نورنیوز - گروه فرهنگ و جامعه: حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، امروز سه‌شنبه (۱۵ آذر) در آستانه روز دانشجو و در راستای سلسله نشست‌های هم‌اندیشانه خود با اقشار مختلف مردمی و نخبگانی با نمایندگان تشکلهای مختلف دانشجویی از دانشگاه‌های سراسر کشور دیداری صمیمانه برگزار کرد.
رئیس قوه قضائیه کمتر از یک ماه پیش نیز در دانشگاه بیرجند حاضر شده بود و در نشستی ۳ ساعته به سؤالات دانشجویان پاسخ گفته بود.
محسنی اژه‌ای در ابتدای اظهارات خود بیان کرد: از زمان‌های قدیم در دوران جوانی و طلبگی تا زمان حال که مسئولیتی برعهده دارم، همواره سعی کرده‌ام که بیشتر شنونده و مستمع نظرات و نقدها باشم تا اینکه بخواهم در مقام مُتکلم ظاهر شوم.
رئیس دستگاه قضا در ادامه، ضمن تسلیت ایام فاطمیه، حضرت صدیقه طاهره (س) را اسوه و الگویی راستین در جهاد تبیین دانست و گفت: حضرت فاطمه زهرا(س) وقتی ملاحظه فرمودند که حق در حال تحریف است، به تنهایی برای تبیین حق قیام کردند و در این مسیر حق‌طلبانه پافشاری داشتند.
رئیس قوه قضائیه در ادامه با گرامیداشت ۱۶ آذر روز دانشجو، این روز را یادآور حرکت و اقدام استکبارستیزانه دانشجویان دانست و گفت: حرکت دانشجویان در آن مقطع تاریخی برای مقابله با نفوذ اجانب در کشور بود.
محسنی اژه‌ای با بیان اینکه همواره تأکید دارم باید بیش و پیش از دیگران به خودمان و مجموعه خودمان بپردازیم و ایرادات موجود را رفع و اصلاح کنیم، اظهار کرد: یکی از معیارهای اساسی برای پیشبرد امور، قانون است؛ دستگاه قضایی نیز باید به قانون عمل کند؛ در قضیه رسیدگی به پرونده اغتشاشگران که در سخنان چند تن از شما دانشجویان مطرح شد، موضوع زمان‌بر بودن و تعلل نمود داشت؛ در اینجا باید توجه داشت که در مواقع آشوب و اغتشاش، ممکن است عده‌ای بی‌گناه یا کم‌گناه دستگیر شوند و عناصر اصلی و حرفه‌ای خود را مخفی کنند، طبیعتاً تفکیک این عناصر و شناسایی و دستگیری عاملین اصلی زمانی را به خود اختصاص می‌دهد.
رئیس قوه قضائیه تأکید کرد: پرونده آن عناصر اغتشاشگر به‌ویژه آن عناصر اصلی که مرتکب جنایت و اقدامات ضدامنیت مردم شده بودند، به محض دستگیری، از ناحیه مراجع ذی‌ربط قضایی به سرعت و دقت و وفق موازین قانونی مورد رسیدگی قرار گرفت و احکام برخی از آنها نیز به تأیید قطعی رسید.
او ادامه داد: در قضیه جنایت رخ داده در مشهد و شهادت دو شهروند که در تاریخ ۲۶ آبان به وقوع پیوست؛ پس از آنکه عاملین این جنایت در ۲۸ آبان دستگیر شدند، پروند با سرعت و دقت در دادسرا و دادگاه مورد رسیدگی قرار گرفت و روز گذشته به دیوان عالی کشور ارسال شد.
رئیس قوه قضائیه افزود: در قضیه شهادت شهید عجمیان در کرج، عاملین جنایت در صحنه جرم دستگیر نشدند بلکه با گذشت چند روز و در نتیجه اقدامات اطلاعاتی شناسایی و دستگیر شدند؛ علی‌ایحال به محض دستگیری آنها روند رسیدگی قضایی به پرونده آغاز شد و دیروز حکم آنها در دادگاه بدوی صادر شد.
او بیان کرد: همچنین در پرونده جنایت رخ داده در اصفهان، از روز دستگیری عاملین تا امروز که مراحل نهایی رسیدگی است، ۲۰ روز نگذشته است.
