در اردیبهشت 1404، خانوارهای ایرانی به‌طور میانگین 2.7 درصد بیشتر از فروردین برای کالاها و خدمات هزینه کرده‌اند؛ اما آنچه نگران‌کننده‌تر است، رشد جهشی 12.5 درصدی در بخش بهداشت و درمان و افزایش معنادار قیمت‌ها در خوراکی‌ها، اقامت و قند و شکر است.
نورنیوز-گروه اقتصادی: افزایش ۱۲.۵ درصدی هزینه‌های بهداشت و درمان در اردیبهشت، در مقایسه با سایر حوزه‌ها، زنگ خطر جدی برای نظام رفاه اجتماعی و سلامت کشور است. این رشد، نشان‌دهنده بار مالی مضاعفی بر دوش بیماران، خصوصاً اقشار کم‌درآمد، است. در حالی‌که دولت‌ها معمولاً یارانه‌هایی برای کنترل هزینه‌های درمانی در نظر می‌گیرند، چنین جهشی در یک ماه، حاکی از نبود نظارت کافی یا حذف پوشش‌های حمایتی است. استمرار این روند، می‌تواند منجر به کاهش دسترسی طبقات ضعیف به درمان شود و سلامت عمومی را به بحران بکشاند.
خوراکی‌ها؛ سفره‌های کوچک‌تر در برابر تورم مزمن
تورم ۶.۱ درصدی چای و قهوه، ۶.۲ درصدی قند و شکر و ۵.۱ درصدی نان و غلات نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌ها مستقیماً سفره خانوار را هدف قرار داده است. این اقلام در سبد خوراکی‌های روزمره جایگاه اصلی دارند و افزایش قیمت آن‌ها، شاخص گویایی از فشار معیشتی است. برخلاف تورم‌های ساختاری در کالاهای لوکس، این نوع تورم بر کیفیت و کمیت تغذیه خانوارها تأثیر مستقیم می‌گذارد. تکرار این روند در ماه‌های آتی، امنیت غذایی را نیز تهدید می‌کند.
خدمات؛ وقتی تفریح و اقامت هم گران شد
هزینه اقامت در هتل و رستوران با رشد ۵.۵ درصدی و خدمات تفریح و فرهنگ با افزایش ۴.۱ درصدی مواجه بوده‌اند. این تغییرات اگرچه کمتر از بهداشت و خوراکی‌هاست، اما نشان‌دهنده روند کلی افزایش قیمت خدمات است. در شرایطی که اقشار متوسط و پایین به دنبال استراحت یا فراغتی اندک هستند، افزایش هزینه‌های این خدمات عملاً آن‌ها را از دسترس خارج می‌کند و به نوعی شکاف طبقاتی را در زمینه «کیفیت زندگی» افزایش می‌دهد.
تورم ماهانه؛ شاخصی کلیدی اما نادیده گرفته‌شده
هرچند تمرکز رسانه‌ها معمولاً بر تورم سالانه است، اما تورم ماهانه یکی از شاخص‌های حساس برای درک «نبض فعلی اقتصاد» و پیش‌بینی آینده است. نرخ ۲.۷ درصدی اردیبهشت، اگرچه عددی نسبتاً ثابت تلقی می‌شود، اما ترکیب درونی آن نشان می‌دهد که افزایش فشارها نابرابر و ناعادلانه است. تمرکز تورم بر بخش‌هایی همچون سلامت و خوراک، گواهی است بر ناکارآمدی نظام حمایتی و ضرورت مداخلات هدفمند و فوری.