شکاف ۲۰ میلیونی بنزین و ضرورت اتخاذ تصمیمات سخت

نورنیوز-گروه اقتصادی: ناترازی بنزین در ایران به یکی از جدی‌ترین چالش‌های انرژی کشور تبدیل شده است. بر اساس داده‌های رسمی، مصرف روزانه بنزین در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به حدود ۱۳۲ تا ۱۳۴ میلیون لیتر رسیده؛ رقمی که نسبت به سال ۱۴۰۳ رشد محسوس دارد. الگوی رفتاری مصرف نیز نشان می‌دهد که تابستان نقطه اوج تقاضاست؛ به‌گونه‌ای که در تابستان ۱۴۰۴ میانگین مصرف روزانه به ۱۳۴٫۳ میلیون لیتر رسیده، در حالی که تابستان سال گذشته این عدد ۱۲۹٫۴ میلیون لیتر بوده است. این افزایش پنج میلیون لیتری، در کنار رشد ۸ میلیون لیتری میانگین مصرف روزانه در هفته اول ۱۴۰۴ نسبت به ۱۴۰۳، تصویری روشن از شیب صعودی مصرف ارائه می‌دهد.
در مقابل، ظرفیت تولید پالایشگاهی کشور حدود ۱۱۰ میلیون لیتر در روز است. مقایسه این رقم با مصرف فعلی، نشان می‌دهد که ناترازی بنزین در کشور به حدود ۲۲ تا ۲۵ میلیون لیتر در روز رسیده است؛ فاصله‌ای که عملاً نیازمند واردات یا مدیریت تقاضا خواهد بود.
در هفته پایانی شهریور ۱۴۰۴ نیز متوسط مصرف روزانه به ۱۴۰ میلیون لیتر رسید؛ عددی کم‌سابقه که نشان می‌دهد رشد سفرها، افزایش تعداد خودروها و سهم بالای خودروهای کم‌بازده، فشار مضاعفی بر شبکه تأمین سوخت وارد کرده است.
این روند افزایشی، در صورتی که با ارتقای ظرفیت تولید، اصلاح الگوی مصرف، بهبود کیفیت خودروها و سیاست‌های هوشمندانه انرژی همراه نشود، می‌تواند ناترازی را از یک عدد اقتصادی به یک نگرانی ملی تبدیل کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف بنزین ایران بیش از بسیاری از کشورهای هم‌تراز بوده و سرانه مصرف با استانداردهای جهانی فاصله دارد؛ موضوعی که اهمیت اقدامات مدیریتی و سرمایه‌گذاری‌های ساختاری را دوچندان کرده است.
در مجموع، داده‌ها نشان می‌دهد که مصرف در مسیر صعودی و تولید در وضعیت ثابت مانده است؛ وضعیتی که ضرورت تصمیم‌گیری‌های سخت اما هوشمندانه برای حفظ ثبات انرژی کشور را برجسته می‌سازد.