فعال‌سازی «مکانیسم ماشه»؛ پایان راه مذاکره اروپا با ایران؟

نورنیوز-گروه سیاسی: ​رضا نصری، حقوقدان بین الملل در یادداشتی نوشت: راهکار واقعی برای اروپا این است که صریحاً از هرگونه توسل به مکانیسم ماشه صرف‌نظر کند و خود را به‌عنوان شریکی مستقل و قابل اعتماد در میدان حاضر سازد. کنار گذاشتن مکانیسم ماشه به معنای نمایش پایبندی اروپا به دیپلماسی مبتنی بر حسن نیت به جای اجبار است، اعتماد ایران را بازمی‌سازد، فضای سیاسی لازم را برای تیم مذاکره‌کننده ایرانی در داخل کشور فراهم می‌آورد و برای اروپا نقش واقعی در شکل‌دهی به گفت‌وگوهای آینده ایجاد می‌کند.

سه کشور اروپایی (E3) نه توان لغو تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران را دارند و نه ظرفیتی برای کاهش تنش‌ها یا بازآرایی معادلات امنیتی منطقه. از همین رو، این کشورها که به‌خوبی از بی‌وزنی راهبردی خود آگاهند، به تنها ابزاری که تصور می‌کنند برایشان باقی مانده است، یعنی مکانیسم موسوم به «ماشه»، چنگ زده‌اند تا جایگاهی برای خود در روند مذاکرات دست‌وپا کنند.

با این حال، توسل غیرمشروع به این سازوکار موجب خواهد شد ایران هرگونه انگیزه برای تعامل با اروپا را از دست بدهد.

چنین اقدامی سوءنیت اروپا را آشکار می‌سازد، تحریم‌هایی را فعال می‌کند که اروپا دیگر قادر به لغو آن‌ها نخواهد بود و در نهایت همان نقش محدودی را هم که برای خود متصور است، از میان خواهد برد. به بیان دیگر، همان ابزاری که اروپا آن را ضامن حفظ جایگاهش می‌پندارد، در عمل به عاملی برای حذف قطعی آن از هرگونه مذاکره آینده با ایران بدل خواهد شد.

راهکار واقعی برای اروپا این است که صریحاً از هرگونه توسل به مکانیسم ماشه صرف‌نظر کند و خود را به‌عنوان شریکی مستقل و قابل اعتماد در میدان حاضر سازد. کنار گذاشتن مکانیسم ماشه به معنای نمایش پایبندی اروپا به دیپلماسی مبتنی بر حسن نیت به جای اجبار است، اعتماد ایران را بازمی‌سازد، فضای سیاسی لازم را برای تیم مذاکره‌کننده ایرانی در داخل کشور فراهم می‌آورد و برای اروپا نقش واقعی در شکل‌دهی به گفت‌وگوهای آینده ایجاد می‌کند.

چنین تصمیمی هرچند نیازمند شجاعت و جسارت است، می‌تواند نخستین گام جدی اروپا در مسیر دستیابی به خودمختاری راهبردی در نظم نوین جهانی به شمار آید.