شناسه خبر : 138487
تاریخ انتشار : دوشنبه 21 فروردین ساعت 19:32
اصالت دیپلماسی منطقه‌ای فعال

روح‌الله قاسمیان

اصالت دیپلماسی منطقه‌ای فعال

نورنیوز - گروه سیاست: رایزنی‌ها و ملاقات‌های مؤثر مقامات جمهوری اسلامی ایران با همتایان منطقه‌ای خود همچنان ادامه دارد.

عادی‌سازی روابط تهران-ریاض و متعاقباً ترسیم منظومه امنیتی-سیاسی مشترک میان تهران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، جملگی مصادیق دیپلماسی پویای منطقه‌ای کشورمان محسوب می‌شود.

کمتر سیاستمدار و تئوریسین در حوزه روابط بین‌الملل، نسبت به اصالت دیپلماسی منطقه‌ای و نقش آن در کسب فرصت‌ها و دفع تهدیدات تردید دارد. با گذار بشریت به هزاره سوم، شاهد تبدیل شدن "دیپلماسی منطقه‌ای "به یک "مصدر راهبردی"هستیم. برخی نظریه‌پردازان تلاش می‌کنند دیپلماسی منطقه‌ای را در مقابل دیپلماسی فرامنطقه‌ای قرار داده یا حتی آن را نافی ارتباط با دیگر کشورهای جهان (که در نقاط دورتر قرار گرفته‌اند ) تلقی کنند اما این یک خطای راهبردی محسوب می‌شود!

دیپلماسی منطقه‌ای نه تنها در تعارض با دیپلماسی فرامنطقه‌ای قرار ندارد، بلکه مسیر صحیح رسیدن به ارتباطات سیاسی مؤثر و صحیح در قبال دیگر بازیگران جهانی محسوب می‌شود. چنانچه اشاره شد، تحقق دیپلماسی فعال منطقه‌ای، امکان مانور هوشمندانه در حوزه سیاست خارجی و  تفکیک بازیگران فرامنطقه‌ای مطلوب و نامطلوب از یکدیگر را خواهد داد.

واقعیت امر این است که پس از انعقاد برجام، برخی آدرس‌ها و نشانه‌های انحرافی در حوزه دیپلماسی به افکار عمومی کشور مخابره شد که یکی از آنها، اصالت دیپلماسی فرامنطقه‌ای و قدرت تنظیم گری بازیگران غربی در قبال رفتار بازیگران منطقه بود. مطابق این پیش‌فرض، تصور می‌شد که در صورت انعقاد هرگونه توافقی میان تهران و واشنگتن (و تروییکای اروپایی)، رفتار بازیگران منطقه به صورت خودکار تحت تأثیر این واقعه قرار خواهد گرفت و شاهد تنظیم آن به سود منافع ملی ایران خواهیم بود؛ اما این مسئله تحقق پیدا نکرد! حتی در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما  و قبل از خروج دولت ترامپ از برجام، شاهد همپیمانی برخی کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و رژیم اشغالگر قدس علیه تهران بودیم. بخشی از این هم‌پیمانی ناشی از ذات بدعهد و ریاکارانه غرب (آمریکا-اروپا) در مناسبات جهانی بوده و بخشی دیگر، ناشی از عدم ترسیم و محاسبه درست نسبت دیپلماسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در حوزه سیاست خارجی کشور.

اکنون، شاهد یک ریل‌گذار معقول، واقع‌بینانه و مؤثر در حوزه سیاست خارجی هستیم که در آن، دیپلماسی فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای به پای یکدیگر قربانی نمی‌شوند و نسبتی معقول و متوازن میان این دوبرقرار خواهد شد. خروجی مذاکرات اقتصادی، امنیتی و سیاسی تهران و بازیگران منطقه‌ای، قطعاً خود یکی از عوامل مؤثر در چینش صحیح شرکای فرامنطقه‌ای ما و احصاء  و محاسبه دقیق وزن بازیگران محسوب می‌شود. یکی از عوامل نارضایتی شدید رژیم اشغالگر قدس و برخی بازیگران غربی از تقویت مؤلفه‌های دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، تبعات مؤثر این دیپلماسی پویا بر فرصت سازی‌ها و تهدید زدایی های کشورمان در حوزه روابط بین‌الملل هست. بدیهی است که باید با قوت، هوشمندی و آینده‌نگری مؤثر، این مسیر را با صلابت ادامه داد.  

روح‌الله قاسمیان - دکترای روابط بین‌الملل-استاد دانشگاه


نورنیوز
نظرات

نام و نام خانوادگی

آدرس ایمیل

نظر شما

X
آگهی تبلیغاتی