در چهار سال اخیر، شکاف میان تورم رسمی و رشد بازارها عمیقتر از همیشه شده است؛ جایی که طلا، سکه و رمزارزها برنده مطلق اقتصاد ایران لقب گرفتهاند.
نورنیوز-گروه اقتصادی: چهار سال گذشته برای اقتصاد ایران صحنه رقابت تنگاتنگ بازارها در برابر تورم بوده است. در حالیکه میانگین تورم سالانه در این بازه حدود ۴۰ درصد گزارش شده، برخی داراییها با جهشی چند برابری از تورم پیشی گرفتهاند. براساس بررسی دادهها، طلای ۱۸ عیار با رشد خیرهکننده ۸۱۵ درصدی در صدر جدول قرار دارد. پس از آن، بیتکوین با ۸۰۰ درصد و سکه تمام بهار آزادی با ۷۹۶ درصد افزایش، نشان دادند که سرمایهگذاران به سمت داراییهای با ارزش ذاتی و نقدشوندگی بالا حرکت کردهاند.
در مقابل، بازار مسکن با وجود رشد ۲۴۸ درصدی در چهار سال، از تورم جا مانده و به دلیل رکود معاملات، جذابیت خود را از دست داده است. صندوقهای درآمد ثابت که معمولاً پناهگاه کمریسک سرمایهگذاران هستند، تنها ۱۸۵ درصد رشد را تجربه کردهاند و بازدهی واقعی منفی داشتهاند. در این میان، بورس تهران که روزگاری مقصد اصلی نقدینگی بود، طی این مدت فقط ۹۴ درصد افزایش را ثبت کرده است؛ عددی که نهتنها از تورم عقب مانده بلکه نشاندهندهی خروج گسترده سرمایه از بازار سهام است.
این اختلافها حاکی از تغییر رفتار سرمایهگذاران ایرانی است. در شرایط بیثباتی سیاسی و اقتصادی، بازارهایی نظیر طلا و رمزارزها به دلیل ماهیت جهانی و قابلیت حفظ ارزش، بیشترین اقبال را داشتهاند. در مقابل، داراییهای مولد داخلی، از جمله مسکن و سهام، قربانی نااطمینانیهای سیاستی و نوسانات نرخ ارز شدهاند.
بهنظر میرسد در صورت تداوم سیاستهای فعلی، روند حرکت سرمایه به سمت داراییهای امن و غیرمولد ادامه یابد؛ روندی که هرچند در کوتاهمدت سودآور است، اما در بلندمدت به رکود تولید و کاهش اشتغال منجر خواهد شد. اقتصاد ایران برای خروج از این چرخه، نیازمند بازتعریف اعتماد عمومی و ثبات در سیاستگذاریهای مالی است.