نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی در وین آغاز به‌کار کرد که اشارات مدیرکل این نهاد حکایت از آن دارد که ایران و تصمیم‌گیری درباره آینده روابط با تهران در صدر موضوعات مورد بحث 35 کشور عضو آژانس است.
نونیوز-گروه سیاسی: نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ساعاتی پیش آغاز به کار کرد. این نشست از امروز 9 سپتامبر(19 شهریور) تا جمعه ۱۳ سپتامبر(۲۳ شهریور) ادامه خواهد داشت. ایمنی، تشعشعات و امنیت هسته‌ای، اجرای توافقنامه پادمان و تقویت فعالیت‌های علمی و پژوهشی آژانس و موضوعات هسته‌ای کشورها از مهمترین دستور کارهای این نشست است. بر اساس اعلامیه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دستورکار جلسه امروز شورای حکام شامل موضوعاتی از جمله، تقویت فعالیت‌های آژانس در زمینه دانش هسته‌ای، فناوری و کاربرد آن، اجرای توافق پادمانی در جمهوری دموکراتیک کره، اجرای توافق ان‌پی‌تی(منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای) در جمهوری عربی سوریه، ایمنی هسته‌ای، امنیت و پادمان‌ها در اوکراین، انتقال مواد هسته‌ای در چارچوب توافق آکوس(AUKUS) و پادمان‌ها ذیل تمامی جنبه‌های ان‌پی‌تی، اجرای پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در غرب آسیا و احیای برابر حاکمیتی تمامی اعضای آژانس است.
در کنار این موضوعات پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران اما مهمترین موضوع نشست شهریور ماه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود تا به گفته مسئولان برگزاری، میزان پایبندی ایران به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و اجرای توافقنامه پادمانی ان‌پی‌تی راستی آزمایی راستی آزمایی شده و تازه‌ترین گزارش‌ها از بازرسی فعالیت‌های اتمی ایران بررسی شود.
دور آخر نشست شورای حکام خرداد ماه سالجاری و در حالی برگزار شد که به رغم همه همکاری‌های ایران با آژانس، قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان، علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران تصویب و از تهران خواسته شد تا برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» انجام دهد.
گروسی: نتایج واقعی می‌خواهیم
در ابتدای این نشست رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود به تشریح تازه‌ترین اطلاعات درباره روابط ایران با این نهاد پرداخت و مدعی شد که آژانس اطلاعات کافی درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آن‌ها را در ایران ندارد.
گروسی با اشاره به گزارش فصلی خود درباره برنامه هسته‌ای ایران، درباره میزان تولیدات اورانیوم غنی‌شده ایران گفت: ذخایر اورانیوم ایران تا خلوص ۲۰ درصد و ۶۰ درصد همچنان رو به افزایش است و ایران تعداد آبشارهایی را که برای تولید «یواف۶» (UF۶) استفاده می‌کند، افزایش داده است. سه سال و نیم از زمانی که ایران اجرای تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام، از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرده و بنابراین، سه سال و نیم از زمانی که آژانس دسترسی تکمیلی در ایران داشته، گذشته است.
مدیرکل آژانس درباره توافق ان‌پی‌تی میان آژانس و ایران مدعی شد: هیچ پیشرفتی در حل‌وفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده حاصل نشده است. آژانس تداوم اشراف خود درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آن‌ها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم در ایران را از دست داده است. ایران می‌گوید تمامی مواد، فعالیت‌ها و محل‌های هسته‌ای ضروری را ذیل توافق ان‌پی‌تی با آژانس اعلام کرده است.
گروسی با ادعای اینکه «اگرچه، این اظهارات با ذرات اورانیوم با منشا انسانی که از سوی آژانس در محل‌های اعلام‌نشده در ایران یافته شده است، مغایرت دارد»، گفت که «آژانس نیاز دارد محل(یا محل‌های) فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده‌ای را که به کار رفته‌اند، بیابد».
او در ادامه گفت: ایران که اعلام کرده است اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را به تعلیق درآورده، هنوز این وظیفه قانونی خود را اجرا نمی‌کند. این مسائل پادمانی باقی‌مانده از تعهدات ایران ذیل توافق جامع پادمانی آن نشات می‌گیرند و باید برای آژانس حل‌وفصل شوند تا بتواند تضمین بدهد که برنامه هسته‌ای ایران، منحصرا، صلح‌آمیز است.
گروسی درباره توافق پادمانی نیز گفت: این مسائل پادمانی باقی‌مانده از تعهدات ایران ذیل توافق جامع پادمانی آن نشات می‌گیرند و باید برای آژانس حل‌وفصل شوند تا بتواند تضمین بدهد که برنامه هسته‌ای ایران، منحصرا، صلح‌آمیز است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین درباره اجرایی شدن بیانیه مشترک آژانس و ایران گفت: هیچ پیشرفتی در ۱۵ ماه گذشته در زمینه اجرایی شدن بیانیه مشترک چهارم مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است. من از ایران می‌خواهم بیانیه مشترک را با به کار بستن جدی پیشنهادات مشخص آژانس بیانیه مشترک اجرایی کند.
او درباره تعامل با «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور جدید ایران گفت: پس از انتخابات در ایران، من با رئیس‌جمهور پزشکیان تبادل پیام کرده و آمادگی‌ام را برای دیدار با او در تهران به منظور ازسرگیری گفت‌وگوها و همکاری میان آژانس و ایران ابراز کردم. او موافقت کرد که در موقعیتی مناسب دیدار کنیم.
گروسی با درخواست انجام گرفتن هرچه سریع‌تر این دیدار گفت: من از ایران می‌خواهم این دیدار را در آینده‌ای نه‌چندان دور ترتیب بدهد تا بتوانیم گفت‌وگوهای سازنده‌ای داشته باشیم که به سرعت، به نتایجی واقعی منجر شود».
این نشست تا روز جمعه ادامه خواهد داشت و نتایج آن می تواند آینده روابط ایران و آژانس در دولت چهاردهم را تا حدود زیادی مشخص کند.