در حالی که تنها سه روز تا دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط باقی مانده، سفر دو روزه رافائل گروسی به تهران می تواند رخدادی مهم تلقی شود.سفری که می‌تواند روند گفت‌وگوها را تسهیل کند یا در صورت تکرار رفتارهای سیاسی، مسیر دیپلماسی را دشوارتر سازد.
نورنیوز-گروه سیاسی: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از ظهر چهارشنبه ۲۷ فروردین و در مقطعی مهم وارد تهران شد.
سفری که نه‌تنها با رایزنی‌های فنی و دیدار با مقامات بلندپایه ایرانی همراه است، بلکه در آستانه دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط، حائز اهمیت مضاعف شده است. دیدارهای گروسی با سیدعباس عراقچی و محمد اسلامی در چنین مقطعی، نه فقط تلاشی برای پیگیری قطعنامه شورای حکام در آذر ۱۴۰۲، بلکه مقدمه‌ای برای بازتعریف رابطه ایران و آژانس در مسیر حساس پیش‌روست.
تا پیش از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران در آذر ۱۴۰۲، نگاه‌ها به ۲۵ اکتبر ۲۰۲۵ به‌عنوان نقطه عطف اصلی پرونده هسته‌ای ایران دوخته شده بود؛ تاریخی که طبق قطعنامه ۲۲۳۱، پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران را رقم می‌زد. اما قطعنامه صدور قطعنامه سیاسی آژانس، شرایط را دستخوش چالشهایی غیر منتظره کرد. اکنون، ناظران سیاسی بر این باورند که ماههای آینده، یعنی بازه زمانی منتهی به تابستان ۱۴۰۴، بدلیل کنش و واکنشی که طرفهای امضاء کننده برجام می توانند داشته باشند دوره ای مهم خواهد بود؛ چرا که اگر آژانس روند قبلی را ادامه دهد ،احتمال پیچیده تر شدن شرایط کاملا محتمل است.
در این میان، آنچه اهمیت دارد، نقش بی‌طرفانه و غیرسیاسی آژانس است. ایران تا امروز بیشترین همکاری ممکن را با آژانس داشته؛ بازرسان این نهاد به‌صورت منظم، پرحجم و در چارچوب موافقتنامه پادمان، در حال بازدید از تأسیسات هسته‌ای کشور هستند. حتی بسیاری از گزارش‌های فنی منتشرشده توسط خود آژانس، مهر تأییدی بر شفافیت عملکرد ایران بوده‌اند. با این‌حال، برداشت‌ها و تصمیم‌گیری‌های سیاسی در رده‌های مدیریتی آژانس، بارها مانع از بسته شدن پرونده‌ها شده و فضا را غبارآلود کرده است.
در چنین شرایطی، گروسی با دو انتخاب روبه‌روست: یا همچنان از مسیر فنی و بی‌طرفانه فاصله بگیرد و گزارش‌هایی سیاسی به شورای حکام ارائه دهد که می‌تواند به احیای روندهای تنش‌آفرین در شورای امنیت منتهی شود؛ یا آنکه با بازتاب واقعیت‌های همکاری گسترده ایران، فرصت شکل‌گیری یک تفاهم سیاسی جدید را فراهم آورد. بدون تردید، گزارش نهایی گروسی تا بهار ۲۰۲۵، تأثیر مستقیمی بر آینده گفت‌وگوهای ایران و آمریکا و سرنوشت توافق هسته‌ای خواهد داشت.
همزمان، آمریکا نیز چشم‌انتظار خروجی این سفر است. به گفته مقامات آمریکایی، دور اول گفت‌وگوهای غیرمستقیم «سازنده» بوده و در دور دوم، که شنبه در مسقط برگزار می‌شود، طرفین تلاش خواهند کرد چارچوبی برای بحث‌های هسته‌ای ترسیم کنند. اگر آژانس بتواند به‌عنوان یک نهاد داوری فنی و حقوقی، از سایه سیاست خارج شود، می‌توان امیدوار بود که مسیر گفت‌وگوها نیز به سوی توافقی واقع‌بینانه پیش برود.