هشدار؛ تشدید شکاف درآمدی میان دهک‌های مختلف

نورنیوز-گروه اقتصادی: بر اساس آمار رسمی، دهک اول که فقیرترین بخش جامعه محسوب می‌شود، تنها ۲.۳۲ درصد از کل هزینه خانوارهای کشور در سال ۱۴۰۳ را به خود اختصاص داده است. دهک دوم نیز با ۳.۷۵ درصد و دهک سوم با ۴.۸۳ درصد سهم اندکی دارند. این ارقام بیانگر آن است که بخش بزرگی از جامعه توانایی مالی محدودی برای تأمین نیازهای روزمره خود دارد و این موضوع شکاف طبقاتی را به‌خوبی آشکار می‌سازد. در واقع، حدود ۳۰ درصد پایین جامعه مجموعاً کمتر از ۱۱ درصد از کل هزینه‌ها را پوشش می‌دهند.

دهک‌های میانی؛ تلاش برای بقا

دهک‌های چهارم تا هفتم، که بخش عمده‌ای از طبقه متوسط محسوب می‌شوند، سهمی بین ۵.۸۷ درصد تا ۹.۸۲ درصد دارند. این دهک‌ها بیش از دیگران تحت فشار تورم، کاهش قدرت خرید و نوسانات اقتصادی قرار دارند. اگرچه سهمشان بیشتر از دهک‌های پایین است، اما فاصله آن‌ها با دهک‌های بالایی همچنان بسیار زیاد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که دهک‌های میانی بخش مهمی از درآمد خود را صرف مسکن، خوراک و خدمات ضروری می‌کنند و کمتر توانایی سرمایه‌گذاری یا پس‌انداز دارند. در نتیجه، کوچک‌ترین تغییر در بازار یا سیاست‌های اقتصادی می‌تواند به سرعت این طبقه را به سمت دهک‌های پایین‌تر سوق دهد.

دهک‌های بالایی؛ نیمی از هزینه‌ها در اختیار اقلیت

دهک هشتم، نهم و دهم به تنهایی بیش از ۵۷ درصد کل هزینه‌ها را شامل می‌شوند. دهک هشتم ۱۱.۹۷ درصد، دهک نهم ۱۵.۴۵ درصد و دهک دهم بیش از ۳۰.۷۹ درصد از کل هزینه‌های خانوار را به خود اختصاص داده‌اند. به بیان دیگر، تنها ۳۰ درصد جامعه بیش از نیمی از کل هزینه‌ها را در اختیار دارند. این شکاف معنادار نشان‌دهنده تمرکز ثروت و امکانات در دست گروه محدودی از خانوارهاست؛ مسئله‌ای که می‌تواند پیامدهای اجتماعی و سیاسی گسترده‌ای به همراه داشته باشد. استمرار چنین روندی علاوه بر تضعیف طبقه متوسط، می‌تواند به افزایش نارضایتی عمومی و کاهش اعتماد اجتماعی منجر شود.