در آستانه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان، نماینده ویژه ترامپ با تأکیدی بی‌سابقه اعلام کرد: شرط واشنگتن برای آغاز گفت‌وگو، برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران است؛ در غیر این صورت، تصمیم‌گیری نهایی با شخص رئیس‌جمهور خواهد بود.
نورنیوز-گروه سیاسی: در آستانه دور جدید مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن که روز شنبه ۲۳ فروردین در عمان برگزار می شود، استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، در گفت‌وگویی با وال‌استریت ژورنال از موضع رسمی و فعلی دولت ترامپ پرده برداشت. وی با تأکید بر ضرورت توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران گفت:«به نظر من موضع ما با برچیدن برنامه هسته‌ای ایران آغاز می‌شود. این موضع امروز ماست.»
اظهارات ویتکاف نشان می‌دهد که کاخ سفید همچنان بر یک موضع حداکثری و غیرقابل انعطاف در برابر برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران پافشاری می‌کند. او در ادامه، در عین حال که احتمال برخی انعطاف‌ها را مطرح کرد، چنین هشدار داد:«این به آن معنا نیست که تا حدی راه‌های دیگری برای یافتن مصالحه نخواهیم یافت.»
با این حال، او بلافاصله بر امکان ارجاع تصمیم به سطح بالاتر تأکید کرد:«اگر ایران از برچیدن برنامه هسته‌ای خود خودداری کند، موضوع را به رئیس‌جمهور ترامپ ارجاع خواهم داد تا تعیین کند چگونه جلو برویم.»
در بخش دیگری از این مصاحبه، ویتکاف درباره الزامات هرگونه توافق احتمالی با ایران افزود:«هر توافقی با ایران به اقدامات دقیق و سخت‌گیرانه‌ای برای اطمینان از عدم تولید بمب هسته‌ای نیاز دارد.»
وی همچنین درباره چشم‌انداز اولین نشست میان طرفین گفت:«هدف اولین ملاقات با ایران، ایجاد اعتماد و توضیح اهمیت رسیدن به توافق است، نه بحث در مورد شرایط دقیق توافق.»
این رویکرد آمریکا در حالی اعلام می‌شود که ایران، از همان ابتدا، مواضعی اصولی و روشن در برابر مذاکره اتخاذ کرده است. جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده که مذاکرات صرفاً به موضوع هسته‌ای محدود خواهد بود و این گفت‌وگوها نیز به صورت غیرمستقیم انجام می‌شود. مقامات ایرانی بارها اعلام کرده‌اند که برنامه هسته‌ای کشور تنها با اهداف صلح‌آمیز دنبال می‌شود و تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد.
در عین حال، تهران با صراحت اعلام کرده است که از حقوق قانونی خود در چارچوب معاهده NPT عقب‌نشینی نخواهد کرد. همچنین هرگونه مذاکره‌ای را که در فضای فشار، تهدید و پیش‌شرط‌های یک‌جانبه انجام شود، مردود می‌داند.
اظهارات ویتکاف درباره «برچیدن» برنامه هسته‌ای ایران، در شرایطی مطرح می‌شود که واقعیت‌های میدانی و حقوقی، تحقق چنین خواسته‌ای را نه‌تنها غیرعملی، بلکه خلاف قواعد بین‌المللی می‌سازد. از منظر فنی، ایران در حال حاضر به سطحی از خودکفایی در چرخه سوخت هسته‌ای دست یافته که بازگشت‌ناپذیر تلقی می‌شود.
در چنین شرایطی، اگر واشنگتن به‌دنبال یک توافق پایدار، قابل اجرا و مبتنی بر واقعیت است، باید میان تکرار سیاست‌های فشار حداکثری و پذیرش روندی راهبردی و مرحله‌بندی‌شده، تصمیمی جدی بگیرد. آنچه امروز در گفت‌وگوی نماینده ترامپ نمایان است، بیش از آنکه نشانه آغاز یک روند اعتمادسازی باشد، بازتابی از ذهنیتی است که هنوز به مسیر واقع‌گرایانه دیپلماسی نرسیده است.