به اذعان ناظران و منتقدین، این دست تلاش ها برای مطرح کردن ولیعهد سعودی به عنوان یک اصلاح کننده دینی، فراتر از کلمات و نمادها نبوده و بازتاب دهنده تغییرات واقعی نیست.
به گزارش نورنیوز، اندیشکده صهیونیستی «مرکز مطالعات راهبردی بگین- سادات» در گزارشی نوشت: «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان مصمم است چهره یک آغازگر میانه روی دینی را از خود در کشورش به وجود آورد. در عین حال، بسیاری از ناظران معتقدند تغییراتی که وی آنها را به اجرا در آورده، جنبه ظاهری داشته و بعید است به تغییرات بنیادی منتهی شود.
«محمد بن عبد الکریم العیسی»، چهره عمومی نسخه ولیعهد عربستان برای نشان دادن اسلام میانه رو محسوب می شود. عیسی 54 ساله و وزیر پیشین دادگستری، یکی از محققان اسلامی از نسل جوان تر است که تمایل دارند خواسته های شاهزاده را اجراء کنند.
وظیفه او این است که از کشوری به کشور دیگر برود و همه اقدامات لازم را انجام دهد تا شاهزاده را پادشاه واقعی عربستان و رهبر تلاش ها برای مقابله با محافظه کاری افراطی در داخل و نبرد با اسلام سیاسی و ستیزه جو در جهان نشان دهد!!
عبدالکریم العیسی در تازه ترین اقدام خود، اخیرا در سمت رئیس «شورای مسلمانان جهان» و نیز یکی از اعضای «شورای عالی علماء» ـ مهم ترین نهاد دینی عربستان ـ نشست بین المللی چهار روزه ای را در خصوص اسلام میانه رو برگزار کرد.
او در اقدامی که با سنت دینی و سیاسی عربستان در تضاد است، با جوامع یهودی و انجیلی تماس برقرار کرد و در ماه اکتبر گذشته نیز در سخنرانی در «موسسه واشنگتن»، در اقدامی که عمدتا طرفداری از اسرائیل تلقی شد، خواستار آن شد که هیئتی متشکل از مسلمانان، یهودیان و مسیحیان برای ترویج آرمان صلح به شهر قدس سفر کنند. این درخواست در حالی مطرح شد که عربستان و اسرائیل هنوز روابط رسمی دیپلماتیک ندارند.
بنابر این گزارش؛ اصلاحات بن سلمان که عبدالکریم العیسی مجری آن است عبارتند از: محدود کردن اختیارات پلیس مذهبی عربستان، لغو ممنوعیت رانندگی کردن زنان و گسترش مکان های تفریحی امروزی مانند سینماها و کنسرت ها.
وزیر سابق دادگستری عربستان همچنین ضمن رد استفاده از خشونت و اذعان به هولوکاست، تلاش های مخالفان هولوکاست را محکوم کرد و گفته ژانویه سال آینده بالاترین مقام روحانی مسلمانی خواهد بود که در هفتاد و پنجمین سالگرد آزادی آشوویتس، از آنجا دیدن می کند. این در حالی است که اجرای دسته جمعی احکام اعدام هایی که در دادگاه های تفتیش عقاید آل سعود صادر شده (به شیوه گردن زدن)، معمولا سر و صدای زیادی در شبکه های اجتماعی جهان عرب و منطقه جنوب غرب آسیا به پا می کند.
نکته آنکه؛ به اذعان ناظران و منتقدین، این دست تلاش ها برای مطرح کردن ولیعهد سعودی به عنوان یک اصلاح کننده دینی، فراتر از کلمات و نمادها نبوده و بازتاب دهنده تغییرات واقعی نیست.
علاوه بر این؛ مشخص نیست اقدامات عبدالکریم العیسی تا چه اندازه موثر خواهند بود. این اقدامات قطعا به دولت ترامپ کمک می کنند تا از حمایت بی قید و شرط خود از بن سلمان دفاع کند.
از جمله مواردی که آمریکا از آل سعود حمایت می کند می توان به این موارد اشاره کرد: تمایل آمریکا به محافظت از پادشاهی سعودی در برابر مسئولیت رفتار آن در طول جنگ در یمن و به قتل رسیدن جمال خاشقجی روزنامه نگار در اکتبر سال گذشته در محل کنسولگری عربستان سعودی در استانبول. ریاض اصرار دارد خاشقجی بدست عوامل خودسر کشته شده است.
از سویی؛ ولیعهد سعودی از زمان لغو ممنوعیت رانندگی زنان، عملا اقدام دیگری برای پیشبرد اصلاحات صورت نداده است، به ویژه اقداماتی که نشان دهنده انعطاف پذیری دینی باشد. عدم اجازه مسیحیان، یهودیان، بودایی ها و هندوها برای ساخت مکان های عبادت در این شور، شاهدی بر این مدعاست.
در مورد شیعیان البته وضع بسیار بدتر است. هیچ روحانی شیعه ای در شورای عالی علماء حضور ندارد، هیچ قاضی شیعه ای در محاکم ملی حضور ندارد و شیعیان در نیروی پلیس یا به عنوان سفیر خدمت نمی کنند. همین سال گذشته سرکوب بی رحمانه شیعیان در شهر العوامیه استان الشرقیه انجام شد و در آخرین مورد نیز بیشتر 37 نفری که ماه آوریل گذشته با اتهاماتی واهی در یک اعدام دسته جمعی گردن زده شدند، شیعه بودند.