همه نگاه‌ها به آسمان!

نورنیوز - گروه سیاسی: کشورهای منطقه از اردن و سوریه گرفته تا عربستان و قطر و عراق یکی پس از دیگری خواستار برپایی نماز استسقاء برای طلب باران شده‌اند. این فراخوان‌ها در وهله نخست به شکلی غیر مستقیم شایعه «ابردزدی» از ایران به وسیله همسایگان را تکذیب می‌کند.

هر چند از لحاظ علمی، نگارنده صلاحیت اثبات یا تکذیب امکان دزدیدن ابر را ندارد، اما اگر چنین امری صحت داشت، لابد می‌بایست در بارش باران در حوزه پیرامونی ایران تغییر محسوسی رخ می‌داد و شاهد بارش قابل ملاحظه‌ای در کشورهای همسایه می‌بودیم، نه این که وضعیت در این کشورها از سال‌های قبل هم بدتر باشد و عاجزتر از همیشه مجبور به برپایی نماز طلب باران شوند.

در اسرائیل نیز وضعیت همین گونه است و بدترین سال‌های آبی خود را می‌گذارند؛ تا جایی که اسموتریچ وزیر دارایی آن در ژوئیه گذشته سال جاری را «سال خشکسالی» نامید که به موجب این تصمیم قرار شده است که بخشی از زیان‌های کشاورزان جبران شود.

در این میان، اما کشورهایی که به منابع آبی زیرزمینی خود از چند دهه قبل دست برده و بی‌رویه و بدون حساب و کتاب مصرف کرده‌اند و در عین حال هم از تکنولوژی پیشرفته بازیافت آب و آب‌شیرین‌سازی بی‌بهره هستند، ‌در وضعیت بسیار بدتری قرار دارند و حتی در تامین آب شرب با مشکل جدی مواجه شده و اوضاعی بحرانی دارند.

متاسفانه تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین موجب تغییرات اساسی در نظام زمین و گسترش پدیده خشکسالی قاره‌ای شده است. بر اساس پژوهشی منتشر شده در مجله «ساینس ادونس» ، جهان از سال ۲۰۰۲ به علت این تغییرات بخش قابل ‌توجهی از منابع آبی خود را از دست داده است؛ اما حدود ۷۰ درصد کاهش این منابع ناشی از برداشت بی‌رویه و مدیریت نامناسب منابع آب زیرزمینی بوده است.

واقعیت این است که دستکم از سه دهه پیش همواره کارشناسان خبره نسبت به تبعات تغییرات اقلیمی، وخامت منابع آبی در منطقه و ایران هشدار داده و گفته می‌شد که جنگ آینده جنگ آب خواهد بود. با این حال، به ویژه در ایران تا زمان وقوع عینی یک بحران خطر آن از قبل هر اندازه هم هشدار داده شود، احساس نمی‌شود و چاره جدی نیز برای آن اندیشیده نمی‌شود و ناکارآمدی در مدیریت منابع آبی و وضعیت کنونی خود موید این مدعاست.