تحرکات اخیر آمریکا و سه کشور اروپایی برای تصویب قطعنامه‌ای جدید علیه ایران در شورای حکام، بخشی از یک فشار سیاسی ازپیش‌طراحی‌شده است که با اهداف راهبردی فراتر از حوزه فنی دنبال می‌شود. اما واقعیت آن است که این روند نه تنها توان چانه‌زنی ایران را کاهش نمی‌دهد، بلکه فرصت‌های مهمی برای تهران در مدیریت صحنه، ائتلاف‌سازی و بازتعریف قواعد بازی ایجاد می‌کند.
نورنیوز-گروه بین‌الملل: تحرک جدید آمریکا و اروپا در شورای حکام، ادامه همان الگوی «فشار کم‌هزینه و بازدارندگی نمادین» است. در شرایطی که واشنگتن خود درگیر بحث‌های حساس درباره آزمایش‌های هسته‌ای و ارتقای بازدارندگی است، تلاش برای صدور قطعنامه علیه ایران بیانگر نوعی فرار از مسئولیت و منحرف‌سازی افکار عمومی است.
با این حال، طبق گزارش‌های موجود، حتی در صورت تصویب قطعنامه، پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع نمی‌شود و هیچ «عدم پایبندی» جدیدی ثبت نخواهد شد؛ این یعنی ابزار اصلی فشار غرب عملاً بی‌اثر شده است.
این وضعیت نشان می‌دهد که غرب در برابر رشد قدرت منطقه‌ای ایران، نه توان حرکت به‌سمت تقابل سخت را دارد و نه ظرفیت اجماع‌سازی کافی برای تشدید فشارهای حقوقی و امنیتی.
فرصت تهران برای بازسازی معادله همکاری با آژانس
تهران در ماه‌های اخیر مسیر جدیدی از تعاملات هوشمندانه با آژانس را آغاز کرده است. هرچند متن پیش‌نویس اروپایی ادعاهایی درباره عدم ارائه اطلاعات پنج‌ماهه مطرح می‌کند، اما بدون ارائه شواهد و بدون ارجاع به مسیرهای رسمی همکاری، این ادعا بیشتر یک تاکتیک سیاسی است تا نگرانی فنی.
ایران می‌تواند با برجسته‌کردن مسیر همکاری‌های اخیر، مانند بازدیدهای فنی، گفت‌وگوهای مشترک و اعلام مواضع شفاف درباره فعالیت‌های صلح‌آمیز، زمینه را برای خنثی‌سازی فشار سیاسی فراهم کند.
تجربه نشان داده که هر زمان تهران ترکیبی از «شفافیت فنی» و «قاطعیت سیاسی» را دنبال کرده، فضای اجماع غربی فوری فروپاشیده است.
واکنش متوازن ایران؛ از تثبیت موقعیت هسته‌ای تا مدیریت تهدیدات
تهران اکنون در موقعیتی قرار دارد که هر تهدید سیاسی غرب می‌تواند به فرصتی برای تقویت استقلال هسته‌ای تبدیل شود. در صورت تصویب پیش‌نویس اروپا—که تعلیق تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی و بازفرآوری را مطالبه می‌کند—ایران می‌تواند چند محور راهبردی را فعال کند:
افزایش تعامل مستقیم با کشورهای غیرغربی در آژانس
بهره‌گیری از حمایت چین و روسیه برای جلوگیری از هرگونه مسیر‌سازی امنیتی علیه ایران
ارسال پیام روشن به شورای حکام مبنی بر اینکه فشارهای نمادین، همکاری فنی را تهدید و هزینه‌های جدیدی برای غرب ایجاد می‌کند
گسترش فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای در چارچوب حقوق بین‌الملل و NPT بدون تنش‌زایی
این رویکرد «تعامل مقاومتی» سبب می‌شود که تهران ضمن حفظ مشروعیت حقوقی، توان بازدارندگی سیاسی خود را نیز افزایش دهد.
تغییر موازنه قوا؛ ایران بازیگر تعیین‌کننده نه طرف منفعل
واقعیت صحنه امروز نشان می‌دهد که ابتکار عمل ایران در حوزه‌های منطقه‌ای، انرژی، امنیت دریایی و همکاری‌های شرق‌محور، وزن تصمیمات شورای حکام را به‌شدت کاهش داده است.
اروپا درگیر بحران انرژی و تنزل قدرت است و آمریکا نیز نمی‌خواهد با یک بحران جدید هسته‌ای وارد چالش شود. ازاین‌رو، تهران می‌تواند با اتکا به سه مولفه کلیدی—ثبات داخلی، شبکه هم‌پیمانان منطقه‌ای، و قدرت فنی هسته‌ای—فضای تصمیم‌سازی را به نفع خود تغییر دهد.
این وضعیت بهترین زمان برای ایران است تا از یک «تهدید اداری در آژانس» یک فرصت راهبردی برای تثبیت نقش در نظم نوظهور جهانی بسازد.