جهان انرژی تا سال 2050 وارد مرحلهای تازه میشود؛ جایی که نفت و گاز هنوز مهماند، اما انرژیهای نو، خورشیدی و بادی، آرامآرام قواعد بازی ژئوانرژی را بازنویسی میکنند.
نورنیوز-گروه اقتصادی: اینفوگرافیک «آینده انرژی جهان در ۲۰۵۰» تصویری فشرده اما معنادار از یکی از بزرگترین دگرگونیهای تاریخ مدرن را ارائه میدهد؛ دگرگونیای که نه صرفاً فناورانه، بلکه عمیقاً ژئوپلیتیکی، اقتصادی و راهبردی است. بر اساس دادههای تصویر، تقاضای کل انرژی جهان تا ۲۰۵۰ افزایش مییابد، اما ترکیب منابع تأمینکننده این تقاضا بهطور محسوسی تغییر میکند.
نفت، بهعنوان ستون سنتی نظام انرژی، اگرچه همچنان سهم قابلتوجهی دارد، اما روند آن از اوجگیری به ثبات و سپس کاهش نسبی گرایش پیدا میکند. سهم نفت که در ۲۰۲۴ یکی از بازیگران اصلی است، تا ۲۰۵۰ با افت سهم نسبی مواجه میشود؛ نشانهای روشن از فشار سیاستهای اقلیمی، توسعه خودروهای برقی و بهبود بهرهوری انرژی.در مقابل، گاز طبیعی جایگاهی باثباتتر و حتی رو به رشد دارد. گاز در این تصویر، نقش «سوخت گذار» را ایفا میکند؛ منبعی که میان سوختهای فسیلی پرکربن و انرژیهای پاک پل میزند.
افزایش سهم گاز نشان میدهد بسیاری از اقتصادها، بهویژه در آسیا، همچنان به آن بهعنوان گزینهای قابل اتکا نگاه میکنند.زغالسنگ اما بازنده اصلی این تحول است. سهم آن از سبد انرژی جهان بهطور پیوسته کاهش مییابد؛ کاهشی که پیامد مستقیم فشارهای زیستمحیطی، مالیات کربن و تغییر سیاستهای صنعتی است. این روند، بهویژه برای اقتصادهایی که به زغالسنگ وابستگی تاریخی داشتهاند، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی مهمی خواهد داشت.
در سوی دیگر، انرژیهای تجدیدپذیر تصویر آینده را شکل میدهند. انرژی خورشیدی و بادی با رشدی چشمگیر تا ۲۰۵۰ به بازیگران کلیدی تبدیل میشوند. خورشیدی، بهواسطه کاهش هزینه فناوری و دسترسی گسترده، جهشی معنادار دارد و انرژی بادی نیز جایگاه خود را تثبیت میکند. این رشد نهتنها نتیجه دغدغههای اقلیمی، بلکه حاصل رقابتپذیری اقتصادی این منابع است.انرژی هستهای سهمی محدود اما پایدار دارد؛ نشانهای از بازگشت محتاطانه برخی کشورها به این منبع برای تأمین برق پایدار و کمکربن. در حاشیه این تحولات، هیدروژن و زیستتوده هرچند سهم کوچکی دارند، اما بهعنوان گزینههای آیندهدار و راهبردی مطرح میشوند.جمعبندی تصویر روشن است: آینده انرژی جهان نه حذف کامل سوختهای فسیلی، بلکه بازتوزیع قدرت میان منابع، فناوریها و کشورهاست؛ تحولی که بر اقتصاد، امنیت و سیاست جهانی سایه خواهد انداخت.