نورنیوز ـ گروه سیاسی: در حالی تروییکای اروپایی از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین المللی عقب نشینی کرد که ناظران سیاسی بر این باورند؛ همه اقدامات دولت جدید آمریکا و ۳ کشور اروپایی همپیمان آن کاملا در رصد مقامات ایرانی بوده و تا زمانی که تمامی تحریمهای ظالمانه در مهلت مقرر ۳ماهه متعهد شده از جانب مقامات ایران که به مدیرکل آژانس هسته ای تعهد داده شد برداشته نشود هیچ اقدام موثر دیگری از جانب مقامات ایران انجام نخواهد شد.
انگلیس، فرانسه و آلمان بعد از عقبنشینی از صدور قطعنامه انتقادی علیه ایران در شورای حکام آژانس اتمی بیانیهای صادر کردند.
سه کشور اروپایی در آغاز این بیانیه مدعی شدهاند کاملاً به برنامه جامع اقدام مشترک متعهد هستند. تروئیکای اروپایی تأکید کرده این توافق، هنگامی که اجرا میشود در راستای تأمین منافع امنیتی همه طرفها است.
انگلیس، فرانسه و آلمان در ادامه این بیانیه، ایران را به «نقض» برجام متهم کرده و گفتهاند که از این بابت نگران هستند. آنها نوشتهاند: همچنان از نقض ادامهدار تعهدات هستهای ایران در ماههای اخیر به خصوص گامهای تنشآمیز برداشتهشده از سوی این کشور از تاریخ نوامبر ۲۰۲۰ نگران هستیم.
درادامه این بیانیه آمده است: اعلانیه ایران مبنی بر اینکه دیگر اجازه اجرای ترتیبات نظارتی مرتبط با برجام را نخواهد داد و اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد جای نگرانی ویژه دارد. این اقدام اطمینان یافتن از صلحآمیز ماندن فعالیتهای ایران را برای جامعه بینالمللی دشوارتر خواهد کرد.
دولت آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) خارج شد و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد. تروئیکای اروپا علیرغم مخالفتهای لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعدههای خود برای جبران آثار این خروج عمل نکرد.
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیعملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل برجام را کاهش داد. ایران علاوه بر این، اخیراً طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی ایران اعلام کرد اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد.
اروپایی ها سپس درباره دلیل عقبنشینی از تصمیم خود برای صدور این قطعنامه تصریح کردهاند: با وجود حمایت آشکار از این قطعنامه در شورای حکام آژانس اتمی ما فعلاً تصمیم گرفتهایم این اقدام را متوقف کنیم تا به مدیر کل آژانس برای اجرای تلاشهای جدید ایشان با هدف شکستن این بنبست و حل و فصل بدون تأخیر اختلافات مذکور -اقداماتی که مدیر کل در هفته جاری آنها را به شورا اعلام کرد- فرصت بدهیم.
در ادامه آمده است: ما از طرح مدیرکل استقبال میکنیم. امیدواریم ایران از این فرصت برای ورود به گفتوگوهای اساسی با آژانس در خصوص این مسائل برجسته شود. از مدیر کل میخواهیم این شورا را از پیشرفتها در زمینه اقدامات نظارتی و راستیآزمایی در تمامی زمینهها در ایران مطلع کند.
ادعاهای سه کشور اروپایی در حالی مطرح شده که آنها از فرصت یک ساله جمهوری اسلامی ایران پس از خروج آمریکا از برجام برای عمل به وعدههای خود در محقق کردن مزایای اقتصادی برجام برای تهران خودداری کردند.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام، طبق اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیش از ۱۰ گزارش پیاپی تمامی تعهدات خود ذیل برجام را اجرا کرد.
کشورهای اروپایی در فاصله این یک سال اجرای برخی اقدامات با آثار نمادین مانند ساز و کار اینستکس را در دستور کار قرار دادند، اما به اذعان خود اروپاییها این اقدامات هیچ اثر عملی برای ایران نداشتند.
به عنوان مثال جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنرانی هفته گذشتهاش در اندیشکده شورای آتلانتیک اعتراف کرد که کشورهای اروپایی به تعهداتشان در قبال ایران عمل نکردهاند.
او گفت: ایران تا آن زمان [زمانی که ترامپ به صورت یکجانبه از برجام خارج شد] به تعهداتش در برجام پایبند بود و این پایبندی را برای مدت طولانی ادامه داد.
آنها الان دیگر این کار را انجام نمیدهند، اما در این سو، ما تعهدات اقتصادیمان را اجرا نکردیم. این مسئله سادهای نیست. ایران درباره محقق نشدن رفع تحریمها گلایه داشت. ما سعی کردیم از طریق اینستکس تجارت مشروع را برقرار کنیم اما نتیجه چندان بزرگی حاصل نشد.
ایران و آژانس اتمی اخیراً تفاهم کردند اجرای پروتکل الحاقی و دسترسیهای برجامی به طور کامل متوقف شود و صرفا تعهدات پادمانی ایران اجرا میشود.
بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچگونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمیشود.
آذرماه امسال نیز مجلس شورای اسلامی طرح دوفوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران را تصویب و پس از تصویب آن در هیأت وزیران، جمهوری اسلامی هفته گذشته قصد خود برای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نظارتهای فراتر از پادمان را در نامهای به آژانس اطلاع داد که طبق برنامه از امروز اجرایی شد.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد اقدام ایران در توقف پروتکل الحاقی طبق بند ۳۶ برجام انجام میشود.
او هفته گذشته در توییتر نوشت: بر اساس الزام قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کردیم. این اقدام کاملا در انطباق با بند ۳۶ برجام است، زیرا رئیسجمهور آمریکا هنوز نقض از سوی این کشور را متوقف نکرده و تروئیکای اروپایی هم همچنان در انجام تعهداتشان کوتاهی میکنند.
