اقدام اوکراین در توقف انتقال گاز روسیه به اروپا به بهانه «دلایل امنیت ملی»، چالشی چندوجهی در ابعاد سیاسی، اقتصادی و انرژی ایجاد کرده که نمی‌تواند تأثیر قابل‌توجهی برتغییر معادلات جنگ به نفع کیف داشته باشد.
نورنیوز- گروه بین‌الملل: اقدام اوکراین در توقف انتقال گاز روسیه به اروپا به بهانه "دلایل امنیت ملی"، هم‌زمان با ورود جنگ به چهارمین سال، بار دیگر نگاه‌ها را به چالش‌های انرژی، سیاست‌های منطقه‌ای و بازی‌های قدرت در این بحران جلب کرده است. این رویداد پیامدهای متعددی را در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی به همراه دارد و می‌توان آن را از سه منظر بررسی کرد: تلاش برای ایجاد دستاورد نمادین، بهره‌برداری سیاسی از بحران انرژی اروپا، و تأثیرگذاری بر سیاست‌های داخلی و خارجی ایالات متحده.
دستاورد نمادین برای زلنسکی
در طول سه سال گذشته، ولودیمیر زلنسکی همواره تلاش کرده تا با نمایش‌های سیاسی و رسانه‌ای، خود را به‌عنوان نماد مقاومت اوکراین معرفی کند. توقف انتقال گاز روسیه به اروپا، که به‌عنوان اقدامی "تاریخی" از سوی اوکراین توصیف شده، می‌تواند تلاشی برای ایجاد یک پیروزی نمادین در کارنامه زلنسکی باشد. با این حال، شواهد میدان نبرد و وضعیت ژئوپلیتیک اوکراین حاکی از آن است که روسیه همچنان دست بالا را در مناطق اشغال‌شده دارد. این اقدام، بیشتر به‌عنوان یک تلاش برای جلب افکار عمومی داخلی و بین‌المللی و پوشاندن ضعف‌های نظامی و سیاسی اوکراین قابل ارزیابی است.
باج‌خواهی انرژی از اروپا
با وجود حمایت‌های مالی و نظامی گسترده اروپا از اوکراین، قطع انتقال گاز روسیه از سوی کی‌یف نشان‌دهنده یک استراتژی فشار و باج‌خواهی از اروپاست. اروپا، که با بحران انرژی و افزایش هزینه‌های سوخت مواجه است، اکنون در برابر اقدامی قرار گرفته که مستقیماً نیازهای حیاتی آن را هدف قرار داده است. این اقدام، به‌ویژه در فصل زمستان، فشار بیشتری بر کشورهای اروپایی وارد خواهد کرد. زلنسکی از این وضعیت برای افزایش حمایت‌های مالی و نظامی اروپا بهره‌برداری می‌کند، اما این استراتژی می‌تواند باعث تشدید نارضایتی در برخی کشورهای اروپایی شود که خواستار پایان جنگ و کاهش هزینه‌های مرتبط با آن هستند.
جلب نظر ترامپ و آمریکا
یکی دیگر از اهداف احتمالی این اقدام، جلب حمایت‌های احتمالی دولت آینده آمریکا به‌ویژه در صورت بازگشت دونالد ترامپ به قدرت است. زلنسکی تلاش دارد تا با نمایش‌هایی مانند توقف انتقال گاز روسیه، توجه ترامپ و حامیانش را به اهمیت ادامه حمایت از اوکراین جلب کند. درخواست‌های زلنسکی برای افزایش صادرات گاز آمریکا به اروپا نیز نشان‌دهنده تلاش برای همسو شدن با سیاست‌های انرژی‌محور ایالات متحده و تأثیرگذاری بر تصمیمات آینده آن کشور است.
اقدام اوکراین در قطع انتقال گاز روسیه به اروپا، اگرچه ممکن است خسارت‌هایی برای روسیه به همراه داشته باشد، اما بزرگ‌ترین بازنده آن اروپا خواهد بود. بحران انرژی، افزایش هزینه‌ها و فشار اقتصادی بر شهروندان اروپایی، این قاره را در وضعیتی شکننده‌تر قرار می‌دهد. از سوی دیگر، این اقدام بار دیگر عدم استقلال اروپا در تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی را نشان می‌دهد.
توقف انتقال گاز روسیه بیش از آنکه تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر جنگ داشته باشد، ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی کوتاه‌مدت زلنسکی و فشار بر اروپا است. اما پیامدهای آن، به‌ویژه در بلندمدت، می‌تواند موقعیت اروپا را در معادلات جهانی تضعیف کرده و تنش‌های داخلی میان کشورهای اروپایی را افزایش دهد.