رئیس دستگاه قضا گفت: در سخنان یکی از دانشجویان بحث پرونده‌های باز در قوه قضائیه مطرح شد و برای نمونه از پرونده متروپل آبادان نام بردند که من تعجب کردم؛ چرا که در پرونده مزبور پس از وقوع حادثه، اقدامات مربوطه اعم از شناسایی متهمان، دستگیری آنها، کارشناسی پرونده و رسیدگی‌های تخصصی قضایی به سرعت در دستور کار قرار گرفت و حکم قطعی اعلام شد و علاوه بر آن، به میزان ۶۰ میلیارد تومان نیز دیه به حادثه‌دیدگان پرداخت شد.
محسنی اژه‌ای در ادامه با اشاره به معضل وجود تناقضات و اختلافات در کارشناسی برخی پرونده‌ها که از علل اطاله دادرسی و تحمیل هزینه به مردم و دادخواهان محسوب می‌شود، گفت: من با جدیت به‌دنبال رفع مشکل کارشناسی‌ها در پرونده‌های قضایی هستم ولی تا کنون موفقیت موثری نداشتم، اما تا رسیدن به نتیجه موضوع دنبال خواهد شد و از شما دانشجویان نیز می‌خواهیم که در این زمینه به ما کمک کنید.
رئیس قوه قضائیه در ادامه خطاب به دانشجویان گفت: بسیاری از نقدهای شما را قبول دارم؛ تعداد زیادی از نقدهایی که در این جلسه در مورد قوه قضائیه مطرح شد وارد است اما باید به واقعیت‌ها هم توجه داشت. او همچنین با اشاره به موضوع مطرح شده در سخنان یکی از دانشجویان در خصوص سند تحول قضایی گفت: در اجرای سند تحول قضایی، کُندی و تعلل وجود ندارد و کار با سرعت به جلو می‌رود.
رئیس دستگاه قضا همچنین با اشاره به عزم جدی جهت توسعه ارتباطات مردمی در قوه قضائیه بیان کرد: طی حدود ۱۷ ماه اخیر که تصدی ریاست دستگاه قضا را برعهده داشته‌ام با اقشار و گروه‌های مختلف مردمی نشست‌های هم‌اندیشانه مفید و نافعی را برگزار کرده‌ام و با مسئولان قوای مختلف نیز به صورت مستمر دیدارهایی داشته‌ام و این رویه تعاملی و همفکری در دستگاه قضایی ادامه خواهد داشت.
محسنی اژه‌ای همچنین در پاسخ به مطالبه یکی از دانشجویان مبنی بر ضرورت وجود سازوکارهایی برای ایجاد تفاهم در نتیجه این قبیل نشست‌های رئیس قوه قضائیه با دانشجویان گفت: تدوین سازوکار اجرایی برای تفاهم و حصول نتیجه مطلوب از این نشست‌های هم‌اندیشی، در دستور کار ما قرار دارد.
پیش از سخنان رئیس قوه قضائیه، نمایندگان تشکلهای «بسیج دانشجویی»، «اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل»، «اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان»، «دفتر تحکیم وحدت»، «جنبش عدالتخواه دانشجویی»، «اتحادیه مجمع اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی» و «نشریات دانشجویی سراسر کشور» و همچنین نماینده دانشگاه علوم قضایی، به مدت بیش از یک ساعت به بیان دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرات خود در خصوص مسائل مختلف پرداختند.
«سعید کرمی»، نماینده اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان ضمن قرائت فرازهایی از نامه امیرالمومنین علی(ع) به مالک اشتر، اظهار کرد: متاسفانه در قضایای اخیر شاهد آن بودیم که آرامش مردم از سوی اغتشاشگران گروگان گرفته شد.
او با بیان اینکه زمانی که قانون جایگاه خود را در میان مردم از دست بدهد، بی‌قانونی وهرج‌ومرج و بی‌اخلاقی رواج پیدا می‌کند، خواستار آن شد که دستگاه قضایی برای تجزیه‌طلب‌هایی که در قضایای اخیر دست به جنایت زدند و جامعه را به ناامنی کشیدند، اشدّ مجازات را در نظر بگیرد. کرمی همچنین از رئیس قوه قضائیه درخواست کرد دستگاه قضایی در برخورد با چهره‌های شناخته‌شده، سلبریتی‌ها و بلاگرهایی که با دروغ‌گویی و بیان مطالب غیرمستند در فضای مجازی، مردم را به جنگ مسلحانه با نیروهای حافظ امنیت تحریک کردند، مماشات نکند.
