حضور قالیباف در نشست پارلمانی بریکس در برزیل، نه‌تنها نمادی از دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران، بلکه نشانه‌ای از ارتقای نقش‌آفرینی پارلمان‌ها در تقویت همکاری‌های جنوب جهانی است. این سفر از زوایای مختلف، پیامی راهبردی برای آینده روابط ایران و بریکس دارد.
نورنیوز-گروه بین الملل: در نظام جهانی نوظهور، جایی که نهادهای قدرت جهانی سنتی با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند، نقش پارلمان‌ها به‌عنوان مکمل و شتاب‌دهنده دیپلماسی رسمی، اهمیتی دوچندان یافته است. نشست پارلمانی بریکس در برازیلیا با محوریت «حاکمیت جهانی فراگیر» فرصتی مناسب برای تبادل تجربیات قانون‌گذاری، توسعه ظرفیت‌های حقوقی همکاری میان اعضا و تقویت سازوکارهای مشارکت درون‌ساختاری در بریکس بود. قالیباف در این نشست، با طرح دیدگاه‌ها و پیشنهادهایی نظیر هماهنگی قانون‌گذاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشترک، سعی داشت مدل نوینی از دیپلماسی پارلمانی را به نمایش بگذارد.
آمریکای لاتین؛ همگرایی راهبردی جنوب جهانی
سفر قالیباف به کوبا، ونزوئلا و برزیل، تنها یک سفر دیپلماتیک نبود، بلکه گامی هدفمند برای تقویت محور مقاومت و همگرایی جنوب جهانی به شمار می‌رود. بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین، به‌رغم فشارها و تحریم‌های آمریکا، از مواضع ضدصهیونیستی و عدالت‌خواهانه جمهوری اسلامی ایران حمایت می‌کنند. این اشتراکات تاریخی و سیاسی، زمینه‌ساز توسعه روابط پایدار میان دو منطقه شده است. تاکید بر هم‌افزایی ظرفیت‌ها، مقابله با تحریم‌ها و طراحی راهکارهای حقوقی مشترک، رویکردی هوشمندانه برای نهادینه‌سازی همکاری‌ها در قالب بریکس است.
بریکس؛ سکوی تحول در مناسبات بین‌المللی
با دارا بودن نیمی از جمعیت جهان و ۴۰ درصد اقتصاد جهانی، بریکس در حال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یک بازیگر کلان در نظم بین‌المللی است. عضویت ایران در بریکس در کنار سایر سازمان‌های چندجانبه مانند شانگهای و اوراسیا، حاکی از راهبردی بودن نگاه جمهوری اسلامی به تقویت استقلال جهانی و مقابله با سلطه‌گری غرب است. با توجه به تفاوت‌های حقوقی اعضای بریکس، پارلمان‌ها می‌توانند بستر لازم برای تسهیل اجرای توافقات اقتصادی، کاهش تعارض‌های قانونی و تسریع پروژه‌های زیرساختی را فراهم سازند.
ابتکار ایران برای نظم پایدار جهانی
مواضع ایران در اجلاس برزیلیا فراتر از مواضع دفاعی صرف بود. تمرکز بر چالش‌های جهانی چون تحریم‌های اقتصادی، بحران‌های غذایی و تغییرات اقلیمی و طرح ایده‌های سازنده مانند ایجاد بازارهای مشترک، تسهیل سرمایه‌گذاری و تدوین منشور مقابله با تحریم‌ها، از سطحی فعال و پیش‌رو در سیاست‌گذاری حکایت دارد. چنین ابتکارهایی نشان می‌دهد که ایران نه‌تنها در پی بهره‌برداری منفعت‌طلبانه از ساختار بریکس نیست، بلکه آماده مشارکت در طراحی ساختارهای جایگزین نظم سنتی بین‌المللی است. هم‌افزایی دیپلماسی دولت و پارلمان در این راستا، الگویی موثر برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی در عصر گذار جهانی خواهد بود.