دونالد ترامپ با آغاز دومین دوره ریاست‌جمهوری خود، جنگ اقتصادی علیه چین را وارد مرحله تازه‌ای می‌کند. او قصد دارد با برنامه‌هایی گسترده، از نفوذ این کشور در زنجیره تأمین جهانی بکاهد و جایگاه اقتصادی آمریکا را بازتعریف کند.
نورنیوز-گروه بین الملل: هفته جاری، ترامپ با برگزاری مراسم تحلیف، رسماً دومین دوره ریاست‌جمهوری خود را آغاز خواهد کرد. بازگشت او به کاخ سفید با برنامه‌ای جاه‌طلبانه برای مقابله با نفوذ چین همراه است. ترامپ که همواره خود را منتقد سیاستهای اقتصادی چین معرفی کرده، قصد دارد راهبردهایی قاطع برای مهار این کشور در پیش بگیرد. به نظر می‌رسد اولویت اصلی او کاهش وابستگی اقتصاد آمریکا و متحدانش به زنجیره‌های تأمین چینی است؛ مسئله‌ای که در دولت اول او کلید خورد و اکنون در دستور کار دوباره او قرار دارد.
چین؛ غول زنجیره‌های تأمین جهانی
چین طی دو دهه گذشته، با حمایت گسترده دولت از صنایع کلیدی، تسلط قابل توجهی بر زنجیره‌های تأمین جهانی پیدا کرده است. مواد معدنی کمیاب مانند گرافیت و ژرمانیم، که برای تولید فناوری‌های مدرن و باتری‌های خودروهای برقی ضروری هستند، به طور عمده در انحصار چین قرار دارند. این کشور همچنین با ارائه یارانه‌های سنگین به تولیدکنندگان داخلی، سهم بزرگی از بازار جهانی را در اختیار دارد.
اقدامات ترامپ برای کاهش وابستگی به چین
در دوره اول ریاست‌جمهوری، ترامپ با اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاهای چینی و تشویق شرکت‌های آمریکایی به انتقال تولید از چین به کشورهای دیگر، اولین گام‌ها را برای مقابله با نفوذ چین برداشت. حال، او قصد دارد با اتخاذ رویکردی گسترده‌تر، از جمله انعقاد توافقنامههای تجاری با متحدان، نفوذ پکن را محدود کند. این توافق‌ها می‌تواند کشورهای دیگر را به سمت تأمین منابع جایگزین و کاهش وابستگی به زنجیره‌های تأمین چین سوق دهد.
چالش‌های پیش‌روی آمریکا
با وجود تلاش‌های گذشته، آمریکا هنوز در بهره‌برداری از روابط اقتصادی خود برای رقابت با چین با چالش‌های عمده‌ای روبه‌رو است. یکی از این موانع، عدم وجود توافقنامههای تجاری چندجانبه است. در حالی که چین با عقد قراردادهای تجاری جدید و حمایت از تولید داخلی، نفوذ خود را افزایش داده، آمریکا نتوانسته متحدان را به طور مؤثر در پروژه کاهش وابستگی به چین همراه کند.
راهبردهای آینده؛ توافقنامههای تجاری و تنوع زنجیره‌ها
یکی از گام‌های کلیدی برای ترامپ، پیوستن به توافق‌نامه جامع و پیشرفته برای مشارکت ترانس-پاسیفیک (CPTPP) است. این پیمان می‌تواند ابزار مهمی برای تقویت جایگاه تجاری آمریکا باشد. اما اگر چین پیش از آمریکا به این توافق‌نامه ملحق شود، موقعیت واشنگتن تضعیف خواهد شد. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در تأمین‌کنندگان مواد معدنی حیاتی و فناوری‌های نوین، بخشی از برنامه‌های آینده ترامپ برای مقابله با تسلط چین بر زنجیره‌های تأمین جهانی خواهد بود.
ترامپ قصد دارد با پیگیری برنامه هایی که در دور اول ریاست جمهوری خود آغاز کرد، نفوذ چین را در عرصه جهانی محدود کند. برنامه ترامپ احتمال شامل انعقاد توافقنامههای تجاری جدید، تقویت همکاری‌های اقتصادی با متحدان، و سرمایه‌گذاری در صنایع کلیدی خواهد بود
ترامپ در دوره دوم خود نه تنها جنگ تعرفه‌ای با چین را ادامه خواهد داد، بلکه تلاش خواهد کرد با ایجاد ائتلاف‌های جهانی و تنوع‌بخشی به زنجیره تأمین از وابستگی اقتصاد جهانی به چین بکاهد.