او ضمن تأکید بر این نکته که باید میان اعتراض و اغتشاش تفاوت قائل شد، تصریح کرد: دستگاه قضایی در رسیدگی به پرونده‌های قضایای اخیر، باید به دور از افراط و تفریط عمل کند.
نماینده اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان همچنین پیشنهاد کرد که دستگاه قضایی، به صورت مستند و میدانی، وقایع گذشته زندان اوین را به اطلاع هیئتی از تشکلهای دانشجویی برساند.
«محمد نائیج»، نماینده بسیج دانشجویی نیز در این مراسم به بیان فواید حضور مسئولان در دانشگاه‌ها و جمع‌های دانشجویی پرداخت و در ادامه از حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای دعوت کرد که (مجدداً) در بستر دانشگاه، میان دانشجویان حضور پیدا کند.
او در ادامه، دو آرمان بزرگ «عدالت» و «آزادی» را در گرو عملکرد مطلوب قوه قضائیه دانست و گفت: ضرورت دارد که دستگاه قضایی برای حذف فرآیندهای پر پیچ‌وخم و زاید، پایان دادن به برخوردهای بعضا نامناسب با ارباب رجوع و کاهش اطاله دادرسی، تدبیر مناسبی اتخاذ کند.
نماینده بسیج دانشجویی افزود: هرچند که طی مدت اخیر، استفاده بیشتر دستگاه قضایی از سامانه‌های فناورانه و هوشمند موجب کاهش مراجعات به محاکم و مراجع قضایی شده است اما همچنان شاهد برخی رویه‌های ناکارآمد و فرسوده در دستگاه قضایی هستیم. نائیج در بخش دیگری از صحبت‌های خود، ضمن بیان این نکته که دستگاه قضایی باید بر عملکرد قضات نظارت جدی داشته باشد، سرعت اجرای سند تحول قضایی را نامناسب عنوان کرد و گفت: رئیس دستگاه قضا باید اصلی‌ترین مروج اجرای سند تحول قضایی باشد.
او همچنین با اشاره به فقدان سازوکارهای شفاف برای بیان اعتراضات مردمی در کشور، گفت: تنظیم و تدوین سازوکارها و دستورالعمل‌های شفاف برای بیان اعتراضات مردمی، موجب گسترش آزادی‌های مشروع در کشور می‌شود.
نماینده بسیج دانشجویی همچنین این سوال را مطرح کرد که چرا دستگاه قضایی، برخورد با برخی سلبریتی‌هایی که در قضایای اخیر اقدام به دروغ‌افکنی در فضای مجازی کردند را دیر شروع کرد؟
نائیج در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در خصوص رسیدگی قضایی دقیق و سریع به پرونده‌هایی که افکار عمومی نسبت به آنها حساس شده‌اند، خواستار اطلاع‌رسانی در خصوص جزئیات و سرنوشت یک مجتمع گردشگری در قم شد.
«کوثر قاسمی»، نماینده جنبش عدالتخواه دانشجویی نیز در این مراسم با اشاره به برخی شکاف‌های اجتماعی ایجاد شده در کشور، بر این نکته تأکید کرد که تمرکز اصلی حکمرانان نظام باید این باشد که آشوب‌طلبی‌های اخیر بر چه بسترهایی سوار شده‌اند؟ او در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به عوامل کاهش اعتماد مردم به دستگاه قضایی گفت: «ناتوانی در احیاء حقوق عامه»، «عدم استقلال»، «ایجاد مانع در برابر عدالتخواهی» و «بی‌طرف نبودن»، از جمله عوامل کاهش اعتماد مردم به قوه قضاییه هستند که ضرورت دارد دستگاه عدلیه هرچه سریع‌تر رویه‌های موجود در این زمینه‌ها را اصلاح کند.
