با نگاه به موضع نقادانه‌ای که سیاست خارجی آلمان در ماه‌های اخیر در قبال ایران و روسیه از خود نشان داده، قبل از بروز این حرکت هم بسیار محتمل بود که مدیران کنفرانس امنیتی مونیخ، متأثر از سیاست رسمی یاد شده، این دو کشور را کنار بگذارند.
سایر رسانه‌ها: سایت خبری-تحلیلی «ناخ دنک زایتن» در آلمان، یکی از سکوهای رسانه‌ای معروف و پربازدید در این کشور که غالبا مطالبی متفاوت از روایت‌های جریان اصلیِ هدایت شده رسانه‌ای منتشر می‌کند، در یادداشتی زیر عنوان «کنفرانس امنیتی مونیخ محلی برای سیاسی‌کاری نمادین» نقدی بر عدم دعوت از ایران در این کنفرانس سالانه منتشر کرده است.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
کنفرانس امنیتی مونیخ در این روزها و به ویژه در شرایط حساسی که جهان در آن به سر می‌برد، در حال از دست دادن فرصت برای اثبات خود به عنوان یک فُروم بین‌المللی پیشرو در خصوص مسائل امنیتی برای دستیابی به صلح در جهان است.
به طور سنتی این رویداد باید بحران‌های بین‌المللی همانند جنگ اوکراین و یا موضوعات بین‌المللی مهم، مانند احیای برجام که در آن رفع تحریم‌ها در قبال نظارت بر برنامه اتمی ایران مدنظر قرار گرفته شده است را در یک فضای باز و در مسیر حل و فصل، در قالب گفتگو به بحث و تبادل نظر بگذارد.
اما اکنون شاهد آن هستیم که از روسیه و ایران اصلا دعوت به عمل نیامده است.
برخلاف یک مراسم دیپلماتیک که در آن بنا به خواست میزبان، دعوت‌هایی شخصی ارسال و یا مهمانانی با دلایلی مشخص و طبیعتا خارج از عرف دیپلماتیک از لیست به اصطلاح خط می‌خورند تا از این طریق یک حرکت نمادین از سوی میزبان صورت پذیرفته باشد، یک کنفرانس امنیتی با سابقه‌ای طولانی، همانند کنفرانس امنیتی مونیخ جای مناسبی برای «سیاسی‌کاری‌های نمادین» نیست.
با پس گرفتن دعوت از مهمانانی خاص نه تنها وجهه این کنفرانس در صحنه بین‌الملل دچار آسیبی جدی می‌شود، بلکه «فرهنگ بحث و جدل» که از نمادهای نظام سیاسی در آلمان محسوب می‌شود نیز زیر سوال می‌رود.
آنچه از خروجی «هتل بایریشر هوف» انتظار می‌رود یک بحث و گفتگوی جدی میان مواضع مختلف موجود در دنیای سیاست خارجی است، به‌ویژه رویارویی با مواضع آن کشورهایی که بخش بزرگی از راه حل را در چالش‌های امنیتی کنونی در سیاست جهانی شکل می‌دهند.
حال آنکه؛ با این رفتار، دیدگاه واقع‌بینانه در برخورد با آنچه در جهان می‌گذرد کاملاً مغفول می‌ماند، موضوعی که بسیار دلسرد کننده است.
کنفرانس امنیتی مونیخ گرچه هیچ‌گاه «بی‌طرف» نبوده اما همواره نام «فراآتلانتیک» را با خود به همراه داشته و اغلب در این کنفرانس پلتفرمی برای مباحث جدی در اختیار نمایندگان کشورهای مختلف قرار می‌گرفته است.
رویداد امسال اما، بیشتر شبیه نشست‌های سالانه یک حزب است که در آن اغلب حضار و مدعوین کم و بیش یک نظر مشابه را نمایندگی می‌کنند و قرار است از این فرصت برای نمایش انسجام خود استفاده کنند، انسجامی که در حال حاضر و در «رقابت سیستمی» امروز، از سوی صحنه‌گردانان این نشست، ضروری تلقی شده است!
این مسئله بی‌شک به عمیق‌تر شدن دوقطبی در جهان سیاست خارجی می‌انجامد و نمی‌تواند جلوه‌ای از فضای جهان کنونی که در آن صلح بیش از هر زمانی متزلزل شده باشد.
با نگاه به موضع نقادانه‌ای که سیاست خارجی آلمان در ماه‌های اخیر در قبال ایران و روسیه از خود نشان داده، قبل از بروز این حرکت هم بسیار محتمل بود که مدیران کنفرانس امنیتی مونیخ، متأثر از سیاست رسمی یاد شده، این دو کشور را کنار بگذارند.
اگرچه طرف ایرانی نیز به احتمال فراوان، وقوع این رفتار را بسیار محتمل می‌دانسته، اما ظاهرا باز هم کور سوی امیدی برای پیروزی دیپلماسی وجود داشته است.
از سر طنز می‌توان این‌گونه گفت: هوشمندانه‌تر و در عین حال دیپلماتیک‌تر این بود که برگزارکنندگان، تنها ساعاتی قبل از شروع کنفرانس دعوت خود را پس می‌گرفتند و آنها را از لیست کنار می‌گذاشتند، در این صورت سیاسی‌کاری نمادینشان کامل‌تر می‌نمود!
اکنون این خطر جدی وجود دارد که دیگر هیچ مانعی در مقابل افراد پشت پرده این تصمیم برای تبدیل این کنفرانس به صحنه نمایش تک بعدی، استدلال‌های یک‌سویه و کف و سوت برای یکدیگر وجود ندارد.
گزارش ۲۰۲۳ کنفرانس امنیتی مونیخ نیز به وضوح بیان‌گر تناقضات «غرب» است. از طرفی این‌گونه القاء می‌شود که به‌دنبال خلع سلاح (هسته‌ای) هستند، ولی هم‌زمان تسلیح گسترده‌ای صورت می‌پذیرد و از این موضوع ابراز خوشحالی می‌شود که «قدرت‌های اتمی دموکراتیک» در شرایط کنونی اهتمام خود بر بازدارندگی هسته‌ای را مورد تاکید قرار می‌دهند!
این موارد تناقضاتی هستند که واقعیت امروز را شکل داده و بسیاری را در دنیای امروز به یافتن مسیرهای جایگزین ترغیب کرده است.
اینکه از یک نظام ارزشی خاص از این طریق استفاده ابزاری شود که تعهد به معیارهای خود آن نظام تنها در صورت برآورده شدن منافع صورت پذیرد نیز واقعیتی است که روز به روز بیشتر کنجکاوی افکار عمومی را بر می‌انگیزد.
کشورهایی نظیر ایران در چنین فضایی به‌دنبال یک سیاست خارجی پویا هستند تا بتوانند به‌وسیله آن از خود در مقابل سیاست تحریمی چندین ساله دفاع کنند، سیاستی که برگرفته از خودبرتربینی «دموکراسی غرب» است.
دیدار رسمی رئیس جمهور ایران از چین خود نشانه و اشاره‌ای است به همین موضوع. لذا می‌توان از این رفتار، یعنی خارج کردن از لیست مهمانان کنفرانس امنیتی مونیخ، به عنوان یک خودانزوایی از ترس روبرو شدن با این واقعیت‌ها تعبیر کرد.