآ-?? (SA-21) شناخته میشود و برد آن دستکم دو بار بیشتر از برد « امآیام-104پاتریوت» است.
گمانه ها درباره مذاکره ترکیه برای خرید سامانه اس 400 در حالی منتشر شد ، که بسیاری معتقد بودند به خاطر عضویت در ناتو این سامانه به ترکیه تعلق نخواهد گرفت . در همین زمان روسیه ضمن تایید خبر مذاکره با ترکیه اعلام کرد که تمایل به اعطای وام به عنوان کمک هزینه برای خرید این سامانه به ترکیه را دارد . بسیاری از کارشناسان معتقدند این اقدام مسکو در تلافی استقرار سامانه های دفاعی آمریکا در کره جنوبی و آلاسکا ، و در راستای تقویت نیروهایش در منطقه انجام شده است .
از سوی دیگر، از ابتدا این نگرانی وجود داشت که خرید اس 400 توسط ترکیه منجر به وخیم شدن روابط ترکیه و کشور های عضو ناتو به خصوص آمریکا، و همچنین تنش در این بلوک نظامی خواهد شد.با افزایش تنش ها میان ترکیه و کشور های غربی ، روابط ترکیه با کرملین بهتر شد و تمایل این کشور به روسیه و کشور های شرقی افزایش یافت.بعد از اعلام مذاکره با مسکو برای خرید اس 400 توسط ترکیه ، امریکا این موضوع را نگران کننده دانست و اعلام کرد این اقدام با استاندارد های ناتو همخوانی ندارد .
سرانجام در سال ???? فروش سامانه قطعی و اعلام شد، ترکیه قصد خرید چند مجموعه از اس ??? به قیمت ?/? میلیارد دلار را دارد و مذاکرات درباره نوع پرداخت در جریان است .
از ابتدای اعلام این خبر کشور های غربی به شکل های مختلف نارضایتی خود را اعلام و تاکید کردند که این سامانه با سیستمهای ناتو همخوانی ندارد . اما شدید ترین واکنش را آمریکا به این موضوع نشان داد و اعلام کرد در صورت خرید این سامانه، تحویل جنگنده های اف 35 به ترکیه را متوقف میکند و این کشور را برای همیشه از خرید سامانه ضد موشک پاتریوت محروم خواهد کرد . در مرحله بعدی نیز به ترکیه اعلام شد که بین شریک مهم ناتو بودن و خرید اس??? باید یکی را انتخاب کند .
رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در واکنش به مواضع آمریکا اعلام کرد :\" ما برای حفاظت از حریم هوایی خود می خواستیم به جای موشک اس 400، پاتریوت را بخریم ولی آمریکا از فروش آن خودداری کرد. پس از بی نتیجه بودن تهدیدات ، دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا صحبت های اردوغان را تایید کرد و گفت دولت قبلی آمریکا با ترکیه رفتار خشنی داشته و پیشنهاد فروش پاتریوت را به ترکیه ارائه داد ، اما این باج دهی هم نتیجه بخش نبود و ترکیه اعلام کرد خرید اس 400 قطعی است و در صورت موافقت آمریکا ، ترکیه میتواند پاتریوت را در کنار این سامانه مستقر کند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نیز در دیدار با سران دولت ترکیه تلاش زیادی کرد تا ترکیه را از خرید این سامانه منصرف کند.وبگاه «احوال» به نقل از روزنامه «ینی شفق» از رسانههای حامی دولت ترکیه نوشت «سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه در مراسمی در استانبول در این زمینه اظهار داشت: «چرا نباید اس-??? را خریداری کنیم؟ ما در گذشته ابزار نداشتیم. نه تنها ما پول، بلکه قدرت و اعتماد به نفس نیز نداشتیم، اما امروز هر دو وجود دارد.»
هراس آمریکا و سایر کشورهای عضو ناتو از خرید اس??? از سوی ترکیه این است که رهگیری جنگنده های اف ?? در رادارهای سیستم دفاع موشکی اس-??? وارد شده و توانایی این جنگافزار در مقابله با روسیه کاهش خواهد یافت. اما ترکیه ادعا میکند به عنوان یک عضو ناتو حساسیت های لازم را دارد و موشک های اس ??? روسی طوری طراحی شده که هواپیما های عضو ناتو را به عنوان دشمن نشناسد .
در ماه ژوئن آمریکا اعلام کرد واشنگتن تا پایان جولای به ترکیه مهلت میدهد تا از خرید این سامانه دفاعی منصرف شود . این در حالی بود که اعلام شد کمتر از یک ماه دیگر سامانه تحویل ترکیه خواهد شد و تاخیری در برنامه ایجاد نخواهد شد .
در نهایت بدون توجه به تهدیدات عدم تحویل اف 35 و بسته های تحریمی، سامانه های اس 400 وارد ترکیه شد . هرچند پنتاگون در واکنش به این موضوع اعلام کرده که واشنگتن به زودی در مورد مکانیسمهای عملیات هوایی در پایگاه هوایی «اینجیرلیک» ترکیه بازنگری خواهد کرد، اما با نگاه کلان به پیش آمد ها ، به نظر می
رسد این موضوع یک شکست دیگر برای دولت آمریکا به حساب میآید . ترامپ که در ماههای اخیر با سلسله بحران ها درسیاست خارجی روبرو بوده ، با این شکست ، بیش از پیش در جامعه بین الملل بی اعتبار شده است .