تنظیم بازار خودرو با واردات ۱۶۰ هزار دستگاه

نورنیور – گروه اقتصادی: درحالی که نیاز سالانه خودرو در کشور حدود یک میلیون و 500 هزار دستگاه برآورد می‌شود، تولید داخلی در سال 1402 حدود یک میلیون و 338 هزار دستگاه بوده است. این رقم علی رغم رشد 8 درصدی نسبت به سال 1401، پایین تر از اهداف تعیین شده است و نشان می‌دهد تنظیم بازار خودرو همچنان به واردات نیازمند است.

به این ترتیب، تولید داخلی در سال گذشته حدود 90 درصد نیاز کشور را پوشش داده است و تنظیم بازار ایران به واردات  بیش از 160 هزار دستگاه انواع خودرو سواری و باری درسال نیازمند خواهد بود. این موضوع درحالی است که براساس آمار منتشر شده از طرف گمرک، در سال  1402 تنها 11 هزار و 236 دستگاه خودرو سواری وارد کشور شده است و بخش زیادی از نیاز وارداتی مغفول مانده است. از نظر کارشناسان، محدودیت عرضه خودرو یکی از عواملی بود که در سال گذشته منجر به افزایش حباب قیمت‌ها در بازار خودرو ایران شد و اختلاف قیمت‌های کارخانه و بازار آزاد را به بیش از 200 درصد رسانده بود.

با توجه به این شرایط دولت اقداماتی را در جهت تنظیم بازار خودرو پیگیری کرد که پیرو آن، آیین نامه اجرایی ماده 11 قانون ساماندهی صنعت خودرو که در سال 1402 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده بود، در جلسه 13 تیرماه 1403 از طرف هیئت وزیران تصویب و ابلاغ شد. براین اساس، اشخاص حقیقی با درنظر گرفتن شرایط مندرج در آیین نامه، می‌توانند نسبت به واردات انواع خودروهای کارکرده شامل انواع خودرو سواری، وانت، مینی بوس، اتوبوس، کامیون، کامیونت و کشنده تریلر اقدام کنند.

مطابق با آیین نامه مذکور، اشخاص حقیقی می‌توانند بر اساس ضوابط اعلامی از طرف بانک مرکزی اقدام به افتتاح حساب ارزی کرده و پس از آن برای واردات خودرو اقدام کنند. واردات خودرو توسط اشخاص حقیقی مشروط به عدم امکان واگذاری خودرو وارداتی تا ۵ سال است و این افراد باید گواهی عدم سرقتی بودن خودرو را از پلیس کشور مبدا اخذ نموده و ارائه دهند.

منابع ارزی واردات خودرو با رعایت ضوابط ارزی بانک مرکزی از محل ارز حاصل از صادرات اعم از کالا و خدمات، سرمایه گذاری خارجی با اولویت حمل و نقل عمومی (با تأیید سازمان سرمایه گذاری خارجی) و سایر منابع مورد تأیید بانک مرکزی از جمله منابع ارزی با منشأ خارجی تأمین خواهد شد.

سن خودرو باید بر اساس نشان مرتبط با نوع (مدل) سال خودرو در شماره شناسایی خودرو، در زمان ورود به کشور بیشتر از ۳ سال و کمتر از ۵ سال باشد. همچنین واردات خودروی سواری با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی و با فرمان راست ممنوع است. ترخیص خودرو منوط به ارائه گواهی اسقاط است و خودروهای وارداتی باید ژاپنی، کره‌جنوبی یا ساخت کشورهایی اروپایی باشند.

ارزبری واردات خودرو چقدر است؟

براساس آمار گمرک ایران، در سه ماهه ابتدایی سال 1403 حدود 8250 خودروی سواری به صورت قطعی از مبادی گمرکی ترخیص شده است که ارزش آنها به حدود 165 میلیون دلار می‌رسد. با این حساب هر خودرو ترخیص شده در سال جاری به طور میانگین 20 هزار دلار ارزش داشته که شامل انواع خودروهای نو و صفرکیلومتر است.

اگر واردات خودرو نو در فصل‌های باقی مانده از سال نیز به میزان سه ماهه ابتدایی سال باشد، می‌توان انتظار داشت که حدود 33 هزار خودرو تا پایان سال 1403 وارد کشور شود که درحدود 660 میلیون دلار ارزبری خواهد داشت.

از طرفی ارزش خودروهای کارکرده که می‌توانند براساس آیین نامه دولت، به کشور وارد شوند در حدود 5 تا 7 هزار دلار تخمین زده می‌شود. با این حساب حداکثر ارز مورد نیاز برای واردات خودروهای کارکرده نمی‌تواند از 800 میلیون دلار فراتر برود. براساس محاسبات مذکور، به نظر نمی‌رسد کل ارزبری واردات خودرو در سال 1403از مبلغ یک میلیارد و 460 میلیون دلار فراتر برود.