سفر نتانیاهو به واشنگتن به‌جای پیروزی دیپلماتیک، با شوکی سیاسی همراه شد؛ نه تعرفه‌ها کاهش یافت، نه حمایت از جنگ غزه جلب شد. اعلام شروع مذاکرات ایران و آمریکا از سوی ترامپ، تل‌آویو را غافلگیر کرد و پاسخ عراقچی، تصویر تازه‌ای از تحولات منطقه ترسیم کرد.
نور نیوز-گروه بین الملل :دیدار اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده، برخلاف انتظارات، هیچ‌گونه دستاورد مشخص و ملموسی برای تل‌آویو در پی نداشت. در شرایطی که نتانیاهو با مجموعه‌ای از اهداف از پیش تعیین‌شده، عازم واشنگتن شده بود، نه‌تنها نتوانست حمایت‌های مورد نظرش را به‌دست آورد، بلکه با تحولات غیرمنتظره‌ای مواجه شد که موقعیت او را در سطح داخلی و منطقه‌ای به چالش کشید.
اهداف ناکام؛ از تعرفه‌ها تا جنگ غزه
اهداف اصلی نتانیاهو در این سفر حول سه محور عمده قرار داشت: نخست، کاهش یا لغو تعرفه‌های گمرکی آمریکا علیه کالاهای اسرائیلی؛ دوم، جلب حمایت سیاسی و نظامی کاخ سفید در تداوم جنگ علیه نوار غزه؛ و سوم، تلاش برای همراه‌سازی دولت ترامپ در اتخاذ رویکردهای تهاجمی‌تر علیه ایران. با این حال، هیچ‌یک از این محورها به نتیجه‌ای مطلوب ختم نشد. این شکست را می‌توان نشانه‌ای از محدودیت‌های سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در مواجهه با تغییرات راهبردی آمریکا دانست.
مواضع سرد کاخ سفید در قبال تل‌آویو
دیدار در کاخ سفید که رسانه‌های اسرائیلی آن را «شکست‌خورده» توصیف کردند، نتایج مورد انتظار را برای نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به‌همراه نداشت. نتانیاهو حتی موفق نشد در خصوص موضوعات کلیدی مانند سوریه و ترکیه، از ترامپ حمایت لازم را دریافت کند. بالعکس، ترامپ از وی خواست تا اختلافات خود با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، را حل‌وفصل کند. این موضع‌گیری برای تیم اسرائیلی، به‌ویژه در شرایطی که آنکارا به یکی از منتقدان جدی سیاست‌های تل‌آویو در غزه تبدیل شده، ناامیدکننده بود.
شکست در تحقق پیش‌بینی‌ها و انتظارات
در شرایطی که تحلیل‌گران و مقام‌های اسرائیلی انتظار داشتند این دیدار به دستاوردهایی استراتژیک و حتی انتخاباتی برای نتانیاهو منجر شود، خروجی این سفر با هیچ‌گونه موفقیت ملموسی همراه نبود. نتانیاهو که در تاریخ سه‌شنبه، ۸ آوریل، وارد واشنگتن شد، امیدوار بود بتواند از روابط گرم خود با ترامپ برای تقویت موقعیت داخلی و نیز تسریع روند عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان سعودی، بهره‌برداری کند. اما شرایط به‌گونه‌ای رقم خورد که نه‌تنها این اهداف محقق نشدند، بلکه فضای سیاسی تل‌آویو را نیز تحت تأثیر قرار دادند.
شوک مذاکرات ایران و آمریکا
آنچه بیش از همه هیئت اسرائیلی را غافلگیر کرد، اعلام آغاز مذاکرات مستقیم میان آمریکا و ایران از سوی دونالد ترامپ بود. این مسئله، نه‌تنها در دستور کار اولیه سفر نبود، بلکه در نگاه تل‌آویو یک «شوک سیاسی» تلقی شد. روزنامه عبری‌زبان «اسرائیل هیوم» به نقل از منابع سیاسی گزارش داد که اسرائیل هیچ اطلاعی از توافق اولیه بین ایران و آمریکا برای آغاز مذاکرات نداشت و این موضوع به‌صورت ناگهانی در جریان دیدار مطرح شد.
ایتامار آیخنر، خبرنگار باسابقه روزنامه «یدیعوت آخرونوت»، در تحلیل خود تصریح کرد که دعوت فوری نتانیاهو به کاخ سفید، نه برای بحث درباره تعرفه‌ها، بلکه برای اطلاع‌رسانی مستقیم ترامپ درخصوص تصمیم به آغاز مذاکرات سطح بالا با ایران بوده است. ترامپ می‌خواست به‌صراحت این پیام را به نتانیاهو منتقل کند که قصد ندارد اجازه دهد اسرائیل در مسیر جدید دیپلماسی، مانعی ایجاد کند.
ساعتی پس از اعلام این خبر از سوی ترامپ، عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، نیز اصل خبر را تأیید کرد و محل برگزاری مذاکرات را کشور عمان اعلام نمود. با این حال، عراقچی ضمن رد «مستقیم بودن» مذاکرات، که ترامپ بر آن تأکید کرده بود، تصریح کرد که این گفت‌وگوها قرار است روز شنبه به‌صورت غیرمستقیم برگزار شود. این واکنش سریع از سوی تهران، نه‌تنها مهر تأییدی بر تغییرات جاری در معادلات دیپلماتیک منطقه بود، بلکه بر پیچیدگی فضای پیش‌رو در روابط ایران، آمریکا و اسرائیل نیز تأکید کرد.
تحقیر در موضوع تعرفه‌ها
در کنار مسئله مذاکرات، پاسخ ترامپ به درخواست نتانیاهو درخصوص تعرفه‌های گمرکی نیز تحقیرآمیز توصیف شد. در حالی که اسرائیل امیدوار بود تعرفه ۱۷ درصدی صادراتش به آمریکا لغو یا حداقل کاهش یابد، دولت ایالات متحده هیچ تعهدی در این زمینه نپذیرفت. نتانیاهو که بلافاصله پس از سفر به مجارستان راهی واشنگتن شده بود، در نهایت بدون هیچ نتیجه ملموسی به تل‌آویو بازگشت.