گزارش تازه مرکز آمار ایران از کاهش نرخ بیکاری به 7.4 درصد در تابستان امسال خبر میدهد؛ اما افت نرخ مشارکت اقتصادی، پرسشهای جدی درباره کیفیت این بهبود ایجاد کرده است.
نورنیوز-گروه اقتصادی: مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود از کاهش نرخ بیکاری کشور به ۷.۴ درصد در تابستان سال جاری خبر داده است؛ رقمی که در نگاه نخست، نویدبخش بهبود وضعیت اشتغال است. اما بررسی دقیقتر شاخصها نشان میدهد این افت ظاهری، لزوماً به معنای ایجاد فرصتهای شغلی جدید نیست، بلکه بخشی از جمعیت فعال اقتصادی به دلایل مختلف از بازار کار خارج شدهاند. بر اساس آمار منتشرشده، نرخ مشارکت اقتصادی به ۴۰.۸ درصد رسیده که نسبت به فصل مشابه سال گذشته کاهش یافته است. جمعیت فعال اقتصادی کشور ۳۹ میلیون و ۱۰۸ هزار نفر اعلام شده که از این میان، حدود ۲۰ میلیون و ۹۵۸ هزار نفر شاغل هستند. با وجود رشد اشتغال رسمی، تغییر ترکیب نیروی کار و کاهش حضور جوانان در بازار، پرسشهایی درباره پایداری اشتغال ایجاد شده است. در ترکیب بخشهای اقتصادی، بیشترین سهم اشتغال مربوط به بخش خدمات با ۵۳.۱ درصد است. پس از آن، صنعت با ۳۲.۶ درصد و کشاورزی با ۱۴.۲ درصد قرار دارند. این آمار نشان میدهد که اشتغال کشور بهشدت به بخش خدمات وابسته است؛ حوزهای که در شرایط نوسان اقتصادی بیش از سایر بخشها آسیبپذیر است. در عین حال، نرخ بیکاری جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله حدود ۱۴.۴ درصد گزارش شده که نسبت به سال گذشته کاهش یافته است، اما در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ ساله هنوز به ۱۹ درصد میرسد. این دادهها نشان میدهد که ورود جوانان تازهکار به بازار کار با چالشهای جدی روبهروست. افزون بر این، نرخ اشتغال ناقص در کشور ۷.۶ درصد اعلام شده؛ یعنی افرادی که کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار میکنند، اما مایل و آماده کار بیشتر هستند. در مقابل، ۳۸.۵ درصد از شاغلان بیش از ۴۹ ساعت در هفته مشغول به کارند؛ پدیدهای که نشانه فشار شغلی و نبود تعادل در بازار کار است. کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که تمرکز صرف بر کاهش نرخ بیکاری، بدون توجه به کیفیت اشتغال، میتواند تصویری گمراهکننده از واقعیت بازار کار ارائه دهد. تداوم کاهش نرخ مشارکت و گسترش اشتغال ناقص، زنگ خطری است که نشان میدهد بخش مهمی از نیروی انسانی کشور در حاشیه بازار کار باقی مانده است.