مقایسه آمارتجارت گمرکی ایران نشان می‌دهد، با وجود رشد 4.2 درصدی ارزش و 6 درصدی حجم تجارت غیرنفتی در بهار 1403 ، این رشد در تمامی بخش‌ها متوازن نبوده است و درحالی که سهم حجمی و ارزشی محصولات معدنی و محصولات پلاستیکی از کل صادرات افزایش یافته، سهم گروه‌های فلزات معمولی و مصنوعات آنها، محصولات صنایع شیمیایی و محصولات غذایی کاهش یافته است.
نورنیوز- گروه اقتصادی: بررسی آمار گمرک ایران نشان می‌دهد، روند افزایشی حجم و ارزش تجارت گمرکی ایران در اولین فصل از سال 1403 تداوم یافته و مجموع ارزش و حجم واردات و صادرات غیرنفتی کشور با ثبت رقم 27 میلیارد و844 میلیون دلار و 47میلیون و 227 هزار تن، به ترتیب به رشد 4.2 و 6 درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل دست یافته است.
در این مدت، مجموع ترانزیت خارجی با رشد 55 درصدی رو به رو بوده و از 5 میلیون و 500 هزار تن فراتر رفته است. همچنین ارزش واردات در سه ماهه نخست سال جاری به حدود 14 میلیارد و 326 میلیون دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 1.4 واحد درصدی را تجربه کرده است. ارزش صادرات غیرنفتی ایران نیز از 13 میلیارد و 518 میلیون دلار فراتر رفته که رشد 7.6 درصدی را به نسبت دوره مشابه سال قبل نشان می‌دهد.
به این ترتیب می‌توان مشاهده کرد که تجارت غیرنفتی ایران پس از پشت سرگذاشتن بحران خروج آمریکا از برجام و رکود ناشی از بیماری کرونا، در مسیر بهبود قرار گرفته و روند مثبتی که از سال 1400 آغاز شده بود را ادامه داده است.
با وجود این، بررسی تغییرات نسبت و سهم گروه‌های کالایی از واردات و صادرات کشور نشان می‌دهد، رشد تجارت ایران در تمامی بخش‌ها متوازن نبوده است و درحالی که سهم حجمی و ارزشی محصولات معدنی و محصولات پلاستیکی از کل صادرات سه ماهه اول 1403 افزایش یافته، سهم گروه های فلزات معمولی و مصنوعات آنها، محصولات شیمیایی و محصولات غذایی کاهش یافته است.
بررسی آمار تجاری ایران در بهار 1403
در جداول زیر تفکیک کالاهای صادراتی و وارداتی از مبادی گمرکی ایران براساس طبقه بندی HS قابل مشاهده است.
مطابق با جداول بالا، سه گروه کالایی محصولات معدنی (قسمت 5 ) ، محصولات شیمیایی(قسمت 6)، محصولات پلاستیکی (قسمت 7) و فلزات معمولی و مصنوعات آن(قسمت 15) بیشترین ارزش صادرات گمرکی ایران در سه ماهه نخست سال را به خود اختصاص داده‌اند؛ به طوری که ارزش صادرات این سه گروه به 11 میلیارد و 66 میلیون دلار می‌رسد و حدود 82 درصد از مجموع صادرات ایران را تشکیل می‌دهد.
درمقابل، بیشترین ارزش کالاهای وارداتی به چهار گروه ماشین آلات و کالاهای واسطه‌ای در تولید صنعتی(قسمت 16)، محصولات نباتی(قسمت 2) و محصولات صنایع شیمیایی(قسمت 6) تعلق داشته است. واردات صورت گرفته در این سه گروه حدود 7 میلیارد و 266 میلیون دلار ارزش داشته که 51 درصد از کل ارزش واردات را به خود اختصاص می‌دهد.
از لحاظ درصدی نیز گروه محصولات معدنی بیش از 61.5 درصد از کل حجم و 41.2 درصد از کل ارزش صادرات ایران را در اختیار دارد و بالاترین سهم از صادرات بهار 1403 را به خود اختصاص داده است.
همچنین براساس محاسبات انجام شده در جدول 3، محصولات صنایع شیمیایی با 14.5 درصد از کل حجم و 13.2 درصد از کل ارزش صادرات، در رده دوم قرار گرفته است و سایر گروه ها نیز به ترتیب مشخص شده در جدول، درجایگاه های بعدی قرار گرفته اند.
موضوع دیگری که در جدول شماره 3 به آن پرداخته شد، تغییرات سهم گروه‌های کالایی از کل صادرات ایران در بهار 1403 است.
مطابق با آمار، سهم گروه محصولات معدنی از حجم و ارزش صادرات ایران به ترتیب 3.33 و 4.95 درصد افزایش یافته است. همچنین گروه های کالایی 7، 10 و 16 دیگر بخش‌هایی بوده اند که سهم بیشتری از صادرات ایران را به خود اختصاص داده اند.
از طرفی آمار مندرج در گروه 1 حاکی از آن است که با وجود کاهش حجمی سهم حیوانات زنده و محصولات حیوانی از صادرات، سهم ارزش صادراتی این بخش در بهار 1403 افزایش یافته است.
موضوعی که عکس تغییرات گروه 2 بوده است و نشان می دهد با وجود افزایش حجم صادرات محصولات نباتی، ارزش آنها کاهشی بوده است.
همانطور که در جدول 3 قابل مشاهده است، سهم حجم و ارزش از صادرات گروه های17،15، 13، 12، 6، 8، 9 و 20 از مجموع صادرات گمرکی ایران کاهش یافته است و در سایر بخش ها نیز روند صادرات بدون تغییر مانده است.