طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، 9 نفر از هر 10 نفر در جهان هوای آلوده را استنشاق می‌کنند که سالانه موجب مرگ 7 میلیون نفر می‌شود. آلودگی هوا نه‌تنها بر سلامت جسمی تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند موجب اختلالات عصبی، رفتاری و روانی مانند افسردگی شود.
نورنیوز-گروه اجتماعی: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO) از هر ۱۰ نفر در جهان، ۹ نفر هوای آلوده را استنشاق می‌کنند. این وضعیت سالانه موجب مرگ ۷ میلیون نفر می‌شود. علاوه بر این، آلودگی هوا می‌تواند اثرات جدی بر سیستم عصبی و شناختی انسان داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با بروز اختلالات رفتاری، اختلالات عصبی و در نهایت آسیب‌های شدید روانی مرتبط است.
تاثیر آلودگی هوا بر شیوع افسردگی
اختلالات روانی همچون افسردگی بیش از ۳۰۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است. بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵، نرخ افسردگی ۱۸ درصد افزایش یافته است. نظرسنجی‌های جهانی در ۶۰ کشور نشان می‌دهد که ۹/۳ تا ۲۳ درصد مردم از بیماری‌های فیزیکی مزمن و افسردگی رنج می‌برند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، افسردگی یکی از سه عامل اصلی کاهش سال‌های سالم زندگی (DALY) باشد.
تأثیر آلودگی هوا بر کودکان
مطالعات جدید نشان داده است کودکانی که در معرض هوای آلوده قرار دارند، نشانه‌هایی از بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون و بیماری نورون حرکتی در ساقه مغز خود نشان می‌دهند. همچنین، شواهدی از وجود نانوذراتی مرتبط با سیستم‌های احتراق خودرو و ترمزها در مغز آنها یافت شده است.
آلودگی هوا و اپیدمی عصبی جهانی
تحقیقات جهانی نشان می دهد که مغز انسان در برابر آلودگی‌های محیطی مصون نیست. شواهد گواه این واقعیت است که آلودگی هوا با بیماری‌هایی مانند اختلال طیف اوتیسم، آلزایمر، زوال عقل و کاهش شناخت مرتبط است. اگرچه اختلالات عصبی ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما بسیاری از آنها تغییرات بافتی مشابهی در مغز ایجاد می‌کنند که آلودگی هوا ممکن است این تغییرات را تشدید کند.
سونامی بیماری‌های مغزی
افزایش آلودگی هوا می‌تواند بحرانی فراتر از سلامت جسمی ایجاد کند. علاوه بر تأثیر آلودگی هوا بر قلب و ریه‌ها، آسیب‌های عصبی و مغزی نیز از جمله عوارض شایع است که درمان آن بار مالی و اجتماعی سنگینی به همراه دارد. افزایش هزینه‌های درمان، کاهش بهره‌وری نیروی کار و افت کیفیت زندگی، از جمله پیامدهای این بحران هستند.
هشدار جراحان مغز و اعصاب
متخصصان مغز و اعصاب هشدار داده‌اند که آلودگی هوا می‌تواند به افزایش بیماری‌هایی همچون تومورهای مغزی، سکته‌های مغزی، آلزایمر و پارکینسون منجر شود. این زنگ خطر جدی نیازمند توجه و اقدامات فوری است.
راهکارها و نقش مسئولان در مقابله با بحران
برای مقابله با بحران آلودگی هوا در گام اول می بایست در خصوصوجایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر گام‌های جدی برداشته شود.
گسترش فضای سبز شهری با کاشت درختان و ایجاد پارک‌های بیشتر از جمله اقدامات مهمی دیگری است که برای کاهش آلاینده‌ها ضروری است.
اجرای دقیق قانون هوای پاک و اعمال مقررات سختگیرانه برای کنترل آلاینده‌های صنعتی و نظارت بر فیلترینگ خودروها و کارخانجات در کنارسرمایه گذاری برای توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی بویژه وسایل نقلیه ای چون مترو که از سوخت‌های فسیلی استفاده نمی کنند از جمله اقدامات مهمی دیگری است که باید به آن اهتمام شود.
ارتقای آگاهی مردم درباره تأثیرات آلودگی هوا بر سلامت مغز و روان و تشویق آنها به اقدامات فردی، مانند کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی، استفاده از خدمات دولت الکترونیک و انجام خریدهای روزانه با استفاده از فروشگاه‌های فعال در فضای مجازی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش این تهدید داشته باشد.
آلودگی هوا نه تنها یک معضل زیست‌محیطی، بلکه یک بحران بهداشتی و اجتماعی جدی است که سلامت نسل‌های آینده را تهدید می‌کند. ضرورت دارد که با اقداماتی فوری و هماهنگ، از وقوع این بحران جلوگیری کنیم و جامعه‌ای سالم‌تر برای آیندگان به ارمغان آوریم.