یکی از مهمترین چالش‌های اخیر در دیپلماسی ایران، روابط با آمریکا و اروپاست. سید عباس عراقچی وزیر پیشنهادی امور خارجه در تجربه مذاکره با هر دو را دارد برای بازکردن گره مناسبات با اروپا و آمریکا چه برنامه‌ای دارد؟
نورنیوز-گروه سیاسی: سیدعباس عراقچی وزیر پیشنهادی امور خارجه صبح امروز با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به بیان مهمترین برنامه‌ها و دیدگاه‌های خود پرداخت.
بر اساس آنچه وزیر پیشنهادی امور خارجه در برنامه خود اعلام کرده است وی «تعامل عزّتمندانه، کارکردگرا و فرصت‌محور از موضع برابر و بر مبنای احترام متقابل» را با اروپا دنبال خواهد کرد و درمورد آمریکا نیز «مدیریت تخاصم» را پی خواهد گرفت. عراقچی تاکید کرده که در مسیر «مقابله با سیاست‌های خصمانه آمریکا و رژیم صهیونیستی» حرکت خواهد کرد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه برنامه خود پیرامون تحریم‌ها را استفاده از «تمامی ظرفیت‌های سیاست خارجی برای خنثی‌سازی و بی‌اثرسازی تحریم‌ها و کاهش هزینه‌های آنها» اعلام و تاکید کرده است که در جهت «رفع شرافتمندانه تحریم‌ها، به ویژه تحریم‌های یک‌جانبه، از طریق مذاکرات جدّی، هدفمند و غیرفرسایشی، با حفظ مواضع قطعی نظام» خواهد کوشید.
سهم ایران از کریدورها و را‌ههای ترانزیت یکی دیگر از برنامه‌های عراقچی است. او در برنامه خود برای وزارت امور خارجه نوشته که برای « جلوگیری از تهی‌سازی ظرفیت‌های جغرافیایی کشور، به‌ویژه در دو حوزه حمل‌و‌نقل منطقه‌ای و ترانزیت بین‌المللی، و حوزه‌ی انرژی» خواهد کوشید و دیپلماسی انرژی را به طریقی موثر به کار خواهد گرفت.
«تداوم روابط مستحکم با چین و روسیه، و گسترش همکاری با اقتصادهای نوظهور نظیر هند، اندونزی، آفریقای جنوبی و برزیل» ، «تسهیل مراودات تجاری و اقتصادی با همسایگان، به خصوص در نقاط مرزی» و «کمک به مهار و حل معضلات اقلیمی و زیست محیطی از مسیر همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، و توجّه ویژه به دیپلماسی آب» ازدیگر برنامه های عراقچی در مقام وزیر امور خارجه است.
عراقچی در زمینه «دیپلماسی اقتصادی» در نظر دارد؛ سیاست خارجی را در مدار پیشرفت اقتصادی کشور قرار دهد و از تمام ظرفیت‌های آن برای تسهیل کار و امیدبخشی به فعالان اقتصادی استفاده کند.
وزیر پیشنهادی امور خارجه بر تداوم سیاست حُسن همسایگی و استفاده حداکثری از ظرفیت سازمان‌های منطقه‌ای (شانگهای، بریکس، اتّحادیه‌ی اقتصادی اورآسیا و دیگر سازمان‌های مشابه) تاکید و تصریح کرده است که «میدان دیپلماسی» را تا آفریقا و آمریکای لاتین و شرق آسیا گسترش خواهد داد.
«عبور دادن کشور از زنجیره فشارهای تحریمی»، « حمایت از ساختارها و مسیرهای موجود خنثی‌سازی تحریم‌ها، و کوشش برای گشودن بازارها و سازوکارهای جدید به منظور کاهش هزینه‌های تحریم» و «مقابله با پروژه ایران‌هراسی و امنیتی‌سازی ایران» از اولویت‌های عراقچی در برنامه خود است.
وزیر پیشنهادی امور خارجه همچنین خواهان «دیپلماسی متوازن و کارکردی» بوده و « حمایت همه‌جانبه از محور مقاومت و حقوق مردم مظلوم فلسطین» را از اولویت‌های خود عنوان کرده است.
« بازنگری در شرح وظایف سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور» و «اتخاذ رویکرد تعاملی داخلی «برادرانه، مسئولانه و گفت‌وگومحور» از دیگر اولویت‌های سید عباس عراقچی در مقام وزیر امور خارجه است.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در زمینه تحکیم امنیت ملّی در نظر دارد در هماهنگی و هم‌افزایی با دیگر قوا، نهادها و دستگاه‌های ذیربط، جایگاه دیپلماسی را به عنوان یکی از ابزارهای مهم تولید و مدیریت قدرت ارتقا دهد.
عراقچی «بهره‌گیری ترکیبی از عناصر مادی و معنوی قدرت از جمله قدرت سخت، قدرت نرم، قدرت هوشمند و قدرت معنایی» ، «حفظ و تقویت قدرت بازدارندگی کشور در منطقه و فرامنطقه، از طریق دیپلماسی فعّال منطقه‌ای و بین‌المللی و در هماهنگی کامل بین میدان و دیپلماسی» و نیز «تقویت دولت‌ها و مجموعه‌های متّحد و یا همراه با ایران، و گسترش و تحکیم عُمق ژئوپلتیک کشور به‌ویژه در حوزه محور مقاومت» را از برنامه‌های خود عنوان کرده است.
عراقچی در برنامه خود «مقابله قاطع، موثّر و به‌موقع سیاسی و دیپلماتیک با کانون‌های خطرآفرین، و سیاست‌ها و تصمیم‌های تهدیدآمیز» را گنجانده و نوشته که از « بازسازی اجماع امنیتی جهانی علیه ایران به‌ویژه در شورای امنیت سازمان ملل متّحد» جلوگیری خواهد کرد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه بر بهره‌گیری حداکثری از «دیپلماسی سران» (سران سه قوه)، به خصوص در روابط با همسایگان تاکید دارد و قرار است از ظرفیت‌های «دیپلماسی دفاعی» و «دیپلماسی اطلاعاتی - امنیتی» استفاده شایست کند.
توجّه به کارکرد فناوری‌های نوپدید، از جمله هوش مصنوعی، به عنوان عناصر جدید قدرت در روابط بین‌الملل و نیزصیانت از برنامه هسته‌ای کشور و دستاوردهای آن از دیگر برنامه‌های عراقچی است.
در برنامه وزیر پیشنهادی امور خارجه، پیشبرد «دیپلماسی پارلمانی»، توجّه جدّی به «دیپلماسی غیررسمی»، «دیپلماسی عمومی»، «دیپلماسی رسانه‌ای» و «دیپلماسی فضای مجازی» و نیز روایت‌سازی هوشمندانه و اقناعی در جنگ شناختی دشمن هم گنجانده شده است.