تجارت ایران و پاکستان با وجود تحریم‌ها، در مسیر رشد متوازن قرار گرفته است؛ صادرات ایران بیش از سه برابر واردات از پاکستان است و فرصت‌های مرزی رو به گسترش‌اند.
نورنیوز-گروه اقتصادی: در سال‌های اخیر، روابط اقتصادی ایران و پاکستان وارد مرحله‌ای تازه شده است؛ مرحله‌ای که در آن، مرزها دیگر نه صرفاً خطوط جدایی، بلکه کانون‌های پیوند اقتصادی میان دو کشور شده‌اند. براساس داده‌های رسمی، حجم کل مبادلات تجاری ایران و پاکستان در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۳.۱۳ میلیارد دلار رسیده است که از این میزان، ۲.۴ میلیارد دلار سهم صادرات ایران و ۷۰۶ میلیون دلار سهم واردات از پاکستان بوده است. این روند، نسبت به دهه گذشته نشانگر جهشی چشمگیر است، به‌ویژه در مقایسه با سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ که تجارت دو کشور در محدوده کمتر از ۱.۲ میلیارد دلار در نوسان بود.
بررسی نمودار روند تجارت از سال ۱۳۸۹ تاکنون نشان می‌دهد که رشد صادرات ایران به پاکستان پایدارتر از واردات بوده است. صادرات ایران از حدود ۵۵۰ میلیون دلار در ابتدای دهه ۱۳۹۰ به بیش از ۲.۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۳ رسیده و در مقابل، واردات از پاکستان در همان بازه زمانی از ۳۸۲ میلیون دلار به ۷۰۶ میلیون دلار افزایش یافته است. این تراز مثبت نشان می‌دهد که ایران در تعامل با بازار پاکستان نه‌تنها از جایگاه برتر صادراتی برخوردار است، بلکه توانسته سهم خود را در تأمین نیازهای اقتصادی همسایه شرقی تثبیت کند.
در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴ نیز، صادرات ایران به پاکستان به ۶۰۶ میلیون دلار و واردات از این کشور به ۲۸۱ میلیون دلار رسیده است. این ارقام گواه استمرار همکاری اقتصادی دو کشور، علی‌رغم محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و ضعف زیرساخت‌های مرزی است.
از نظر ساختار کالا، ایران عمدتاً فرآورده‌های نفتی، شیر خشک، خرما و مصالح ساختمانی را به پاکستان صادر می‌کند، در حالی که برنج، دانه‌های روغنی و محصولات گوشتی عمده اقلام وارداتی از این کشورند.
با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک دو کشور، توسعه پایانه‌های مرزی، تسهیل تبادلات بانکی و افزایش پیمان‌های پولی دوجانبه می‌تواند ایران و پاکستان را به یکی از محورهای نوظهور تجارت منطقه‌ای تبدیل کند. آینده همکاری دو کشور، نه‌تنها در کالا بلکه در انرژی، ترانزیت و امنیت غذایی نیز ظرفیت‌های بزرگی در خود نهفته دارد.