دولت فعلی آمریکا گفته قصد دارد به برجام برگردد، اما تا به حال هیچ اقدام عملی در این راستا انجام نداده است. جمهوری اسلامی ایران گفته چنانچه آمریکا به برجام برگردد تهران نیز اقدامات جبرانی خود که در واکنش به نقض عهد طرفهای غربی انجام شدهاند را به عقب برخواهد برگرداند.
اقدامات دولت آمریکا و ۳کشور اروپایی در رصد مقامات ایران
دکتر سید رضا صدرالحسینی کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت وگو با سیاست روز درباره عقب نشینی تروییکای اروپایی از صدور قطعنامه انتقادی علیه ایران در شورای حکام آژانس اتمی گفت: اروپاییها طی ۷ سال گذشته در همه موضوعات مرتبط با جمهوری اسلامی ایران پای خود را در محل مشخص شده از جانب مقامات آمریکایی گذاشته و در بعضی از موارد نیز علیرغم مخالفت ظاهری در دوران ترامپ عملکردی مشابه با این دولت را از خود نشان داده و برای تأثیر بیشتر اقدامات تحریمی آمریکا همراهی همه جانبه را با این تحریم های ظالمانه به نمایش گذاشتند.
وی افزود: در واقع اروپاییها بودند که در طول دو سال گذشته که آمریکا از برجام خارج شد تلاش کردند با قول های بیپشتوانه برجام بدون تاثیر در اقتصاد ایران را همچنان فعال نگه داشته و تلاش کنند مقامات دخیل در پرونده هستهای ایران را مجاب نموده تا در احیای برجام از خود فعالیت نشان دهند.
صدرالحسینی در ادامه بیان داشت: مقامات ۳ کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در طول دو سال گذشته به تغییر دولت در آمریکا امیدوار بوده و احتمال تغییر رییس جمهور این کشور را می دادند و بر همین اساس تلاش کردند برجام را برای طرف ایرانی نیز مؤثر جلوه دهند تا پس از روی کار آمدن مقام دموکرات در آمریکا بتوانند با همراهی بیشتر رییس جمهور جدید آمریکا به اهداف خود در توافق نامه برجام که کنترل توانمندی های هسته ای ایران بود بپردازند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه این هدف از جانب کشورهای تروییکای اروپا با انتخاب بایدن دموکرات و تیم ضد ایرانی وی به مقصد رسید و برای اثبات این همراهی در اوایل هفته گذشته ماموریت جدید ۳ کشور اروپایی یاد شده شروع شد و با اشاره بایدن این ۳ کشور درخواست قطعنامهای علیه صنعت هسته ای ایران را به شورای حکام آژانس هسته ای دادند، تصریح کرد: در تشریح این ماموریت باید گفت با پذیرش داوطلبانه جمهوری اسلامی ایران که پروتکل الحاقی را از سالهای گذشته به اجرا گذاشته بود ظاهراً از جانب جناح غربی توافق نامه برجام یک وظیفه قلمداد شده و پس از اعلام مقامات سازمان انرژی هستهای که اگر ملت ایران نتواند از مفاد توافق نامه برجام استفاده کند این اقدام داوطلبانه ملغی خواهد شد و تا زمانی که حقوق تضییع شده در برجام برای ایران قابل اجرا نباشد این کشور مانند کشورهای دیگر به عنوان یک عضو قدیمی و دائمی ان.پی.تی همکاری های خود را با این نهاد بین المللی ادامه خواهد داد، اما در صورتی که عدالت نسبی موجود در توافق نامه برجام توسط کشورهای اروپایی و آمریکا به اجرا درآید مجدداً جمهوری اسلامی ایران همان پروتکل الحاقی داوطلبانه را به صورت داوطلبانه اجرا خواهد کرد.
آگاهی تروییکای اروپایی از مقاومت ملت ایران
کارشناس مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه در روزهای اخیر با ارسال پیامهای آشکار که نشان از مقاومت ملت ایران بود مقامات غربی به استحکام مقامات جمهوری اسلامی ایران که با پشتیبانی ملت همراه است تا حدودی پی برده و در ساعات پایانی مهلت مقرر برای رأی گیری شورای حکام علیه ایران عقب نشینی نموده و سعی کردند با این اقدام دیرهنگام تلاش نمایند تا شاید بتوانند در تصمیمات آینده مقامات ایرانی در موضوع صنعت هستهای و یا موضوعات دیگری که به این پرونده بی مورد متصل کردهاند داشته باشند، اظهار داشت: به نظر میرسد این هدف نیز به نتیجه مطلوب نخواهد رسید چرا که اقدام خصمانه اولیه مقامات اروپایی در کنار اقدامات بی تعهدانه آنان از اذهان ملت و مقامات ایران پاک نخواهد شد.
صدرالحسینی خاطرنشان کرد: همه اقدامات دولت جدید آمریکا و ۳ کشوراروپایی همپیمان آن کاملا! در رصد مقامات ایرانی بوده و هرگونه دوگانه سازی و بی تعهدی به تعهدات برجامی و غیر آن بطور کامل ارزیابی دقیق خواهد شد تا اینکه تمامی تحریم های ظالمانه در مهلت مقرر ۳ماهه متعهد شده از جانب مقامات ایران که به مدیرکل آژانس هسته ای تعهد داده شد برداشته نشود هیچ اقدام موثر دیگری از جانب مقامات ایران انجام نخواهد شد و اگر پس از مدت ۳ماه مقرر شرایط بر اساس تعهدات طرف های غربی به نفع منافع ملی ایران چرخش ننماید خروج از پروتکل الحاقی بطور یقین صورت خواهد گرفت.