شناسه خبر : 97901
تاریخ انتشار : 1401/03/18 17:25
جشنواره کن؛ ایدئولوژی سازی در بستر سینما

نورنیوز بررسی می‌کند؛

جشنواره کن؛ ایدئولوژی سازی در بستر سینما

درحالی که برگزارکنندگان رویدادهای فرهنگی و هنری در غرب، به‌ویژه جشنواره‌های سینمایی مدعی معرفی ایده‌ها و توانمندی‌های برتر بدون توجه به اعتقادات و باورهای فرهنگی تولید کنندگان آثار هستند در حالی که نحوه داوری و انتخاب آثار و شیوه برگزاری این رویدادها کاملا ایدئولوژیک و جهت‌دار است.

نورنیوز-گروه فرهنگ و جامعه: واژه ایدئولوژی بیانگر آن است که همه انسان‌ها درکنش‌ها و واکنش‌های فردی و اجتماعی خود لاجرم در مقام داوری و قضاوت می‌نشینند و در این داوری از پیش فرض‌ها و ارزش‌هایی که به آن وفادار هستند، بهره می‌گیرند.

 رویدادهای فرهنگی و هنری در سراسر جهان به ویژه آن گروه که جنبه رقابت در آنها جدی است، بر پایه ایدئولوژی بانیان آن برنامه‌ریزی می‌شوند. مجموعه این رویدادها چه به آن اذعان شود وچه برای حفظ برخی ملاحظات در مسیر پنهان سازی قرارگیرد، گذرگاه‌هایی را ترسیم می‌نماید و به اصطلاح ریل گذاری‌هایی می‌کند که شرکت کنندگان موفقیت خود را در رعایت آن چارچوب‌ها و حرکت در مسیر آن ریل‌ها ببینند و آگاهانه برای جلب ایده‌های ناظران و داوران تلاش نمایند.

همه انسان‌ها درکنش‌ها و واکنش‌های فردی و اجتماعی خود به ویژه در مقام قضاوت و داوری در مورد موضوعات و رفتار دیگران از پیش فرض‌ها و ارزش‌هایی که به آن وفادار هستند بهره می‌گیرند.

 این بدان معنی است که انسان‌ها ناخودآگاه یا خودآگاه در داوری‌هایشان تحت تاثیر گزاره‌هایی هستند که قبلا آن را پذیرفته‌اند. از همین رو تولیدات نمادین انسان‌ها در هر بخشی که باشد، چه در حوزه علم در وجوه متفاوتش یا قدرت در مراتب متنوع‌اش و یا هنر در جلوه‌های مختلفش، همگی با مقاصد خاصی تولید و به کار گرفته می‌شوند. علاوه بر این، تولیدات انسان‌ها از نقطه نظراثرگذاری و شکل‌دهی به رفتارها نیز مبتنی بر قواعد خاصِ مورد پذیرش مخاطبان، ارزیابی می‌شوند.

مجموعه گزاره‌های ذکر شده، خصائص و ویژگی‌هایی است که می‌توان آن را ذیل مفهوم ایدئولوژی دسته‌بندی کرد. نمادهای منبعث از ایدئولوژی وقتی از فردیت انسان به قالب گروه‌های اجتماعی همچون مجامع، گردهمایی‌ها و جشنواره‌ها نقل مکان می‌کند، پررنگتر ظاهر می‌شود ومعیارهای انتخاب هر اثر را بیش از خود اثر زیر ذره‌بین قرار می‌دهد؛ به‌خصوص اگر چنین معیارهایی تکرار شود.

 درحالی که برگزارکنندگان رویدادهای فرهنگی و هنری در غرب، به ویژه جشنواره‌های سینمایی مدعی معرفی ایده‌ها و توانمندی‌های برتر بدون توجه به اعتقادات و باورهای فرهنگی تولید کنندگان آثار هستند اما نحوه داوری و انتخاب آثار و شیوه برگزاری این رویدادها کاملا ایدئولوژیک و جهت‌دار است.

با نگاهی نه چندان ژرف به مصادیقی از فیلم‌هایی که تا کنون در «جشنواره کَن» به عنوان یک رویداد سینمایی معتبر، موفق به دریافت جایزه و یا انتخاب درزمره بهترین‌ها شده‌اند، می‌توان وجوه مشترکی را یافت که در خوشبینانه‌ترین وجه‌ آن، بایدها و نبایدهایی را به مثابه تعریفی ایدئولوژیک به نمایش می‌گذارد که نقطه کانونی ان اثر به شما می رود. بگذریم از وجوهی که به واسطه ذات ستیزه‌جویانه آن، حضور و غلبه پررنگ سیاست را نمی‌توان در آن انکار کرد. شایسته است در روزگاری که تبادل اطلاعات در کسری از ثانیه‌ها و دقایق انجام می‌گیرد، هنرمندان آگاه و متعهد به هنر آزاد و اخلاق انسانی و البته متعهد به هویت ایرانی و اسلامی با به‌کارگیری ابتکارات و خلاقیت‌های فردی در کنار انعکاس حقایقِ غالب از متن جامعه ایرانی، تصویری واقعی را چندان هنرمندانه به جهانیان ارائه نمایند که داوران ایدئولوژی زده یا مغرض نیز، نتوانند در تحسین آن بی‌تفاوت باشند.

تولید آثاری که عمدتا منعکس کننده واقعیت‌های جامعه ایران نیست ولی با ذائقه و ایده‌‎های از پیش پذیرفته شده تصمیم گیران، حامیان مالی و داوران جشنواره همخوانی دارد، نمی‌تواند برآمده از نگاهی حرفه‌ای، مستقل و امانت دارانه یک هنرمند باشد. تمرکز برموضوعات استثنائی که هیچگونه نسبتی با ارزش‌ها، باورها و واقعیت‌های جاری در کشورما ندارد تنها پذیرش قراردادی نانوشته است که از سوی حامیان مالی جشنواره‌ به عنوان شرط موفقیت و دریافت جایزه به هنرمندان تحمیل می‌شود.

بی‌شک آثاری از این دست که مهر سفارشی بر آنها نقش بسته است؛ حتی اگر در مقطعی کوتاه و در سایه هیاهوهای رسانه‌ای به عنوان تولیداتی موفق معرفی شوند، به‌دلیل عدم انطباق با واقعیت‌های فرهنگی و اجتماعی ایران، هیچگاه به عنوان اثری ماندگار در سپهر هنری کشورما ثبت نخواهد شد.


نورنیوز
نظرات

نام و نام خانوادگی

آدرس ایمیل

نظر شما

X
آگهی تبلیغاتی