تصمیم رئیس‌جمهور برای تفویض کامل اختیارات به استانداران، نشان‌دهنده آرایش تمام‌عیار اضطراری کشور است؛ برنامه‌ای که با نگاه به سناریوهای محتمل بحران و جنگ طراحی شده تا مدیریت استان‌ها حتی در فقدان مرکز نیز بدون وقفه ادامه یابد.
نورنیوز-گروه سیاسی: اظهارات اخیر رئیس‌جمهور مبنی بر «تفویض تمام اختیارات به استانداران» را نباید صرفاً در چارچوب تمرکززدایی اداری تفسیر کرد؛ بلکه این اقدام را باید در پرتو تحولات منطقه‌ای، تهدیدات امنیتی و آمادگی برای شرایط فوق‌العاده دید. این یک طراحی اضطراری هوشمند است که کشور را در وضعیت "آرایش کامل جنگی" قرار می‌دهد. اطمینان از تداوم خدمات عمومی حتی در سناریوی قطع ارتباط با مرکز، بیانگر تجربه‌آموزی حاکمیت از حوادث طبیعی یا حتی تهاجم نظامی است. این اقدام، تمرینی برای بازتوزیع اقتدار اجرایی با هدف جلوگیری از غافلگیری و فلج شدن ساختار مدیریت کشور است.
آمادگی برای مدیریت بدون مرکز
عبارت کلیدی رئیس‌جمهور که «حتی اگر ما شهید شویم، کار مردم نباید معطل بماند»بازتاب‌دهنده نگاهی راهبردی به احتمال حملات هدفمند به مرکز تصمیم‌گیری است. جمهوری اسلامی ایران با تجربه جنگ ۸ ساله و همچنین رویارویی با جنگ ترکیبی دشمنان، دریافته است که تاب‌آوری ملی در گرو تمرکززدایی هدفمند است. این تفویض اختیار به‌معنای سپردن کامل مسئولیت اجرایی به استانداران نیست، بلکه واگذاری مسئولیت فرماندهی محلی در شرایط اضطرار است؛ به نحوی که هر استان بتواند بدون وابستگی مستقیم به پایتخت، خدمات عمومی، امنیت داخلی و اداره اقتصادی را ادامه دهد.
پیوند این تدبیر با راهبردهای کلان نظام
تأکید رئیس‌جمهور بر «عمل در چارچوب سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری و قانون برنامه» به‌خوبی نشان می‌دهد که این تفویض اختیار از چارچوب قانون‌گرایانه خارج نمی‌شود. در واقع، به‌جای ایجاد شکاف یا رقابت میان مرکز و استان‌ها، نوعی "آمایش قدرت در درون نظام اداری" ایجاد می‌شود. این گام با مفاهیم حکمرانی در شرایط بحران هم‌راستا بوده و می‌تواند در سطوح جهانی الگویی برای کشورهایی باشد که در معرض تهدیدات گسترده هستند. تمرکززدایی درون‌نظام، اگر هوشمندانه و در چارچوب‌های راهبردی هدایت شود، ابزار مقاوم‌سازی ملی خواهد بود.
مدیریت آینده‌نگر برای تاب‌آوری ملی
نکته مهم در این تصمیم آن است که استانداران نه صرفاً کارگزار، بلکه فرمانده بحران در استان خود تلقی می‌شوند. در چنین مدلی، اگر مسیرهای ارتباطی، مخابراتی یا حتی زنجیره‌های تدارکاتی دچار وقفه شوند، هر استان با استفاده از منابع خود و اختیارات قانونی می‌تواند امورات اساسی مردم را اداره کند. این طراحی، شاخصی از تاب‌آوری ملی است که تنها با واگذاری اقتدار شکل نمی‌گیرد، بلکه مستلزم آموزش، هماهنگی و تعریف سناریوهای تمرینی از پیش طراحی‌شده است.