روز جهانی خیریه؛ نماد همدلی و مسئولیت اجتماعی

نورنیوز-گروه اجتماعی: ۱۴ شهریورماه، مصادف با ۵ سپتامبر، روزی است که سازمان ملل متحد از سال ۲۰۱۲ آن را به عنوان روز جهانی خیریه در تقویم جهانی ثبت کرده است. این روز نه تنها فرصتی برای پاسداشت نهادها و افراد نیکوکار به شمار می‌رود، بلکه یادآور مسئولیتی مشترک برای ساختن جهانی انسانی‌تر، عادلانه‌تر و سرشار از همبستگی است.

چرایی نام‌گذاری این روز

انتخاب ۵ سپتامبر به عنوان روز جهانی خیریه، ارتباطی مستقیم با سالروز درگذشت مادر ترزا دارد؛ زنی که با زندگی ساده و بی‌ریای خود، نماد عشق به انسانیت و خدمت به نیازمندان شد. مادر ترزا در کوچه‌ها و بیمارستان‌های کلکته، در کنار فقیرترین انسان‌ها زندگی کرد و نشان داد که کار خیر تنها در اعداد و ارقام خلاصه نمی‌شود، بلکه در لمس درد دیگری و تقسیم مهربانی معنا پیدا می‌کند. نام‌گذاری این روز از سوی سازمان ملل، در حقیقت ادای دینی به تلاش‌های او و یادآوری این واقعیت است که کمک به همنوع وظیفه‌ای فردی و جمعی برای همه انسان‌هاست.

ابعاد چندگانه خیریه

کار خیر تنها در توزیع کمک‌های مالی یا تامین نیازهای اولیه متوقف نمی‌شود؛ بلکه ابعاد گسترده‌تری را شامل می‌شود:
مبارزه با فقر و نابرابری: خیریه‌ها و نهادهای مردم‌نهاد، در خط مقدم کاهش شکاف‌های اجتماعی و کمک به قشرهای آسیب‌پذیر قرار دارند.
ارتقاء آموزش: بسیاری از خیریه‌ها با تأمین امکانات آموزشی، آینده کودکان محروم را دگرگون می‌کنند.
سلامت و بهداشت عمومی: کمک به ساخت بیمارستان‌ها، تامین دارو و حمایت از بیماران از نمونه‌های بارز فعالیت‌های خیرخواهانه است.
حمایت از محیط زیست: برخی از خیریه‌ها با تمرکز بر پایداری محیط زیست، تلاش می‌کنند تا میراث طبیعی را برای نسل‌های آینده حفظ کنند.

اهمیت جهانی روز خیریه

روز جهانی خیریه تنها یک مناسبت نمادین نیست؛ بلکه فرصتی برای بازاندیشی در نقش مسئولیت اجتماعی است. این روز به دولت‌ها یادآوری می‌کند که بدون مشارکت داوطلبانه و ظرفیت‌های مردمی، دستیابی به توسعه پایدار ممکن نیست. همچنین به مردم عادی نشان می‌دهد که هر فرد، حتی با کوچک‌ترین اقدام، می‌تواند بخشی از زنجیره امید و نیکوکاری باشد.

خیریه و جامعه ایرانی

جامعه ایرانی سابقه‌ای دیرینه در فرهنگ وقف، انفاق و یاری به نیازمندان دارد. از موقوفات علمی و مذهبی گرفته تا نهادهای خیریه‌ای که در حوزه‌های آموزش، درمان و معیشت فعال‌اند، همه و همه نشان می‌دهد که ریشه‌های نیکوکاری در متن فرهنگ ایرانی ـ اسلامی عمیق است. روز جهانی خیریه، فرصتی است برای بازخوانی این سنت‌های کهن و تطبیق آن‌ها با نیازهای امروز جامعه.

نگاهی به آینده

جهان امروز با بحران‌هایی چون جنگ، تغییرات اقلیمی، بیماری‌های همه‌گیر و نابرابری اقتصادی دست به گریبان است. در چنین شرایطی، روز جهانی خیریه هشداری است که بی‌تفاوتی در برابر رنج دیگران، نه تنها غیراخلاقی، بلکه تهدیدی برای ثبات و امنیت جهانی است. تنها از مسیر گسترش شبکه‌های همیاری و نهادینه‌سازی فرهنگ خیرخواهی می‌توان به سمت جهانی انسانی‌تر حرکت کرد.
روز جهانی خیریه، یادآور آن است که نیکوکاری زبان مشترک بشریت است؛ زبانی که مرزهای قومی، مذهبی و سیاسی را درمی‌نوردد. در این روز، هر فرد و هر جامعه می‌تواند با اقدامی کوچک ـ از حمایت مالی گرفته تا داوطلبی در یک فعالیت اجتماعی ـ سهمی در ساختن آینده‌ای بهتر ایفا کند. شاید جهان امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازگشت به همین روحیه ساده اما عمیق باشد: دست در دست هم دادن برای کاستن از رنج انسان‌ها و افزودن بر امید آنان.