از چین تا ایران، موجی از جنگل‌سازی در دو دهه اخیر آغاز شده است؛ رقابتی جهانی برای حفظ تنوع زیستی، کاهش گازهای گلخانه‌ای و تثبیت آینده‌ای سبز و پایدار.
نورنیوز-گروه اقتصادی: در دو دهه‌ی گذشته، جهان شاهد پدیده‌ای امیدبخش در حوزه‌ی محیط‌زیست بوده است؛ رشد کم‌سابقه‌ی مساحت جنگل‌ها در برخی کشورها که نشان از بازگشت تدریجی زمین به تعادل دارد. طبق داده‌های جهانی از سال ۲۰۰۱ تاکنون، چین با بیش از ۴۲۴ هزار کیلومتر مربع جنگل‌زایی، در صدر کشورهای پیشرو قرار گرفته است. پس از آن، ایالات متحده با ۵۷ هزار کیلومتر مربع و روسیه با ۵۴ هزار کیلومتر مربع در جایگاه‌های دوم و سوم قرار دارند. هند با ۴۶ هزار کیلومتر مربع و ویتنام با ۲۷ هزار کیلومتر مربع نیز در رده‌های بعدی این فهرست دیده می‌شوند.
در این میان، ایران با افزایش ۱۳ هزار کیلومتر مربع مساحت جنگلی، در رتبه یازدهم جهان ایستاده است؛ جایگاهی که برای کشوری با اقلیم خشک و نیمه‌خشک، دستاوردی قابل‌توجه و نتیجه‌ی سیاست‌های احیای جنگل‌های زاگرس، شمال و ارسباران محسوب می‌شود. این رشد بیانگر عزم ایران برای بازسازی زیست‌بوم‌های آسیب‌دیده، مقابله با بیابان‌زایی و گسترش فضای سبز شهری و طبیعی است.
چین به‌عنوان قدرت اصلی در جنگل‌زایی جهانی، با اجرای طرح‌های گسترده‌ای مانند «دیوار سبز بزرگ» توانسته بیابان‌های شمالی خود را به نواحی جنگلی تبدیل کند. در آمریکا و روسیه نیز، سیاست‌های کنترل آتش‌سوزی، بازکاشت جنگل‌های تخریب‌شده و سرمایه‌گذاری در حفاظت اکوسیستم‌ها سهم بزرگی در افزایش مساحت جنگلی داشته است.
کشورهایی چون هند و ویتنام، با اتکا به مشارکت مردم، آموزش روستاییان و طرح‌های بومی‌سازی گونه‌های مقاوم، موفق شده‌اند روند نابودی جنگل‌ها را معکوس کنند. در شیلی، استرالیا، ترکیه و فرانسه نیز پروژه‌های جنگل‌زایی با اهداف اقتصادی و زیست‌محیطی همزمان اجرا می‌شود؛ از تولید چوب پایدار تا جذب کربن و توسعه گردشگری طبیعی.
در این رقابت سبز، ایران جایگاهی ویژه دارد. اگرچه وسعت جنگل‌های کشور در مقایسه با چین یا روسیه اندک است، اما روند رشد ۱۳ هزار کیلومتر مربعی آن، پیام‌آور امید و اراده ملی است. اجرای طرح‌هایی نظیر «نهضت درختکاری»، «کمربند سبز شهری» و «احیای زاگرس مرکزی» نمونه‌هایی از حرکت هماهنگ نهادهای دولتی و مردمی در مسیر توسعه پایدار است.
این آمارها نشان می‌دهد که جنگل دیگر فقط میراث طبیعی نیست؛ بلکه به یک سرمایه‌ی ژئوپلیتیک و راهبردی در معادلات آینده تبدیل شده است. کشورهایی که امروز در توسعه جنگل پیشگام‌اند، در آینده نزدیک در امنیت غذایی، سلامت زیست‌محیطی و حتی دیپلماسی اقلیمی، دست بالا را خواهند داشت.
ایران با تداوم این مسیر، می‌تواند الگویی بومی برای «جنگل‌سازی در اقلیم خشک» ارائه دهد؛ الگویی که نه تنها به احیای زمین، بلکه به ارتقای جایگاه کشور در مسیر توسعه پایدار جهانی منجر خواهد شد.