نورنیوز ـ گروه بین الملل: ساعات پایانی شب گذشته، پس از یک ماه و نیم درگیری، توافقی میان ارمنستان، جمهوری آذربایجان به عنوان طرفین درگیری در قره‌باغ و روسیه شکل گرفت و در نهایت رسما پایان جنگ اعلام شد.
مفاد توافق آتشبس بین آذربایجان و ارمنستان
مفاد توافق صورت گرفته به شرح زیر است:
ـ آتشبس میان دو کشور از ساعت ۲۱ به وقت گرینویچ در ۱۰ نوامبر آغاز خواهد شد.
ـ نیروهای ارمنستان از مناطق خارج از قره‌باغ کوهستانی عقب‌نشینی خواهند کرد.
ـ نیروهای حافظ صلح روسیه در کریدور لاچین مستقر خواهند شد.
متن کامل بیانیه مشترک روسای جمهور روسیه، جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان
در متن این توافق آمده است: ما روسای جمهوری آذربایجان، نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان و رئیس‌جمور فدراسیون روسیه موارد ذیل را اعلام می‌کنیم:
۱- آتشبس کامل و توقف کامل عملیات‌های نظامی در مناطق درگیری در قره‌باغ کوهستانی از ساعت ۰۰:۰۰، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ به وقت مسکو اعلام خواهد شد. جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان که از این به بعد به عنوان «طرف‌ها» مورد اشاره قرار خواهند گرفت مواضع سرزمینی خودشان را حفظ خواهند کرد.
۲- منطقه آغ‌دام و اراضی جمهوری آذربایجان در منطقه قازاخ که تحت سیطره جمهوری ارمنستان بود، از تاریخ ۲۰ نوامبر به آذربایجان واگذار خواهد شد.
۳- گروهی از نیروهای صلح‌بان فدراسیون روسیه شامل ۱۹۶۰ پرسنل نظامی، ۹۰ نفربر زره‌پوش، ۳۸۰ خودرو و تجهیزات ویژه در طول منطقه تماس قره‌باغ کوهستانی و در طول کریدور لاچین مستقر خواهند شد.
۴- استقرار نیروهای صلح‌بان فدراسیون روسیه، به موازات عقب‌نشینی نیروهای مسلح ارمنستان صورت خواهد گرفت. مدت زمان استقرار نیروهای حافظ صلح روسیه ۵ سال خواهد بود و این مدت به طور خودکار برای ۵ سال بعد تمدید خواهد شد، مگر آنکه هر کدام از طرفین ۶ماه قبل از انقضای این دوره، قصد خود را برای انقضای این بند اعلام کند.
۵- به منظور افزایش اثربخشی فرایندهای کنترلی بر روی اجرای توافقات توسط طرف‌های درگیری، یک مرکز آشتی برای نظارت بر آتشبس تشکیل خواهد شد.
۶- جمهوری ارمنستان منطقه کلبجار را تا ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ و منطقه لاچین را تا ۱ دسامبر ۲۰۲۰ تحویل جمهوری آذربایجان خواهد داد و کریدور لاچین را تا عرض ۵ کیلومتر پشت سر خواهد گذاشت. این اتصال قره‌باغ به ارمنستان را تضمین می‌کند. این مسئله بر وضعیت شهر شوشا هم موثر نخواهد بود. طبق این توافق، طی سه سال آینده، برنامه‌ای برای احداث یک مسیر جدید حمل و نقل در طول کریدور لاچین مشخص خواهد شد. این مسیر، ارتباط بین استپاناکرت و ارمنستان را میسر خواهد کرد. جمهوری آذربایجان، ایمنی تردد شهروندان، خودروها و کالاها در طول کریدور لاچین در هر دو جهت را تضمین می‌کند.
۷- آوارگان و پناهندگان داخلی باید تحت نظارت دفتر کمیسارریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به خاک قره‌باغ و مناطق همجوار برگردند.
۸- اسرای جنگی و سایر بازداشت‌شدگان و اجساد افراد کشته‌شده مبادله خواهند شد.
۹- تمامی محورهای مواصلاتی اقتصادی و حمل و نقل در منطقه رفع انسداد شده‌اند. جمهوری ارمنستان به منظور سازمان‌دهی تردد بدون مانع شهروندان، خودروها و کالاها در هر دو جهت، ارتباطات حمل و نقلی بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم می‌کند. کنترل ارتباطات حمل و نقلی تحت کنترل سرویس خدمات مرزی FSB روسیه خواهد بود.
۱۰- با توافق طرفین، ساخت محورهای حمل و نقل جدید برای متصل کردن جمهوری خودمختار نخجوان به مناطق غربی آذربایجان انجام خواهد شد.
بیانیه نخست‌وزیر ارمنستان
«نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان در این خصوص بیانیه‌ای منتشر کرد. در این بیانیه آمده است:
توافقنامه‌ای را با رئیس‌جمهور روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا کردم. تصمیمی گرفتم که برای همه‌مان سخت است. آتشبس، برای مردم ما و خود من بسیار دردناک است. این پیروزی نیست، اما تا زمانی که شما اذعان نکنید که باخته‌اید، شکستی در کار نخواهد بود. ما هرگز اذعان نمی‌کنیم که باخته‌ایم و این آغاز عصر وحدت ملی برای ما خواهد بود. در برابر شهدای همه شما زانو می‌زنم. در برابر همه سربازان، افسران، ژنرال‌ها و نیروهای داوطلب که با جانشان از سرزمین مادری‌مان دفاع کردند، تعظیم می‌کنم.
واکنش رئیس‌جمهور آذربایجان
«الهام علی‌اف» رئیس جمهور آذربایجان نیز در این خصوص اعلام کرد: خوشحالم که جنگ تمام شد. امروز روز تاریخی برای مردم آذربایجان است و من به این پیروزی افتخار می‌کنم. از رئیس جمهور پوتین و رئیس جمهور اردوغان بابت این توافق آتش بس تشکر می‌کنم. ترکیه و روسیه مشترکاً فعالیت‌های حفاظت از صلح در قره‌باغ کوهستانی را به عهده خواهند گرفت.
نورنیوز