آمریکا بار دیگر با نقض آشکار قوانین بین‌الملل، سه ناوشکن جنگی و هزاران نظامی خود را به سواحل ونزوئلا گسیل کرده است. این اقدام ماجراجویانه، که زیر نقاب «مبارزه با مواد مخدر» پنهان شده، در حقیقت تهاجمی مستقیم علیه استقلال ونزوئلا و ضربه‌ای جدی به ثبات کارائیب و امنیت جهانی است.
نورنیوز - گروه بین‌الملل: واشنگتن طی دهه‌های گذشته همواره از بهانه‌های ظاهراً بشردوستانه و امنیتی برای توجیه اقدامات تجاوزکارانه خود استفاده کرده است. این بار نیز استقرار ناوهای جنگی در آب‌های کارائیب تحت عنوان «مبارزه با قاچاق مواد مخدر» صورت گرفته است. اما ناظران مستقل به‌خوبی می‌دانند که این روایت چیزی جز یک نقاب تبلیغاتی نیست. هدف واقعی مهار دولت قانونی نیکلاس مادورو، بی‌ثبات‌سازی ساختار سیاسی ونزوئلا و وارد کردن این کشور به چرخه‌ای از بحران داخلی است.
تجربه عراق، افغانستان و لیبی نشان داده است که آمریکا زمانی که نتواند با ابزار فشار اقتصادی یا تحریم‌های یک‌جانبه به اهداف خود برسد، بهانه‌های امنیتی یا حقوق بشری را دستاویز مداخله نظامی قرار می‌دهد. امروز ونزوئلا به دلیل مقاومت در برابر تحریم‌های نفتی و ایستادگی در برابر سیاست‌های مداخله‌گرایانه واشنگتن، در معرض همان سناریو قرار گرفته است.
خشم ونزوئلا و واکنش جهانی
اعزام نیروهای آمریکایی به سواحل ونزوئلا با واکنش تند دولت کاراکاس همراه شد. مادورو این اقدام را «تهدید به تجاوز مستقیم» توصیف کرد و در پاسخ، ۴.۵ میلیون نیروی مردمی را در قالب طرح دفاع ملی بسیج نمود. این اقدام نشان می‌دهد ونزوئلا تنها به دیپلماسی بسنده نکرده و آماده مقاومت در برابر هرگونه مداخله نظامی است.
واکنش‌های بین‌المللی نیز قابل توجه است. روسیه به صراحت این اقدام را «مداخله‌گرایانه و غیرقانونی» دانسته و چین نیز نسبت به تبعات آن برای ثبات منطقه هشدار داده است. ایران نیز با محکوم کردن حضور نظامی آمریکا، آن را مصداق بارز تجاوز و نقض قوانین بین‌الملل خواند. بدین ترتیب، بحران ونزوئلا از یک مناقشه دوجانبه به عرصه‌ای مهم در رقابت قدرت‌های جهانی بدل شده است.
نکته کلیدی اینجاست که برخلاف تصور واشنگتن، فشار نظامی نه تنها کاراکاس را تضعیف نکرده، بلکه موجب تقویت انسجام داخلی و حمایت بین‌المللی از ونزوئلا شده است. اکنون، آمریکا با وضعیتی مواجه است که هرگونه اقدام ماجراجویانه می‌تواند دامنه‌ای جهانی پیدا کند و به یک بحران بین‌المللی تبدیل شود.
کارائیب روی خط آتش؛ تهدید اقتصاد و انرژی
منطقه کارائیب از نظر ژئوپلیتیک اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. این پهنه آبی مسیر حیاتی تجارت و انرژی است و هرگونه تنش در آن می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد جهانی برجای گذارد. استقرار ناوهای جنگی آمریکا نه تنها امنیت ونزوئلا، بلکه ثبات کل منطقه را در معرض تهدید قرار داده است.
کوچک‌ترین حادثه دریایی میان نیروهای آمریکایی و واحدهای ونزوئلایی می‌تواند ماشه یک بحران نظامی را بچکاند؛ بحرانی که نه تنها آمریکای لاتین بلکه بازارهای جهانی انرژی را نیز متأثر خواهد ساخت. ونزوئلا به‌رغم تحریم‌ها، همچنان یکی از ذخایر بزرگ نفتی جهان را در اختیار دارد و هرگونه اختلال در صادرات آن، شوک قیمتی شدیدی به بازار جهانی وارد خواهد کرد.
افزون بر این، حضور نظامی آمریکا در کارائیب می‌تواند روند همکاری‌های اقتصادی و انرژی میان ونزوئلا و کشورهای دیگری چون چین و روسیه را مختل سازد. واشنگتن با این اقدام عملاً در پی قطع شریان‌های ارتباطی ونزوئلا با اقتصاد جهانی است؛ اقدامی که نقض آشکار اصول آزادی تجارت و حقوق بین‌الملل دریایی محسوب می‌شود.
ضرورت مقاومت و پاسخ جمعی
در حالی‌که واشنگتن همچنان می‌کوشد با ابزار فشار و تهدید، بر کشورهای مستقل سلطه یابد، مقاومت ونزوئلا و حمایت قدرت‌های نوظهور ثابت می‌کند که موازنه جهانی در حال تغییر است.
در چنین شرایطی، دو رویکرد اساسی ضرورت دارد: نخست، تقویت انسجام داخلی در ونزوئلا برای مقابله با تهدیدهای نظامی و جنگ روانی. دوم، حمایت فعال جامعه بین‌المللی از این کشور در برابر سیاست‌های مداخله‌گرایانه آمریکا. کشورهای مستقل می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های حقوقی در سازمان ملل، اقدامات واشنگتن را به چالش بکشند و هزینه‌های سیاسی آن را افزایش دهند.
افزون بر این، همکاری‌های اقتصادی و انرژی با ونزوئلا باید تقویت شود تا اثرگذاری تحریم‌ها و فشارهای آمریکا کاهش یابد. تنها در سایه اتحاد منطقه‌ای، حمایت قدرت‌های جهانی و مقاومت ملی است که می‌توان چرخه تجاوز و یک‌جانبه‌گرایی آمریکا را متوقف کرد.