لغو بورسیه نویسنده استرالیایی به‌دلیل حمایت از شهید یحیی سنوار، موجی از اعتراضات را در جامعه ادبی و فرهنگی استرالیا برانگیخت؛ جایی که آزادی بیان قربانی سانسور نهادی شد.
نورنیوز ـ گروه فرهنگی: قرار بود روز بیستم ماه می امسال، جشن کوچکی برای ادبیات بومی در استرالیا برگزار شود. کتابخانه ایالتی کوئینزلند طبق سنت هر ساله‌اش، جایزه «سیاه و نوشتن» را به نویسندگان بومی و جزیره‌نشین تنگه تورس اعطا کند؛ بورسیه‌ای به ارزش ۱۵ هزار دلار، به‌همراه فرصت چاپ آثار در یکی از انتشارات‌های معتبر دانشگاهی. اما چند ساعت مانده به مراسم، همه‌چیز ناگهان متوقف شد.
کارن وایلد، نویسنده‌ای از مردمان مارتو و ساکن جنوب آدلاید، یکی از برندگان این بورسیه بود. او برای رمان منتشرنشده‌اش با عنوان گرد و غبار درخشان، داستانی که سرگذشت هفت نسل از کودکان بومی ربوده‌شده را روایت می‌کند. اما بورسیه‌اش لغو شد؛ نه به‌خاطر محتوای کتاب، نه به‌خاطر کیفیت ادبی کارش، بلکه صرفاً به‌دلیل یک توییت.
کارن در اکتبر ۲۰۲۳، در واکنش به تجاوز اسرائیل به غزه، یحیی سنوار، رهبر مقاوم فلسطینی را «شهید» نامیده و از او بابت ایستادگی در برابر استعمار ستایش کرده بود. همین توییت، بهانه‌ای شد برای کتابخانه کوئینزلند تا بلافاصله کمک‌هزینه او را لغو کند؛ تصمیمی که جامعه فرهنگی و ادبی استرالیا را در شوک فرو برد.
دست‌کم چهار نفر از اعضای هیئت داوران، در اعتراض به این تصمیم غیرمنصفانه، ظرف ۲۴ ساعت استعفا دادند. اولین آرالوئن، شاعر برجسته و برنده جایزه استلا، در نامه استعفایش نوشت: «من در سیستمی که احساسات ضد نسل‌کشی را خاموش می‌کند و صدای هنرمندان را قربانی مصلحت سیاسی می‌سازد، شرکت نخواهم کرد.»
او با اشاره به اینکه دو کتاب نامزد در بخشی که داوری می‌کرد مستقیماً به موضوع غزه پرداخته بودند، پرسید: «اگر یکی از آن آثار برنده شود، آیا باز هم وزیر آن را لغو خواهد کرد؟»
این نخستین باری نبود که سیاست، ادبیات را در استرالیا زیر پا می‌گذارد. در مارس ۲۰۲۴، کتابخانه ایالتی ویکتوریا نیز کارگاه‌های آموزشی «Teen Bootcamp» را که با حضور نویسندگانی حامی فلسطین برنامه‌ریزی شده بود، لغو کرد. در پی این اقدام، نویسندگان شناخته‌شده‌ای چون میشل د کِرتسر و تونی برچ اعلام کردند که همکاری خود را با کتابخانه قطع خواهند کرد. بیش از ۱۰۰ نفر از کارکنان نیز با نوشتن نامه‌ای به مدیرعامل، نارضایتی‌شان را علناً اعلام کردند.
کارن وایلد، نویسنده‌ای با قلمی از درد و صداقت، به‌خاطر دفاع از مقاومتی که در برابر ظلم قد علم کرده، از حمایت مالی و ادبی محروم شد. یحیی سنوار، مردی که به‌زعم او و بسیاری دیگر، نماد ایستادگی برابر اشغال است، تبدیل به کلیدواژه‌ای شد برای محروم‌سازی نویسندگان و هنرمندان از حق بیان.
کتابخانه کوئینزلند می‌توانست جایی باشد برای رشد صداهای مستقل، اما امروز بیش از هر چیز، نمادی است از سانسوری مدرن؛ جایی که حمایت از آزادی بیان، تنها تا جایی معتبر است که با سیاست روز هماهنگ باشد.
کتابخانه ایالتی ویکتوریا هم در در مارس ۲۰۲۴ تصمیم گرفت تا برنامه کارگاه‌های آموزشی «Teen Bootcamp» را که توسط نویسندگانی که حمایت خود را از فلسطین و مخالفت خود با تهاجم اسرائیل به غزه پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ اعلام کرده بودند، لغو کند. به دنبال آن نویسندگان برجسته استرالیایی مانند میشل د کرتسر و تونی برچ اعلام کردند که دیگر با کتابخانه کار نخواهند کرد. بیش از ۱۰۰ نفر از کارکنان هم در اعتراض به مدیر عامل کتابخانه نامه نوشتند.