نماینده جنبش عدالتخواه دانشجویی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص روند رسیدگی به پرونده‌های «شهادت تعدادی از شرکت‌کنندگان در مراسم تشییع شهید سلیمانی در کرمان»، «سقوط هواپیمای اوکراینی» و «وقایع آبان ۹۸» سوالاتی را مطرح کرد.
قاسمی با تأکید بر این نکته که قوه قضائیه نباید از ضابط قضایی تأثیرپذیر باشد، این سوال را مطرح کرد که چرا حدود و ثغور برخی عناوین اتهامی نظیر تشویش اذهان عمومی و اقدام علیه امنیت ملی، مشخص نیست. او همچنین با بیان اینکه جز با حضور و همکاری مردم شاهد اجرای عدالت در کشور نخواهیم بود، گفت: انتظار ما از دستگاه قضایی آن است که آحاد مردم را بازوی پرتوان خود برای تحقق عدالت بداند و از نیروهای عدالتخواه در کشور حمایت کند.
قاسمی با اشاره به عدم تناسب احکام صادره در جریان پرونده‌های مختلف از سوی دستگاه قضایی گفت: سوال ما این است که چرا قوه قضاییه در برخی پرونده‌های خاص، با رافت اسلامی به موضوع می‌نگرد اما در پرونده‌های اقشار مختلف مردم، فاقد این نگاه رافت‌آمیز است؛ این عملکردهای دوگانه اعتماد مردم به قوه قضائیه را کاهش داده است.
او همچنین با اشاره به فراخوان صادره از ناحیه رئیس قوه قضاییه ناظر بر گفتگو با همه گروه‌ها، طیف‌ها و دسته‌جات مردمی منتقد و معترض، گفت: گفتگو باید اثرگذار و مثمر ثمر باشد و باید سازوکارهای مشخص برای به نتیجه رسیدن این گفتگوها تدوین شوند.
«سید محمدحسین موسوی‌نسب»، نماینده اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل نیز در این جلسه، با بیان اینکه مسئولان و حکمرانان نظام در شرایط کنونی بیش از هر موضوع دیگری نیازمند درایت در امر حکمرانی هستند، گفت: مشخص نبودن رویکرد حکمرانان در خصوص برخی چالش‌های اجتماعی موجب سردرگمی افکار عمومی شده است. او در ادامه خواستار اعلام موضع دستگاه قضایی در خصوص اظهارات اخیر دادستان کل کشور پیرامون موضوع گشت ارشاد شد.
نماینده اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل ضمن اشاره به برخی کج‌فهمی‌ها در حوزه رسانه، گفت: به دلیل رسانه‌ای نشدن عملکرد سامانه سوت‌زنی در حوزه امر به معروف و نهی از منکر، این سامانه نتوانست نمود چندان زیادی در کشور پیدا کند. او خاطرنشان کرد: پیشنهاد می‌کنیم همانطور که رئیس قوه قضائیه با تعدادی از خانواده‌های زندانیان حوادث آبان ۹۸ دیدار داشتند، این دیدار را با جمعی از خانواده‌های زندانیان قضایای اخیر نیز انجام دهند؛ ضمن آنکه امیدواریم رویه احضار افرادی که در قضایای اخیر بدون سند و مدرک، اقدام به ارائه آمار کردند، همچنان استمرار داشته باشیم.
«اسدی»، نماینده نشریات دانشجویی نیز در این جلسه طی سخنانی گفت: چرا در کشور ما برای بیان اعتراضات مردمی، یک چهارچوب و دستورالعمل مشخص و شفاف وجود ندارد؟ او در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به مشکل اطاله دادرسی در محاکم قضایی گفت: کار روزمره قضات و رسیدگی آنها به ۵ پرونده در طی یک روز، کفاف حجم بالای پرونده‌های قضایی را نمی‌دهد و به همین سبب امید چندانی برای کاهش اطاله دادرسی در شرایط کنونی وجود ندارد.
