از آمریکا 1994 با 5/0 میلیارد دلار تا قطر 2022 با 220 میلیارد دلار؛ جام جهانی از یک رویداد ورزشی به پروژهای سیاسی، اقتصادی و برندینگ ملی تبدیل شده است.
نورنیوز-گروه بینالملل: نگاه به هزینههای میزبانی جام جهانی در سه دهه اخیر نشان میدهد که فوتبال دیگر تنها یک تورنمنت ۳۰ روزه نیست؛ بلکه بهانهای برای بازطراحی چهره کشورها در عرصه جهانی است. آغاز این مسیر در دهه ۹۰ با آمریکا بود؛ جایی که هزینه میزبانی تنها حدود ۰/۵ میلیارد دلار برآورد شد. این رقم اما در کمتر از ۳۰ سال به نقطهای رسید که قابل قیاس با گذشته نیست.
چهار سال بعد، فرانسه ۱۹۹۸ با ۲/۳ میلیارد دلار وارد میدان شد و استانداردهای جدیدی در زیرساخت ورزشی رقم زد. با میزبانی مشترک کرهجنوبی و ژاپن در ۲۰۰۲، هزینهها به ۷ میلیارد دلار افزایش یافت؛ نشانی از ورود آسیای صنعتی به نظم جدید فوتبال جهانی. آلمان ۲۰۰۶ این مسیر را ادامه داد و با ۴/۳ میلیارد دلار ترکیبی از نوستالژی، اقتصاد و مدرنیته را ارائه کرد.
اما از ۲۰۱۰ به بعد همهچیز تغییر کرد. آفریقای جنوبی با ۳/۶ میلیارد دلار اگرچه هنوز در چارچوب گذشته حرکت میکرد، اما نشان داد فوتبال ابزار معرفی یک قاره است. برزیل ۲۰۱۴ با ۱۵ میلیارد دلار راه را برای موج تازه گشود؛ جایی که ورزش به اقتصاد، رسانه، گردشگری و سیاست گره خورد. روسیه ۲۰۱۸ با ۱۱/۶ میلیارد دلار میزبانی را به نمایش قدرت ژئوپلیتیک تبدیل کرد.
سپس قطر آمد و قواعد بازی را زیر و رو کرد. ۲۲۰ میلیارد دلار نه برای فوتبال، بلکه برای ساخت هویت بینالمللی، کسب جایگاه سیاسی، تبدیل شدن به گره انرژی و تصویرسازی جهانی خرج شد. قطر جهانیان را دعوت نکرد تا صرفاً بازی تماشا کنند؛ آنها را فراخواند تا یک کشور را از نو ببینند.
جمعبندی دادهها نشان میدهد که جام جهانی دیگر یک مسابقه نیست؛ مسابقهی اصلی میان کشورها برای دیده شدن، سرمایهسازی بر روایت ملی و تثبیت چهره در حافظه افکار عمومی جهانی است.