روزی که در تقویم آمریکا «شکرگذاری» نام گرفته، برای بومیان قاره، یادآور زخم‌های استعمار و فروپاشی تمدن‌های کهن است؛ روزی با دو روایت متضاد.
نورنیوز-گروه بین‌الملل: روز ملی شکرگذاری در آمریکا هر سال در چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر برگزار می‌شود؛ آیینی که در ظاهر، نماد سپاس، همدلی خانوادگی و بخشش به نیازمندان است. اما پشت این سنت قدیمی، روایتی پیچیده، تاریخی فراموش‌شده و احساسی تلخ برای بومیان آمریکا نهفته است؛ روایتی که نشان می‌دهد «روز شکرگذاری» تنها یک جشن نیست، بلکه میدان نبرد دو حافظه تاریخی است: حافظه مهاجران و حافظه بومیان.
روایت رسمی آمریکایی‌ها بر یک داستان نمادین استوار است: مهاجرانی که در سال ۱۶۲۰ میلادی از انگلیس گریختند، پس از ورود به سواحل «پلیموث» با کمک بومیان راه کشاورزی، صید و بقا در زمستان را آموختند. این همکاری، یک سال بعد، در ۱۶۲۱ میلادی، با جشن برداشت محصول و ضیافت مشترک، «شکرگذاری» را شکل داد. همین تصویر رمانتیک طی قرن‌ها به بخشی از هویت فرهنگی آمریکا تبدیل شد و به مرور زمان، ارزش‌هایی مانند قدردانی، کمک به دیگران و گردهمایی خانوادگی را در قالب یک سنت ملی تثبیت کرد.
این سنت در سال ۱۸۶۳، در اوج جنگ داخلی، با تصمیم آبراهام لینکلن رسمیت یافت. او با هدف ایجاد همبستگی ملی، چهارمین پنجشنبه نوامبر را «عید ملی» اعلام کرد. این ایده در اصل پیشنهاد «سارا ژوزف هیل»، بانوی فعال حقوق زنان بود که معتقد بود شادی جمعی می‌تواند پیوندهای اجتماعی را تقویت کند. از آن زمان، شکرگذاری به جزئی از فرهنگ سیاسی و اجتماعی آمریکا تبدیل شد.
اما پشت این تصویر آرام و مهربان، واقعیتی تاریک‌تر قرار دارد که بومیان آمریکا آن را هرگز فراموش نکرده‌اند. برای آنها، این روز یادآور آغاز فرایند طولانی استعمار، جنگ‌های ویرانگر، انتقال بیماری‌های کشنده و نابودی گسترده قبایل بومی است. به همین دلیل، از سال ۱۹۷۰ تاکنون، بخش‌هایی از جوامع بومی این روز را «روز سوگواری ملی» می‌نامند و با تجمعات اعتراضی، تلاش می‌کنند تاریخِ حذف‌شده را دوباره به حافظه عمومی بازگردانند.
در سواحل غربی آمریکا، حتی عنوان تندتری نیز رایج شده است: «روز بی‌سپاسی». این نامگذاری تلاشی است برای یادآوری این نکته که زیر پوست جشن بوقلمون و ضیافت خانوادگی، تجربه‌ای تلخ از تبعیض و استعمار پنهان است. بسیاری از فعالان بومی تأکید می‌کنند که روایت مدرسه‌ای و رسمی از دوستی مهاجران و بومیان، تنها بخشی از واقعیت را بازنمایی می‌کند؛ در حالی که پیامدهای تاریخی آن همکاری اولیه، در نهایت به حذف فرهنگی و جمعیتی گسترده بومیان انجامید.
این دوگانگی، روز شکرگذاری را به یکی از پیچیده‌ترین مناسبت‌های تقویمی آمریکا تبدیل کرده است؛ روزی که برای برخی جشن قدردانی است و برای برخی دیگر، یادآور تاریخی خونین. و شاید همین تضاد است که نشان می‌دهد شکرگذاری بیش از آنکه یک آیین ثابت باشد، صحنه‌ای برای بازاندیشی در مفهوم تاریخ، هویت و عدالت است.