اسدی همچنین یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن در کشور را شبکه‌سازی، دست‌کاری در قیمت‌ها و خرید و فروش ملک توسط سوداگران عرصه مسکن عنوان کرد و خواستار ورود جدی دستگاه قضایی به این موضوع شد. او با اشاره به اصل ۱۵۶ قانون اساسی و مسئولیت قوه قضائیه در زمینه نظارت بر حُسن اجرای قوانین، این سوال را مطرح کرد که در حال حاضر، چه میزان بر حُسن اجرای قانون اساسی در کشور نظارت صورت می‌گیرد؟
نماینده نشریات دانشجویی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اثرگذاری بالای برنامه تلویزیونی «آقای قاضی» در شبکه دو سیما، خواستار آن شد که تولید این دسته از آثار در رسانه ملی که موجب افزایش آگاهی‌های حقوقی و قضایی مردم می‌شوند افزایش یابد. اسدی در بخش پایانی صحبت‌های خود، از تغییر قاضی و نماینده دادستان در اثنای رسیدگی به برخی پرونده‌های خاص، انتقاد کرد.
«روح‌الله عقیقی»، نماینده دفتر تحکیم وحدت نیز در این مراسم با بیان اینکه همه دانشجویان حامی قوه قضاییه مقتدر هستند، گفت: چنانچه قوه قضائیه نسبت به تکالیف و مسئولیت‌های خود مقتدرانه عمل کند، دیگر برخی نخواهند توانست که خود را به عنوان مدعی‌العموم جا بزنند. او با اشاره به جنگ رسانه‌ای کنونی که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در جریان است، گفت: متأسفانه در این فضا شاهد روایت‌هایی قوی از جانب قوه قضائیه نیستیم در حالی که آگاهی‌بخشی باید یکی از اصول کار دستگاه قضایی باشد.
نماینده دفتر تحکیم وحدت افزود: چهره قاطع مبارزه و برخورد با آشوبگران در کشور باید شخص رئیس قوه قضائیه باشد. عقیقی ضمن انتقاد از بازدارنده نبودن برخوردهای قضایی، گفت: اعتقاد ما این است که اگر دانشجو هم مرتکب تخلفی شده باشد، باید مانند اقشار مختلف جامعه با او برخورد شود.
او تصریح کرد: ما از دستگاه قضایی انتظار داریم در کنار برخورد قاطع با متخلفان قضایای اخیر، با سر منشأهای تحریک کننده اغتشاشگران از جمله سلبریتی‌ها و بلاگرها نیز با جدیت برخورد کند؛ باید با اراذل و اوباش کف فضای مجازی برخورد شود و از آنها اثبات ادعاهایی که مطرح کرده‌اند را مطالبه کرد.
«سیدمحمد موسوی»، نماینده مجمع اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی نیز طی سخنانی از عملکرد دستگاه قضایی در برخورد با آمران و عاملان جنایت‌های اخیر در کشور انتقاد کرد. او ضمن طرح این سوال که چرا تحریک‌کنندگان مردم در فضای مجازی از سوی دستگاه قضایی تعقیب نمی‌شوند، گفت: آیا نباید پیش از وقوع حوادث اخیر، با سلبریتی‌هایی که در مقاطع گوناگون اقدام به دروغ‌افکنی در فضای مجازی کرده بودند برخورد مناسبی صورت می‌گرفت؟
نماینده مجمع اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه سخنانی را در خصوص چرایی عدم ارائه مستندات سریع در خصوص فوت مرحومه مهسا امینی از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط مطرح کرد. موسوی همچنین بر ضرورت برخورد دستگاه قضایی با مقصران وضعیت معیشتی و اقتصادی کنونی مردم تأکید کرد.
«محمدرضا قلی‌پور»، نماینده دانشگاه علوم قضایی نیز در این جلسه بر ضرورت حضور بیشتر مسئولان قضایی در محیط‌های دانشگاهی تاکید کرد و گفت: لازم است قوه قضائیه در خصوص رفع محدودیت‌های جذب دانشجو در دانشگاه علوم قضایی، تدبیر مناسبی اتخاذ کند. او با بیان اینکه مقوله شفاف نبودن سازوکارها در اداره امور، در قوه قضائیه نیز به چشم می‌خورد، گفت: متأسفانه هنوز هم دسترسی کامل به آراء قضات وجود ندارد.
نماینده دانشگاه علوم قضایی همچنین خواستار آن شد که قوه قضائیه در راستای کاهش انسداد گلوگاه‌های فساد، موضوع تبدیل اسناد عادی به اسناد رسمی را با جدیت دنبال کند.
مرکز رسانه قوه قضائیه